Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney tarafından Küresel Şehirler Endeksi 2024 Raporu açıklandı. 2008 yılından bu yana yayınlanan ve dünyanın önde gelen belgelerca da referans alınan rapor, küresel kaydedilen şehirleri belirlemeyi amaçlıyor. Raporun temel kısmı “Kearney Küresel Şehirler Endeksi'ne göre ilk üç şehir bu yıl değişmedi. New York ayaktayken, Londra ikinci, Paris ise üçüncü sırada yer aldı.

İstanbul basamakları hızla çıkıyor

156 şehrin incelendiği ve iş faaliyeti, politik katılım, kültürel deneyim, eğitim düzeyi, etki erişimi, internet hızı, uluslararası sivil faaliyetlerin varlığı gibi 31 metrik olarak değerlendirildiği endekse Türkiye'den Ankara ve İstanbul girdi.

Rapora göre Ankara listeye 94'üncü sıradan girerken, İstanbul son yıllarda devam eden listedeki hızlı yükselişini bu yıl da sürdürdü. 2020 yılında listede 34'üncü sırada yer alan İstanbul, onun sene partisi bir şekilde yükselerek geçen yıl 25'inciliğin ardından bu yıl 19'unculuğa sıçradı.

İnsan Bilimi Deposu

Raporda Jakarta, Kuala Lumpur, Kahire ile birlikte hizmet sektörünün yaygınlaştığı ve bölgesel merkez olmaya başladığı belirtilen İstanbul, “iş faaliyeti” açısından bir önceki yıla göre 4 sıra anında yükselerek dünyanın 14. şehri oldu. Kültürel deneyim sıralamasında 1 basamak yükselen İstanbul yine 14'üncü oldu. İstanbul, İnsan Kaynakları açısından 10 basamak birden atlayarak 8'incilik koltuğuna oturdu. İstanbul, Bilgiye Erişim ve Siyasi katılım listelerinde ise ilk 30 şehir içine giremedi.

Riskin altında bir dünyada küresel şehirler yeniden canlanıyor

Kearney'nin 2024 Küresel Şehirler Raporu, şehirlerin küresel erişim olanaklarının geçmiş oranlarının daha çeşitli ve giderek artan oranda dijitalleştiğini, buna karşılık yakın vade için büyük olayların gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Rapora göre küresel jeopolitik ve makroekonomik ortamdaki değişimler, geleneksel gösterime göre küreselleşmenin gerilemesine yol açarken, şehrin küresel performansının küresel akışı ve değişim döngüsünün ortaya çıkışına işaret ediyor.

Raporda değerlendirmelerde bulunulan Kearney Küresel İş Politikası Konseyi Müdürü Brenna Buckstaff, "Jeopolitik istikrarsızlıkların, ekonomik dalgalanmaların ve yaygın sosyal ve siyasi değişimlerin bir yıl ortasında, küresel şehirlerin her zamanki gibi dirençli ve güçlü kalmasını sürdürmeye devam ettiğini" söyledi.

Dijital yetenekler ön plana çıkıyor

Kearney Küresel Şehirler Endeksi'nde bu yıl, küresel faaliyet ortamındaki makro değişimlerin yansıtılması için şehirlerin dijitalleşmeye ne ölçüde hazır bulunurlar ve sahnelerde insan hareketliliği gibi yeni gerilmeler de deformasyona uğrar. Yabancıların şehre yerleşim kolaylığı, internet hızı, veri merkezleri ve şehirlerin dijital altyapılarının dinlenmesinde önemli değişikliklere neden oldu.

İnternet Hızı şehirleri yukarı taşıma

Avrupa, küresel şehirleri için en yüksek ortalama puana sahip bölge olmaya devam ederken Asya-Pasifik (APAC) ve Kuzey Amerika'daki şehirler, veri merkezleri ve internet ölçümleri yeni metrikler sayesinde en önemli yükselişler kaydetti. Şangay, Singapur, Şikago, Dallas ve Frankfurt gibi şehirler dijital alt yapı yatırımları sayesinde küresel şehir rekabetinde ön planda çıkarken, ticari şirketlerde artış oldu

Geleceğin şehirleri

Rapora göre, olayların ilk dördünde bulunan New York, Londra, Paris ve Tokyo'nun yeri San Francisco, Münih, Kopenhag, Lüksemburg ve Seul gibi şehirler olabilir. Bununla birlikte Avrupa şehirleri özellikle yönetişim, kişisel refah ve sürdürülebilirlik alanlarında güçlü performans devam ediyor. Güvenlik, sağlık ve dayanıklılığa odaklanılması, Avrupa şehirlerinin süregelen ekonomik sıkıntıları karşısında yüksek sıralamalarını korumalarını sağlıyor.

ABD şehirleri, iş yapma kolaylığı ve kişi başına düşen GSYİH görünümlerindeki artışlarla ekonomik toparlanma bozuklukları gösteriyor. Özellikle son dönemlerde yapılan altyapı yatırımları ve enflasyondaki düşüş ABD şehirlerini yukarı taşıyor.

Çin'e bağımlılığı azalıyor

Raporda küresel doğrudan yabancı yatırımlardaki gerileme şehirlerin yatırım çekme yeteneğini zorluyor. Özellikle Çin şehirleri, Guangzhou, Şangay ve Quanzhou'da doğrudan yabancı yatırımlarda keskin düşüşler yaşanırken, Hindistan, Endonezya, Vietnam ve Japonya gibi ülkelerde, Çin'e olan bağımlılıklarını azaltmak isteyen Batılı ekonomilerin “riskten arınma” çalıştırılmaları sırasında, doğrudan yabancı yatırım açılışlarında düşüş gösterdi.

İstanbul'un yükselişi dikkat çekici

Kearney Türkiye Direktörü Onur Okutur, İstanbul'un Küresel Şehirler Endeksi'nde hızla yükselerek dikkat çekerek “İstanbul'un iş aktivesi, kültürel deneyim ve insan kaynakları açısından her yıl artan performansıyla giderek daha çekici bir şehir olmaya, genel sıralamada da yükselmeye devam ediyor. 156 şehir içinde ilk 30'da bulunmak, üç alanda da ilk 15'te yer almak İstanbul'un artışını gösteriyor” dedi.

İstanbul'un Küresel Şehirler Ligi'nde ilk 10 şehir içine girmek için çok fazla beklemeye gerek kalmayabileceğini ifade eden Okutur, “İstanbul'un dijitalleşmenin olayları, iklim erişim ve politik katılım oranlarının yükselmesi durumu İstanbul'u dünya ticaretinin ve kültürünün Top 10'nunda görmek mümkün olacaktır” diye konuştu.