Bir hafta daha geçti hayatımızdan. Bana mı öyle geliyor bilmiyorum ama bu sıralarda günler çok çabuk geçiyor. Sizin için bu satırlarda haftanın nasıl geçtiğini ekonomi dünyasında neler olduğunu derliyoruz. Bu sayfada yine haftanın özetini okuyacaksınız. İlk olarak Merkez Bankası ile başlıyoruz. 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Fonların Anlık ve Sürekli Transferi (FAST) için önemli bir katman servis olan ve dolandırıcılık başta olmak üzere yasa dışı kullanım tespitlerinde hızlı bilgi ve belge aktarımı sağlayan Güvenlik Katmanlama Servisi'ni (SİPER) hizmete sundu.

Fon transfer işlemlerinin saniyeler içerisinde gerçekleşmesinin, beraberinde her türlü güvenlik risklerinin yönetilmesini zorunlu hale getirdiği vurgulanan duyuruda, "Bu kapsamda TCMB, anlık ödemelerin en güvenli şekilde gerçekleştirilmesini ve tabana yayılmasını sağlamak üzere dünya için de örnek bir uygulama olan SİPER platformunu geliştirerek hizmete sunmuştur." denildi. Duyuruda, SİPER platformunun, para transferini başlatan kurum ile alıcı kurum arasında yasa dışı bir işlem riski hakkında saniyeler içerisinde bilgi paylaşılmasını ve sistemde bulunan tüm katılımcıların da bilgilendirilmesini sağladığı bildirildi. Platformun sadece FAST için değil tüm fon transfer işlemlerinde de kullanılabileceği söylendi. Hayırlı olsun. 

Haftanın son iş günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bulgar mevkidaşı ile görüştü. İki NATO müttefiki arasındaki dayanışmanın daha güçlü olmasına inandıklarını ve 6 milyar dolar olan ticaret hacmini 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini belirtti iki lider.

İTO'nun aylık toplantısında konuşan İTO Başkanı Avdagiç, Türkiye’de 2023 yılında çözüm bekleyen iki temel konu bulunduğunu söyleyerek, "Birinci öncelik yüksek enflasyonun hızla kontrol altına alınması. İkinci konu ise kaynak. Üretim, istihdam ve ihracatın olmazsa olmazı finansmandır. Finansman sorunu ise yüksek enflasyonla birlikte varlığını ve önemini devam ettiriyor" ifadelerini kullandı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, “Kurların sakin seyri ve güçlü baz etkisinin olumlu katkısıyla enflasyon düşüşe geçecek. Ülke olarak bu düşüşü, enflasyona karşı bir mücadele fırsatına çevirebiliriz” dedi...

IMF, Dünya Bankası, OECD ve Dünya Ticaret Örgütü Başkanları bu hafta  küresel ekonomide 'Alarm Zilleri'nin çaldığı uyarısı yaptı. Uzmanlar küresel büyümenin bu yıl yüzde 3,2 olmasını, gelecek sene yüzde 2,7'ye gerilemesini bekliyor.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzde 3,08 artışla haftayı 5.005,30 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek kapanışını gerçekleştirdi.

Faiz indirimlerinin ardından Borsa İstanbul’a ilgi her geçen gün artıyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, son 2 ayda hisse senedi piyasalarına 660 bin yeni yatırımcı katıldı. Böylece hisse senedine yatırım yapanların sayısı 3.3 milyonu aşmış oldu.

 BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 149,38 puan artarken, toplam işlem hacmi 95,6 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Ekim ayının başından bu yana yükselişini sürdüren borsa 4700 seviyesini test edip duruyor. Aslında bu hafta biraz temkinli olmakta yarar var. Ancak, yukarı hareketin devamı halinde 5 bin 400 puan seviyesi endeksin içinde bulunduğu kanalın direnç noktası olarak kabul ediliyor. Piyasa 13-14 Aralık’taki Fed toplantısı için beklemede. Genel beklenti 50 baz puanlık faiz artırımı.   

Kısaca bakacak olursak, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,85 kazançla 5.005,30 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 4.711,43 puanı, en yüksek 5.032,57 puanı gördü. Aynı dönemde Borsa İstanbul Mali Endeksi yüzde 1,41 artışla 4.852,88 puana, Hizmetler Endeksi yüzde 2,84 kazançla 4.406,11 puana, Teknoloji Endeksi yüzde 6,19 primle 5.854,11 puana yükselirken, Sanayi Endeksi ise yüzde 1,12 kayıpla 8.238,99 puana geriledi.

- İş Yatırım Menkul Değerler en çok prim yapan hisse

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen yüzde 20,13 ile İş Yatırım Menkul Değerler oldu. İş Yatırım Menkul Değerler’i yüzde 17,68 ile Global Yatırım Holding, yüzde 15,33 ile Kontrolmatik Teknoloji izledi.

Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler ise yüzde 12,45 ile Sasa Polyester, yüzde 9,81 ile Tüpraş, yüzde 8,56 ile Jantsa Jant Sanayi şeklinde sıralandı.

Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 257 milyar 827,8 milyon lirayla Sasa Polyester Sanayi, 194 milyar 580 milyon lirayla Türk Hava Yolları ve 174 milyar 89,4 milyon lirayla Koç Holding oldu.

Bankacılık endeksi yüzde 3,45, holding endeksi yüzde 2,01 değer kazandı. En fazla kazandıran sektör yüzde 5,31 ile inşaat, tek kaybettiren sektör yüzde 0,60 ile sigorta oldu.Analistler, Çin'in COVID-19 salgını kapsamında "sıfır vaka" politikasını terk etmeye yönelik adımları ve ABD'de iş gücü piyasasının yavaşlama belirtileri gösterdiğine işaret eden verilerle pay piyasalarında toparlanma eğiliminin öne çıktığını söyledi. BIST 100 endeksinde 4.850 ve 4.730 seviyeleri destek, 5.100 puan seviyesinin direnç konumunda bulunuyor. 

Bu hafta, Altın ve dolar yükseldi

24 ayar külçe altının gram satış fiyatı bu hafta yüzde 0,65 artışla 1.076,00 liraya, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 0,67 kazançla 7 bin 210 liraya yükseldi. Altın Konusunda da ülkemizde ve dünyada beklentiler ABD’den gelecek faiz haberlerinde. Bu nedenle de Altında bir yükselme görülüyor. Değerli metal, ABD Merkez Bankası'nın şahin tutumunda ılımlı bir tavır göstermesiyle son 5 haftada yüzde 10'dan fazla yükseldi.  2023’te Euro/dolar paritesinin 0.92 ve 1.12 bandında hareket edeceği tahmin ediliyor. Bu da altın için pozitif bir görünüm çiziyor. Yakın zamanda Fed kaynaklı bir baskı sürebilir. Altının hareket etmesi beklenen seviyeler 1.920 dolar/ons ile 1.620 dolar/ ons aralığı. Bu baskılar ve Merkez bankalarının altın alımı, bu yılın üçüncü çeyreğinde yaklaşık 700 tona ulaştı. 2023'teki alımlar 2022'de görülen seviyeleri görmese bile, birçok ülkenin alımlarının pandemi öncesi seviyelerin üzerinde olması bekleniyor.

Gümüş de son zamanlarda sahneye çıkmaya başladı. Ama buna Dolar pek imkan vermedi. 20/23 için gümüş işlemlerinde beklenen fiyat aralığı ons başına 25 dolar ila 17 dolar. Gümüşe destek sadece gücünü yitiren dolardan değil, endüstriyle taraftan da gelecek. 

Doların satış fiyatı yüzde 0,08 değer kazanarak 18,6450 lira, avronun satış fiyatı ise yüzde 0,78 artışla 19,6550 lira oldu. Geçen hafta 22,8100 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 0,60 kazançla 22,9470 liraya yükseldi. İsviçre frangı ise önceki haftaya kıyasla yüzde 1 değer kazanarak 20,0210 liradan alıcı buldu.

Petrolde bu hafta Çin'den gelen gevşeme haberlerine rağmen ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerle negatif bir seyir izlendi. Petrol, ekonomik görünüme ilişkin endişelerin Çin'in katı virüs kısıtlamalarının gevşetilmesi ve ABD ham petrol kesintisine gölge düşürmesiyle haftalık yaklaşık yüzde 10'luk düşüş kaydetti. Brent petrolün varili, uluslararası piyasalarda 76,67 dolardan işlem görüyor. Dün 79,17 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 76,15 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı, Cuma günü  yüzde 0,68 artarak 76,67 dolar oldu. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 72,03 dolardan alıcı buldu. Küresel petrol talebine ilişkin endişelerle dün yılın en düşük seviyesini gören petrol fiyatları, Keystone petrol boru hattında arzın kesintiye uğramasıyla kısmen yükseldi. Kanada'dan ABD'ye günlük 600 bin varilden fazla petrol taşıyan Keystone boru hattının dün sızıntı nedeniyle durdurulması arz endişelerine yol açtı. ABD ham petrolü Cuma günü varil başına 72 dolar civarında işlem gördü. Petrol piyasası ayrıca, fiyatları büyük dalgalanmalara eğilimli bırakan kalıcı bir likidite eksikliği ile karşı karşıya.

Dünyada bu hafta Küresel PMI verileri ekonomik aktivitedeki ivme kaybının Kasım ayında belirginleştiğine işaret ediyor. Öte yandan, başta enerji olmak üzere emtia fiyatlarında gözlenen gevşeme paralelinde küresel enflasyon göstergelerinin ılımlı iyileşme kaydetmesi merkez bankalarının para politikasında sıkılaşma adımlarını yavaşlatabileceğine ilişkin beklentileri destekliyor. 

Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yıllık bazda %3,9 ile beklentiler paralelinde büyüdü. Bu dönemde özel tüketim harcamaları büyümeye yüksek katkı sağlamaya devam etti. Öte yandan, yılın son çeyreğine ilişkin öncü göstergeler iktisadi faaliyetteki ivme kaybının belirginleştiğine işaret ediyor. Kasım ayına ilişkin imalat sanayii PMI verisi sektörde ivme kaybının sürdüğünü gösterirken, bu dönemde yıllık ihracat artış hızının %2’nin altına inmesi dikkat çekti. 

Bu hafta İsrailden ülkemize 100 kişilik bir tüccar heyeti geldi. Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İsrail Uluslararası Ticaret Odaları Federasyonu arasında iş birliği mutabakat zaptı imzalandı. 5 yıl gibi uzun bir aradan sonra 400'den fazla Türk firmasının yer aldığı TİM heyeti ile İsrailli iş adamları 1000'i aşkın ikili iş görüşmesi gerçekleştirdi.

BDDK tarafından "Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik"te yapılan değişiklikler, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Değişiklikler kapsamında, bankaların yabancı para net pozisyonunun öz kaynağa oranı alınarak hesaplanan standart oran aşağı yönlü revize edildi. Buna göre, mevcut uygulamada yüzde 20 düzeyinde belirlenmiş olan standart oran yüzde 5'e indirildi. Söz konusu değişiklik, 9 Ocak 2023'ten itibaren yürürlükte olacak.                                       Ülkemiz için hayırlı olacak projeler birbiri ardına gelsin diye temenni ediyoruz.