PİYASALAR RESESYON ENDİŞESİ ÇIKMAZINDA
Küresel resesyon endişeleri şiddetini artırıyor. Piyasalar ABD/Çin ticaret gerginliğinin kısa sürede bitmeyeceğini ve gerilimin giderek daha da şiddetlenebileceği kaygısıyla risk iştahını azaltıyor.
Çin’in ABD mallarına ek vergi koyacağını açıklamasından sonra ABD Başkan Donald Trump’ın mevcut gümrük tarifelerini 5 puan daha artırdığını duyurması, Hong Kong’daki olayların piyasalara verdiği olumsuzlukların yanında küresel bazda artan jeopolitik riskler, Avrupa’da Brexit, Doğu Akdeniz’de enerjiye yönelik ülkelerin kıyasıya verdiği mücadele, Ortadoğu’da yükselen tansiyon, Suriye’de çözülemeyen denklem ve diğer bölgesel riskler piyasaları menfi şekilde etkisi altına aldı.
Yurt içinde ise Merkez Bankası’nın, finansal sektörde faaliyet gösteren 158 kuruluşun yanıtlarını ağırlıklandırıp, toplulaştırmayla elde edip değerlendirdiği verilerine göre, Finansal Hizmetler Güven Endeksi (FHGE), Ağustos ayında bir önceki aya göre 18.4 puan azalarak 129.8 düzeyine indi.
Söz konusu durum özellikle pay piyasalarında risk iştihanı azaltırken yatırımcıları altın gibi riski az olan enstrümanlara yöneltiyor.
Trump – Powell çatışmasında yüksek tansiyon
Global görüntüye Cuma günü Kansas City’deki Jackson Hole’de yaptığı konuşmada ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell; Çin’in ithalata yönelik yeni vergilerini, Almanya ve Çin’de olmak üzere küresel yavaşlamaya dair daha fazla delili, Brexit sonrası artacak gerilimi ve Hong Kong’da yükselen tansiyonu not ettiklerini bildirdi. Powell oluşan küresel risklere karşı ABD’nin güçlü bir işgücü piyasasının olduğu ve yüzde 2’lik enflasyon hedefiyle büyümeyi sağlamak için uygun bir adımla yürüyeceklerini belirtti.
ABD Başkanı Trump ise alışıldığı gibi FED’in bu zamana kadar hiçbir şey yapmadığını, şu anda güçlü bir dolara ve zayıf bir FED’e sahip olduklarını söyledi. Trump’ın “Her ikisiyle de zekice çalışacağım. Amerika harika olacak. Tek sorum şu: Bizim büyük düşmanımız Powell mı, yoksa Çin Başkanı Xi mi? Çin tarifelerine de cevap vereceğim” sözleri doların önemli piyasa paraları karşısında değerini ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi’ni yatay seviyesinin altına çekti.
Çin’in 75 milyarlık tarifesine ABD’den sert yanıt
Çin’in toplam 75 milyar dolar değerinde ABD ürününe yüzde 5-10 arasında ek gümrük vergisi uygulamaya başlayacağını duyurmasından sonra ABD Başkanı Trump’ın cevabı gecikmedi. Trump, Çin'in Amerikan ürünlerine getirdiği ek gümrük vergilerine misilleme olarak, bu ülkeye yönelik gümrük vergilerini yüzde 5 artırdıklarını bildirdi. Trump, “250 milyar dolarlık ürüne yüzde 30 oranında vergi uygulamaya başlayacağız. Ayrıca yüzde 10 vergi uygulanan 300 milyar dolar değerindeki Çin ürünü de 1 Eylül itibarıyla yüzde 15 oranında vergilendirilmeye başlanacak” dedi.
Çin Gümrük Vergisi Komisyonu, hafta sonu toplam 75 milyar dolar değerinde ABD ürününe yüzde 5 ve yüzde 10 arasında ek gümrük vergisi uygulamaya başlayacağını duyurmuştu. Çin tarifelerini 1 Eylül ve 15 Aralık olmak üzere iki kademede uygulayacak. Söz konusu açıklama petrol fiyatlarını yeniden 58 doların altına çekmişti.
Uluslararası çevreler ABD ile Çin’in ticaret savaşında Dünya Ticaret Örgütü kurallarından hızla uzaklaştıklarına dair yorumlar yapıyor. Bazı çevreler ise ABD’nin kendi kurduğu sisteme karşı çıktığını ve sistemin kendine zarar vermesi üzerine Çin ile savaştığını ileri sürüyor.
Avrupa, ABD’li şirketlere tarifeye hazırlanıyor
Avrupa Birliği (AB) de, ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret savaşları politikası ve ABD merkezli teknoloji devleri Google, Apple, Amazon, Microsoft ve Facebook’a karşı alınacak önlemler hakkında 173 sayfalık bir plan hazırladığı bildirildi. Avrupa’nın resesyonu tetikleyen ABD/Çin gerginliğini aşmanın tabandan başlaması ve uygulamaların caydırıcılık konusunda etkin olmasının gerekliliğine vurgu yaptıkları belirtildi.
Bu arada 45’inci G7 Zirvesi bugün başlıyor. Fransa'nın güneybatısındaki Biarritz kentinde düzenlenecek 45. G7 zirvesinde ABD, Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, Japonya ve Kanada'nın liderleri bir araya gelecek. Zirvenin ana temasının eşitsizlikle mücadele olarak belirlendiği ifade ediliyor. Zirvede güvenlik, iklim değişikliği, kadına şiddet ve cinsiyet eşitliği gibi konuların ele alınacağı belirtildi. Liderlerin Ukrayna, Suriye, İran ve Brexit gibi konuları da görüşmesi bekleniyor
ABD’de faiz indirimi piyasalarca fiyatlanıyor
Bu arada küresel piyasalar ABD’nin 17-18 Eylül tarihleri arasında yapacağı FED toplantısında en az 25 baz puan faiz indirimi yapacağını fiyatlamaya başladı. ABD'de Dallas Merkez Bankası (FED) Başkanı Robert Kaplan, ABD Merkez Bankası'nın geçen ay yaptığı 25 baz puanlık indirime destek verdiğini belirterek, “Yeni bir faiz indirimine daha gereksinim olabilir” dedi. Beyaz Saray Ekonomi Danışmanı Larry Kudlow da para ve tahvil piyasalarının faiz indirimi beklediklerine dikkat çekti.
Dünya piyasalarının dikkatle takip ettiği Kansas City’deki Jackson Hole’deki toplantıda ABD Başkanı Donald Trump beğenmese de ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell’ın büyümeye yönelik mesajları, küresel piyasalar tarafından olumlu algılandı. Çin’den gelen ABD mallarına uygulanacak yeni vergi tarifeleri biraz moralleri bozdu. Özellikle Avrupa ve ABD borsaları Çin’den gelen haberlerle günü ekside tamamladılar.
Yatırım araçlarının tamamı bu hafta kazandırdı
Borsa İstanbul BIST 100 endeksi dünya piyasalarının tersine haftanın son gününü yükselişle kapatarak hafta bazında da yatırımcısını kazandırdı. Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 1,48, dolar/TL yüzde 3,48, avro/TL yüzde 3,42, külçe altının gram satış fiyatı yüzde 2,94 değer kazandı. BIST 100 endeksi, en yüksek 97.403,90, en düşük 94.349,28 puanı gördükten sonra haftayı önceki hafta kapanışına göre yüzde 1,48 artışla 97.149,04 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul’da 100.000 puanın altında zayıf seyir sürerken genel görüntüde; bankaların son bilanço döneminde kârlarının yüzde 23 oranında azalması ve sanayi şirketlerin kârlılığının yüzde 12 civarında artması etkili oldu.
Kapalıçarşı'da işlem gören 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı bu hafta yüzde 2,94 artışla 279,70 lira, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 2,93 kazançla 1.863,00 lira oldu. Geçen hafta 442,00 lira olan çeyrek altının satış fiyatı bu hafta 455,00 liraya çıktı.
Bu hafta ABD doları yüzde 3,48 değer kazanarak 5,7670 liraya, euro da yüzde 3,42 artarak 6,3860 liraya yükseldi. Yatırım fonları ise yüzde 0,53, bireysel emeklilik fonları yüzde 0,22 değer kazandı. Kategorilerine göre bakıldığında ise yatırım fonları içinde en fazla kazandıran yüzde 1,97 ile kıymetli madenler fonları oldu.
1000 TL ne kadar oldu?
Hafta sonunda 1000 TL’lik yatırım; borsada 1015 TL, dolarda 1035 TL, euroda 1034 TL ve altında 1029 TL olarak gerçekleşti.
Öne çıkan yatırım araçlarında beklentiler
BIST 100…
Borsa İstanbul’da gelecek haftaya dalgalı bir seyrin hakim olması bekleniyor. Çin’in 75 milyar dolarlık ABD mallarına iki kademeli gümrük vergisi uygulayacağını açıklamasından sonra ABD Başkanı Trump’ın mevcut kararını verdiği Çin mallarına uyguladığı iki kademeli tarifelerde oranı 5 puan daha artıracağını söylemesi küresel piyasalarda satış dalgasını artırdı. Söz konusu etkinin Borsa İstanbul’da da etkisini göstereceği öngörülüyor. Haftayı 97.000 puan seviyesinden yüzde 1,8 yükselişle kapatan BIST 100 endeksinde dirençlerin 97.800 ve 98.400, desteklerin ise 96.700 ve 95.400 şeklinde oluşacağı tahmin ediliyor.
DOLAR/TL…
Hafta içerisinde 5.80 seviyesini test eden dolar/TL kuru küçük değer kayıplarına karşı direncini sürdürüyor. Dolar endeksi uluslararası piyasalarda 97.26 seviyesinde. FED Başkanı Powell’ın Jackson Hole’de açıklamasıyla değer kaybeden doların son ABD/Çin restleşmesiyle yeniden ivme kazanacağı öngörülüyor. Yurt içinde Türkiye’nin 5 yıllık risk primini gösteren CDS’lerin 405.65 seviyesine yükselmesi doları TL karşısında değerlendiriyor. Dolar/TL’de 5,75 pivot bölge. Yukarı ataklarda 5,82 ve 5,87 direnci, geri çekilmelerde ise 5,70 ve 5,62 destekleri öne çıkıyor.
EURO/TL…
Avrupa’da öncü sanayi verileri kısmi bir toplanmayı göstermesine karşılık Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) son toplantısına dair tutanaklarında ivme kaybının uzun süreçli olabileceği, diğer taraftan İtalya’daki siyasi belirsizlik euroyu zayıflatıyor. Ancak dolardaki değer kaybı parite kaynaklı olarak euroyu yukarı itiyor. Euro/TL’de 6,35 pivot bölgesi. Yukarı yönde 6,45 ve 6,48 dirençleri ile aşağı sarkmalarda 6,32 ve 6,27 destekleri izlenebiliyor.
ONS ALTIN…
ABD-Çin gerginliğinde ülkelerin birbirlerine karşı son tarife açıklamaları yatırımcıyı pay piyasalarından altına yönlendireceği tahmin ediliyor. Ayrıca Hong Kong’da artan gerginlik de altın yatırımcısına yarıyor. Trump ile FED arasındaki restleşme ve beraberinde ABD tahvil faizlerindeki gerileme yine altın fiyatlarını yukarı itecek faktörler arasında. Hafta ortasında 1492 dolara kadar inen ons altın fiyatlarını yukarı çekti. Ons altında pivot bölge 1515 dolar. Halen 1526 seviyesinde bulunan altın fiyatlarında yukarı harekette 1535 ve 1548 dolar direnç, geri çekilmelerde ise 1520, 1515 ve 1505 ise destek konumunda. Diğer yandan 58 dolar seviyesindeki petrol fiyatlarında ise ABD/Çin gerginliğinin artması durumunda aşağı yönlü bir hareket bekleniyor.
----------------------------------------------------------
SÖZ KONUSU BİLGİLER TAVSİYE NİTELİĞİNDE OLUP YATIRIM DANIŞMANLIĞI KAPSAMINDA DEĞİLDİR.
----------------------------------------------------------