Türkiye’nin dünyada lider olduğu kayısı üretimi, zirai don nedeniyle bu yıl büyük zarar görse de 2020-2024 döneminde 329,3 milyon dolarlık ihracatla tarım dış ticaretinde önemli bir yer tutmayı başardı. Üreticiler, bölgesel destek ve borç erteleme talebiyle seslerini duyuruyor

Türkiye’nin tarımsal ürün ihracatında önemli bir paya sahip olan kayısıda, son 5 yılda gerçekleştirilen toplam ihracat 329,3 milyon dolara ulaştı. Ancak son dönemde yaşanan zirai don, özellikle üretimin kalbi olan Malatya’da kayısı ağaçlarına büyük zarar verdi. Bu gelişme, hem üreticileri hem de ihracatçıyı endişelendirdi.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'nın Malatya ziyaretiyle dikkat çeken zirai don felaketi, kayısı ağaçlarında gözle görülür hasara neden oldu. Yumaklı, Bakanlık ve Malatya Valiliği olarak ağaçların gelecek yıl yeniden meyve verebilmesi için çalışmalara başlandığını açıkladı.

İHRACATTA EN BÜYÜK PAZAR RUSYA

Türkiye’nin dünya lideri olduğu kayısı üretiminde 2020-2024 döneminde yapılan dış satımda en büyük payı Rusya aldı. Bu ülkeye yapılan ihracat 179,4 milyon dolar olarak kaydedildi. TÜİK verilerine göre kayısı ihracat rakamları yıllara göre şöyle gerçekleşti: 2020 yılında 55,6 milyon dolar, 2021 yılında 61,8 milyon dolar, 2022 yılında 82,6 milyon dolar, 2023 yılında 58,6 milyon dolar ve 2024 yılında 70,6 milyon dolar. Bu beş yıllık dönemde Türkiye’nin toplam kayısı ihracatı 329,3 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde kayısı ithalatı ise oldukça sınırlı kaldı.

KAYISI AĞAÇLARININ TAMAMI HASAR GÖRDÜ

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Yunus Kılınç, yaptığı açıklamada, “Malatya'da yerel değil, genel bir zarar oluştu. Bütün ağaçlarımız hasar gördü. Şu an hiçbir ağacımızda ürün yok. Hasar oranımız yüzde 100” dedi. Malatya, Elazığ, Kahramanmaraş ve Sivas’ta toplamda 13 milyon kayısı ağacı bulunduğunu ifade eden Kılınç, üreticilerin elinde bu yıl sadece 10 bin ton kayısı kaldığını belirtti.

DESTEK TALEBİ VE POZİTİF AYRIMCILIK ÇAĞRISI

Kılınç, “Zirai don nedeniyle en fazla hasarı kayısı üretimi yapılan bölgeler gördü. Bu nedenle bölgemizde pozitif ayrımcılık yapılmasını istiyoruz. Ayrıca üreticilerimizin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi kooperatiflerine olan borçları için de düzenleme yapılması gerekiyor” diye konuştu. Yapılacak desteklerin, çiftçinin önümüzdeki yıl üretime devam edebilmesi açısından büyük önem taşıdığını söyledi.

Tarım ve Orman Bakanlığı, kayısı ağaçlarının yeniden meyve verebilmesi için teknik destek ve üretici eğitimleri başlattı. Bu çalışmaların, hem mevcut ağaçların korunması hem de gelecek sezon üretimin garanti altına alınması adına kritik rol oynayacağı vurgulandı.

Kayısı, Türkiye’nin tarım ürünleri arasında katma değeri yüksek ve dünya pazarında aranan bir ürün olarak öne çıkıyor. Kurutulmuş formuyla özellikle Avrupa’da yüksek fiyatlara alıcı bulan kayısı, Malatya başta olmak üzere birçok şehir için ekonomik bir can damarı.