Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) bu hafta yapılacak toplantısından önce piyasalarda belirsizlik hakim olurken, örgütün alacağı karar hakkında uzmanlar farklı öngörülerde bulunuyor.

Suudi Arabistan liderliğindeki 14 üyeli OPEC ve Rusya önderliğindeki OPEC dışı petrol üreticisi 10 ülke, 5-6 Aralık'ta Avusturya'nın başkenti Viyana'da toplanarak küresel petrol piyasasındaki arz fazlası ve dünya genelindeki düşük petrol talebi gibi konuları değerlendirecek.

Toplantıya ilişkin değerlendirmelerde bulunan uzmanlardan bazıları örgütün petrol üretim kesintisi anlaşmasında sürenin uzatılmasını beklerken, bazıları ise petrol üretim kesintisi miktarının artırılacağını tahmin ediyor.

Bu kapsamda, OPEC ve müttefiklerinin Aralık 2018'de yaptıkları günlük ham petrol üretimini 1,2 milyon varil azaltma kararının Haziran 2020'ye kadar uzatılması ve bunun petrol fiyatlarını desteklemeye devam etmesi söz konusu öngörüler arasında yer alıyor.

Örgütün günlük ham petrol üretimini 1 milyon varil daha düşürmesi gerektiğini savunan uzmanlar ise petrol fiyatlarının ancak bu şekilde desteklenebileceğini savunuyor.

"Kesinti süresi uzatılırsa fiyatlarda geçici düşüş olabilir"

Londra'daki bağımsız araştırma kuruluşu Capital Economics Uzmanı Caroline Bain, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "OPEC'in petrol üretim kesintisi miktarını artırmasını beklemiyoruz. Zaten Suudi Arabistan, kendisine ayrılan kotanın çok üzerinde kesinti yaptı. OPEC kesinti miktarını artırırsa, bunun ağırlığı Suudilerin sırtına yüklenecek." diye konuştu.

Bain, Suudi Arabistan'ın küresel petrol piyasasında pazar payının düşmesi hakkındaki endişelere dikkati çekerek, OPEC'in küresel petrol talebindeki düşüş hakkında da kaygı duyduğunu vurguladı. 

OPEC dışı ülkelerin en büyük üreticisi olan Rusya'nın ise kotasının üzerinde petrol ürettiği bilgisini paylaşan Bain, Rusya'nın petrol üretim kesintisini artırmak için bir talepte bulunmayacağını ifade etti.

Bain, OPEC'in Irak ve Nijerya gibi üye ülkelere üretim kotalarına uymaları için baskı yapacağının altını çizerek, "Piyasalar, OPEC veya Rusya'dan üretim kesinti miktarını artırmalarını beklemiyor. Üretim kesintisi anlaşmasında süre uzatımına gidileceği tahmin ediliyor." değerlendirmesinde bulundu. 

Söz konusu senaryonun gerçekleşmesi durumunda, petrol fiyatlarında kısa süreli düşüş yaşanabileceğine işaret eden Bain, bu durumun geçici olacağını sözlerine ekledi.

"Ek kesinti, fiyatları 60 dolar seviyesinde tutabilir"

Norveç'teki bağımsız enerji araştırma kuruluşu Rystad Energy İş Geliştirme Müdürü Efe Bulduk da mevcut koşullarda petrol piyasasında arz-talep dengesinin sağlanabilmesi için OPEC'in üretim kesintisini artırması gerektiğini savundu. 

Örgütün, bu yılın son çeyreğinde günlük petrol üretiminin 29,6 milyon varil seviyesinde gerçekleşeceğini öngördüklerini aktaran Bulduk, "2020'de OPEC petrolü için oluşacak talebi ise günlük 28,6 milyon varil olarak tahmin ediyoruz. Bu projeksiyonları dikkate aldığımızda, piyasanın dengelenmesi için OPEC'in petrol arzını günlük ortalama 1 milyon varil daha kısması gerektiğinden bahsedebiliriz." dedi. 

Bulduk, OPEC'in ek üretim kesintinin Brent türü ham petrolün varil fiyatını 60 dolar seviyesinde tutabileceğini ifade etti. Fiyatların 70 dolar bandına çıkabilmesi için bir analiz yapılması gerektiğini dile getiren Bulduk, şunları kaydetti:

"Bu analizi yaparken, Çin, Brezilya, Guyana, Rusya ve ABD'deki kaya petrolü üreticileri gibi OPEC dışındaki aktörlerin olası bir kesintiye nasıl tepki verecekleri göz önünde bulundurulmalı. Hesaplamalarımıza ve son modellemelerimize göre, fiyatların 70 dolar bandına yükselebilmesi için OPEC'in yapması gereken üretim kesintisi miktarı günlük 1,5 milyon varilin üzerinde. İstikrarlı bir petrol piyasası bekleyen ve fiyatların düşmesini istemeyen OPEC'in mevcut koşullarda 2020'nin başından itibaren üretimde kesintiye gitmesi gerekiyor."