Hakan ÖZBAY

Son zamanlarda, özellikle sosyal medya platformları aracılığıyla hızla yayılan ve sektörde endişeyle karşılanan Merter'deki boş dükkanların arttığı ve tekstil sektörünün genel bir çöküşte olduğu iddialarını, bölgenin nabzını en iyi tutan isim olan MESİAD (Merter Sanayici ve İş İnsanları Derneği) Başkanı Gürbüz Oruç'a yönelttik. Başkan Oruç, küresel ekonomik daralmadan Türk tekstil sektörünün de etkilendiğini ve bir kan kaybı yaşandığını dile getirmekle birlikte, Merter özelinde çizilen felaket senaryolarının gerçeği yansıtmadığını ve durumun abartıldığı kadar vahim olmadığını vurguladı.

"MERTER’DE HİÇ BOŞ MAĞAZA OLMAZDI"

Merter'in ticari dinamizminin bir göstergesi olarak yıllardır boş dükkan bulunmamasının bir gelenek olduğunu hatırlatan Oruç, mevcut durumu şu sözlerle açıklığa kavuşturdu: "Merter'in ticari tarihinde ilk defa boş dükkanlara kiralık ilanları asıldığı doğrudur. Geçmişten bugüne Merter’de hiç mağaza boş olmazdı. Birisi işi bırakmak ya da devretmek istiyorsa, kendisi dükkanı boşaltmadan önce yerine muhakkak yeni bir kiracı bulur, öyle devrederdi. Bu bizim için yazılı olmayan bir kuraldı. Evet, ilk defa 10 bin işletmenin olduğu bu devasa merkezde kiralık ilanları görmeye başladık."

Ancak Oruç, bu durumun paniğe yol açmaması gerektiğini rakamlarla ortaya koydu: "Bu durum, söylenildiği kadar yaygın değil. Bizim showroomlarımızın olduğu 6 ana sokakta yaklaşık 6-7 bin işletme faaliyet gösteriyor. Bütün bu ana arterler ve çarşıdaki dükkanlarla beraber tek tek saysak, bulabileceğimiz boş dükkan sayısı en fazla 50-60 tanedir.”

Başkan Oruç, internette ve sosyal medyadaki ilan sayısının fazlalığının ise yanıltıcı olduğunu, bunun sebebinin Merter'in ana ticaret aksının dışında kalan ve kurulduğu günden bu yana hiçbir zaman tam doluluğa ulaşamayan Sentez AVM gibi yerlerdeki yüzlerce boş dükkanın da genel ilana dahil edilmesi olduğunu belirtti. Oruç, "Merter'in kalbinde, sokakları gezdiğinizde 'Burası tamamen boşalmış' diyeceğiniz bir çöküş görüntüsü kesinlikle yok. Aksine, şu an Merter’e gelirseniz, ihracata hazırlanan, nakliyeye verilen çuval ve koli yığınlarını, o hareketliliği ve yoğunluğu bizzat görebilirsiniz. Merter hala dimdik ayakta duruyor" dedi.

"SÖYLENTİLERİN ASIL SEBEBİ YAKLAŞAN SEÇİMLER"

Peki, bu olumsuz algı ve karalama kampanyasının arkasında ne yatıyor? Başkan Oruç'a göre cevap son derece net: Yaklaşan dernek seçimleri. Oruç, "Maalesef popülist eylemler ve sansasyonel açıklamalar bizim ülkemizde her zaman ilgi görüyor. Şu anda hem Aralık ayında yapılacak olan MESİAD seçimimiz var hem de 2026'daki İHKİB seçimleri var. Ben İHKİB seçimlerini bilmem ama benim Ama benim kısmımla ilgili olan durumun yani MESİAD seçimleri ile ilgili olduğunu söylemeye çalışıyorum insanlara. Savaşta her şey mübahtır anlayışıyla hareket eden bazı arkadaşlar, başkanlık koltuğuna oturmak uğruna talip oldukları sektörü ve Merter'in itibarını heba etmekten çekinmiyorlar" dedi. 

Oruç, bu art niyetli yaklaşıma somut bir örnek olarak sosyal medyada viral olan boşaltılmış bir çarşı görüntüsünü gösterdi: "Birkaç ay önce paylaşılan o yıkık dökük çarşı görüntüsünü hatırlayın. O çarşı zaten satılmıştı ve yeni sahibi yıkım kararı aldığı için tamamen boşaltılmıştı. İşte o boşaltma anında o görüntüyü çekip 'Merter bitti' başlığıyla servis eden kişi, iyi niyetli değil, açıkça art niyetlidir."

"MISIR BİR EFSANE BİZİMLE BOY ÖLÇÜŞEMEZ"

Sektördeki mevcut zorlukların kökeninin Rusya ile yaşanan uçak kriziyle başladığını, ardından gelen yüksek enflasyon, yerinde sayan döviz kuru ve Çin'in piyasalardaki agresif fiyat politikalarının da durumu zorlaştırdığını belirten Oruç, son dönemin en popüler konusu olan "firmalar Mısır'a kayıyor" iddialarını ise bir "efsane" olarak nitelendirdi.

Kısa süre önce bizzat Mısır'a giderek yerinde gözlemler yaptığını ifade eden Başkan Oruç, şu çarpıcı tespitlerde bulundu: "Mısır konusunu, oraya hiç gitmemiş, görmemiş, üretim şartlarını bilmeyen insanlar anlatıyor da anlatıyor. Ama Mısır’a yatırım yapan veya yapmayı düşünen meslektaşlarımızın yüzde 60-70’i 'Mısır'ın bizimle boy ölçüşmesi mümkün değil' diyor. Ben de gidip gördüm, kesinlikle mümkün değil. Mısır kime hizmet eder? Sadece dünya markalarına fasonculuk yapan, yani kesim, dikim gibi operasyonları yürüten firmalara hizmet eder. Çünkü orada işçilik ucuz. Ama Mısır halkının veya sanayisinin, bizim Merter’deki gibi özgün tasarımlarla, bu kalitede hazır mal üretip bunu dünyaya satacak bir altyapıya ve vizyona ulaşması mümkün değil."

Mısır'da asgari ücretin 120 dolar olması, düşük kira, enerji ve vergi maliyetleri gibi avantajlara rağmen, en büyük sorunun iş disiplini ve kalite olduğunu vurgulayan Oruç, Mısır'da fabrika kuran bir arkadaşının yaşadığı tecrübeyi paylaştı: "Arkadaşım, Adıyaman’da 135 kişiyle çıkardığı ürünün yarısını Mısır’da 250 kişiyle aynı kalitede çıkaramadığını söyledi. Çünkü orada bir çalışma ahlakı ve disiplini yok. Türkiye, iplikten kumaşa, aksesuardan baskı ve yıkamaya kadar tam entegre bir üretim üssüdür. Bu entegrasyonu dünyada başarabilen Çin ve biz varız. Mısır’ın bu seviyeye gelmesi yıllar alır."

MESİAD'DA ÜÇ ADAYLI SEÇİM YARIŞI

Aralık ayında yapılacak olan MESİAD seçimlerinde yeniden aday olduğunu açıklayan mevcut başkan Gürbüz Oruç'un karşısında, kendi yönetiminde de görev almış olan Ufuk Muslu ve Ömer Kara bulunuyor. Seçim sürecinin demokratik bir yarış olduğunu belirten Oruç, şunları söyledi: "İnsan neden hizmet etmek için bu kadar çok para, zaman ve konfor harcar? Bir yere başkan olmak genelde iki sebepten istenir; ya bir unvan kazanmak ve prestij elde etmek için ya da o kurumun imkanlarından faydalanmak için. Rakip adaylardan biri zaten benim yönetimimde başkan vekiliydi, madem projeleri vardı, keşke o zaman yapsaydı."

Kendisinin vaat siyaseti yerine hizmet odaklı çalıştığını ifade eden Oruç, "Üyelerimiz hizmete oy verirse biz kazanırız, boş vaatlere oy verirlerse geride kalırız. Bizim tek bir ortak çıkarımız var, o da Merter'dir. Merter var olursa biz de var oluruz" dedi.

Konuşmasının sonunda sektör temsilcilerine bir özeleştiri çağrısı yapan Oruç, "Sürekli 'iş yok' diye ağlayıp devleti suçlamak yerine, aynayı karşımıza koyup kendimize bakmalıyız. Bugün tekstilde duayenlerimiz, liderlerimiz yok, çünkü biz onlara değer verip bir yere taşımamışız. Ama umutsuz değilim, bu sorunları çözecek genç ve vizyoner bir nesil yetişiyor, onlardan çok ümitliyim" diyerek sözlerini tamamladı ve seçimin tüm adaylar için hayırlı olmasını diledi.