Hakan DİKMEN

Bu başlığımızı okuyunca ülkemizde bulunan küçük şirketlerin batacağını düşünmeyin. TÜİK'in yayınladığı son KOBİ istatistiklerine göre Türkiye'de 3 milyon 427 bin 891 küçük işletme bulunuyor. Bunlardan 3 milyon 419 bin 773 tanesi KOBİ kabul ediliyor. Bu sayı yapılan son düzenleme ile bu yıl sonuna kadar 3 milyon 421 bin 817'ye çıkacak. Umarım hepsinin keyfi yerindedir. Benim demem o ki küçük şirketler dijital dünyaya adapte olurken çok dikkat etmeleri gerekiyor. Bu uyarıyı Telcoset Genel Müdürü Tarkan Özenci yapıyor. 

Gelişen teknoloji ve özellikle pandeminin etkisi ile şirketler dijital dönüşüme hız vermeye başladı. Dijitalleşmenin artması ile birlikte aslında uzun zamandır önemli olan siber güvenlik konusu çok daha fazla önem kazandı. Büyük şirketler için siber güvenlik her geçen yıl daha fazla önem kazansa da yapılan araştırmalar özellikle küçük ve orta ölçekli şirketler için hala daha önem sıralamasında üstlerde yer almıyor. 19 yıldır Türkiye’de Sistem Entegrasyonu, Yönetilen Servisler, Veri Merkezi başlıklarında kurumsal müşterilerine uçtan uca iş çözümleri ve servisleri sunan teknolojik dönüşüm lideri şirketlerinden yardım almaları gerekiyor. 

Küçük işletmelerde dijitalleşme ne durumda adapte olundu mu?

Pandemi sonrası enflasyonist ortamda küçük şirketler üretim maliyetini düşürmek, üretim ve hizmette kalite standartlarını yükseltmek amacıyla, satış, lojistik, satış sonrası hizmet gibi birçok operasyonunu dijitale aktardı. Dijitalleşme Türkiye sanayisi için bir iş kültürü olarak benimsenmiş durumda. Fakat dijital altyapının dönüşümü bu işin sadece başını oluşturuyor. Dolayısıyla tam anlamıyla dijital dönüşümün yaşanması için veri güvenliğinin sağlanması da bir o kadar önem taşıyor. 

Sistemin düzgün işlemesi için nasıl bir yol izlenmeli?

Sistemin düzgün işlemesi ve operasyonların öngörülebilirliğini arttırmak ve sağlıklı üretim planlaması için veri güvenliğinin sağlanması gerektiği bir gerçek. En önemli siber güvenlik raporu olarak kabul edilen Cisco Güvenlik Sonuçları Araştırması’nın sonuçlarına göre en çok küçük ve orta büyüklükteki şirketler saldırıya uğruyor. Bu saldırılar karşısında şirketlerin yeterince önlem almadığı anlaşılıyor. Yapılan araştırma sonuçlarına göre oluşan siber saldırılarda geçmiş yıla oranla %13 artış yaşandı. Araştırmaya göre sadece küçük ve orta şirketlerin %5’i bu riskinin öneminin farkına varmış durumda. Yani siber saldırıların şirket karlılığına olan olumsuz etkisi konusunda daha bilinçlenmesi gerekiyor. 

Bu konuda ülkemizde neler yapılmalı hazır mıyız?

Türkiye’nin önünde epey yol bulunuyor. Siber güvenliğe  gerekli yatırımı yapmayan küçük ve orta büyüklükteki şirketler, tahminlerinin ötesinde para ve itibar kaybı yaşayabiliyor. Buna karşılık siber güvenlik önlemlerine gösterilen hassasiyetin faaliyetlerinin sorunsuz olmasına etkisi büyük oluyor. Türkiye’deki şirketlerin sanayinin en ileri aşaması olan endüstri 4.0’a olan adaptasyonu bizim için umut verici ancak; Türk ekonomisinin lokomotifi olan küçük ve orta ölçekli şirketlerin tam anlamıyla bu süreçten faydalanması için atması gereken birçok adım var.

Bu tip hackerların gözü küçük şirketlerde mi?

Siber güvenliğin küçük ve orta büyüklükteki şirketler için önemini vurgulamamız gerekiyor. Siber saldırıların siber güvenliği sıkı tutan büyük ölçekli şirketlerden çok küçük ve orta ölçekli şirketlere yöneldiğini biliyoruz. Yeni dünyada artık para değil veri konuşuyor. Veri madenciliği ve veriye ulaşan her türlü gücü elde ediyor. Bu nedenle güvenlik önlemleri zayıf olan sistemler hacker’lar için cazibe merkezi olarak karşımıza çıkıyor. Partnerimiz Cisco’nun araştırması da küçük ve orta ölçekli şirketlerin bu saldırılar karşısında ne kadar savunmasız olduğunu ortaya koyuyor. Dolayısıyla saldırganların iştahını kabartıyor. 

Görülüyor ki günümüzde, değişime uyum sağlayabilmek ve değişimi yönetmek Endüstri 4.0 vizyonunda gerek firmaların gerekse de bireylerin sahip olması gereken en önemli yetkinlik olarak öne çıkmaktadır. Bu satırların yazarı olarak ben de bu alanda elimden geldiğince hem üniversitede hem de özel sektörde yeni yola çıkan kişilere öğütler ve tavsiyeler veriyorum.

Küçük ölçekli şirketlerde, doğru bir vizyon ve stratejinin oluşturulması şart. Bu aşamada değişimi doğru bir şekilde yönetilmesi için vizyon ve stratejiler, plan ve bütçe oluşturmak çok önemli ancak, daha geniş bir bakış açısı ile tartışılması gereken bir süreci kapsayacak. Belirlenen vizyon ve stratejiler bu aşamada bütün çalışanlara mümkün olan tüm iletişim kanallarından inandırıcı bir biçimde aktarılmalı. Net ve anlaşılır mesajlar değişime desteği artıracaktır. Küçükve orta ölçekli şirketlerde, değişim süreci bünyesinde bazı zorlukları da barındırmaktadır. Söz konusu zorlukların aşılması için tüm işletme bünyesinde değişime desteğin sağlanması çok önemlidir. Kısa vadeli başarıların işletmeye duyurulması değişim sürecinde motivasyonu ve desteği artıracak, dedikoduları ve şüpheleri ortadan kaldıracaktır. Aslında bu bir devlet politikası olmak zorunda. Geçenlerde bir olay çok ağırıma gitti. Türkiye’den ihracat yapan bir şirketimiz Almanya’daki şirket iflas edince hem parasını alamamış, hem de ülkeye o parayı getirmedi diye ceza vermiş. Ülkemizin ddestek olacağı yerde düşene bir de sen vur demesi, eğer bir memurun işgüzarlığı değilse çok acı. 

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Birleşmiş Milletler'in küresel kalkınma ağı oluşturmak için yapmış olduğu bir çalışma bu konuda KOBİ’lerimize değişik yardım ve eğitim veriyor. Proje ile pilot bölgelerden yola çıkılarak dijital dönüşüm ekosisteminin gelişmesi, KOBİ’lerin dijital ekonomiye yönlendirilmesi için teşvik tedbirlerinin tasarlanması ve pilot olarak uygulanmasında kurumsal ortaklar ve diğer aktörlerin sürece dahil edilmesi, kamunun politika geliştirme süreçlerinin iyileştirilmesi, kadınların güçlenmesi ve kadın girişimcilerin dijitalleşmedeki etkinliklerinin artırılması önceliklendirilecektir. Ayrıca, UNDP’nin özel sektörün, özellikle de KOBİ’lerin dijital dönüşümü konusunda baş aktör olarak konumlanması desteklenecektir. Böyle diyorlar ama sonunda eşit bir yardım oluyor mu bilmiyorum.   Çünkü ülkemizin yararına olacak işlere değil de başka konu başlıklarında çalışanlara yardım ettiklerine şahit oldum. Bu ilerleyen teknolojide geride kalmamak lazım. 

KOSGEB Başkanı Hasan Basri Kurt, kurumun, imalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ'lerin aldığı dijital dönüşüm danışmanlık hizmetini 10 bin liraya kadar destekleyeceğini bildirdi. Bu para ile ne kadar dijitalleşilir bilmiyorum ama Bir sıfırdan iyidir her zaman. 

Son olarak Küçük İşletmelere Yönelik En Büyük Tehditler nelerdir diye düşünecek olursak ortaya sigorta konusu da çıkıyor. Bu anlamda çalışan bir çok şirket var.  

Veri ihlalleri

Küçük işletmelerin büyük çoğunluğunun yeterli araçları ve korumaları yoktur. Çoğu zaman küçük işletmelerin bir BT ekibi yoktur, bu nedenle bu saldırılar söz konusu olduğunda da daha fazla risk altındadırlar.

Temel güvenlik önlemlerinin yanı sıra ek önlemler almıyorsanız risk altında olabilirsiniz. Veri ihlallerine karşı mücadelenizde ek koruma elde etmenin bir yolu, siber sorumluluk sigortası yaptırmak olabilir.  Bu tür bir kapsam, sizi hassas bilgilere erişilen siber suçlara karşı koruyacaktır. Bu sorunla sigortasız uğraşmak maddi olarak zarar verebilir.

Bu nedenle, siber suçlarla mücadele etmek için gerekli kapsama sahip olmanız ve uygun güvenlik önlemlerini almanız gerekir. Veri ihlalleri, özellikle küçük işletmeler için uzun vadede çok pahalı ve zarar verici olabilir.

Mülk kaybı

Küçük işletmeniz için bir kayıp olması durumunda her zaman ticari mülk sigortasına yatırım yapmalısınız. Ticari mülkiyet sigortası, işinizi hırsızlık, vandalizm, su hasarı, yangın ve daha fazlasından korur. Eğer bir afet meydana gelirse, sigortanız yoksa hasarları ödemeye bırakabilirsiniz. Bu nedenle, herhangi bir mali yükten kaçınmak için, gerekli teminatı satın almanız gerekir.

Ayrıca, küçük işletmenizi evinizde yürütüyorsanız, o zaman yine de ayrı bir sigortaya ihtiyacınız vardır çünkü ev sigortanız işinize gelebilecek herhangi bir zararı karşılamayacaktır.

Çalışan yaralanması

Çalışan sayınız ne olursa olsun, işçi tazminat sigortası yaptırmanız gerekir. Bir çalışan işteyken yaralanırsa, tıbbi faturalarını ve kayıp ücretlerini ödemekle yükümlüsünüz.

Bu nedenle, güvenlik prosedürlerini uygulamalı ve çalışanlarınızın sağlığına ve esenliğine öncelik vermelisiniz. Ayrıca, bu çalışanlara fazla çalışmadıklarından emin olmak için esnek saatler de sunmalısınız. Bu öneriler, bir çalışanın yaralanma ve bir işçi tazminat talebinde bulunma olasılığını azaltabilir.

İş kesintisi

Yangın, sel veya deprem gibi birkaç öngörülemeyen faktör, işinizi aylarca kapatabilir. Yalnızca operasyonları etkilemekle kalmayacak, aynı zamanda binlerce gelir kaybına ve zarara da neden olacaktır. Bu, küçük bir işletmeyi kurtaramayacakları bir yere finansal olarak mahvedebilir.

Bu nedenle işinizin kesintiye uğraması durumunda sigortalı olmanız önemlidir. İş kesintisi sigortasının yardımıyla, bir felaket nedeniyle kaybedilen geliriniz için geri ödeme alacaksınız. Bu parayla, işe devam edebilene kadar çalışanlarınıza ödeme yapmaya ve ödemeye devam edebileceksiniz. Şu anda küçük işletmelerin karşı karşıya olduğu bir dizi tehdit var. İşletmeleri bu tehditlere karşı korumanın en iyi yolu, kapsamlı bir güvenlik araçları setine sahip olmak ve kullanıcıların güvenlik tehditlerinden ve bunları nasıl önleyeceklerinden haberdar olmalarını sağlamak için Güvenlik Farkındalığı Eğitimi kullanmaktır. 

Ekstra uyanık olunması gerekir

Sonuç olarak: Küçük bir işletmeyi yönetmek, ekstra uyanık olmanızı gerektirir. Bunun nedeni, çoğu küçük işletmenin ani ve zararlı kayıplara katlanamamasıdır. Bu nedenle, iş kesintilerine, çalışan yaralanmalarına, mal kayıplarına ve siber güvenlik tehditlerine karşı yeterli sigortanız olduğundan emin olmalısınız . Bu basit adımlar, işinizi ayakta tutmanıza ve işlerin uzun süre sorunsuz yürümesine yardımcı olacaktır.