Neşe BERBER

Türk hırdavat sektörü geçen yıl 8.2 milyar dolarlık ihracata attı. Toplam 15 milyar dolar pazar büyüklüğüne sahip sektör, 14 bin paydaşı ve 800 bin çalışanı ile otomotiv, makine, beyaz eşya, havacılık, savunma, mobilya, inşaat gibi sektörlere yüksek katma değerli üretim yapıyor. Hırdavat Sanayici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Başkanı Çetin Tecdelioğlu, pandemi süreci ile daha önce hiç yaşanmayan bir kriz ortamını deneyimlemek durumunda kaldıklarını söyledi. Tecdelioğlu, “Pandeminin en büyük etkisi dijitalleşmeyi hızlandırması olacaktır. Şu an Artık kimse pandemi geçse bile ticaret ortamının tamamen eskiye dönmesini beklemiyor. E-ticaret ve e-ihracat konusunda sektör firmalarımız kesinlikle değişime ayak uydurmalılar. E-ticareti ürünlerinin nitelikleri dolayısı ile daha önce düşünmemiş olan firmalarımız bile şu an bu kararlarını gözden geçirme ve bu konuda yatırım yapma durumunda olabiliyor” dedi. İşte Tecdelioğlu’nun sektörle ilgili çarpıcı açıklamaları: 

Dünyadaki payımız yüzde 1.2

Türkiye’nin hırdavat sektörünü değerlendirir misiniz?

-Türkiye Hırdavat Sektörü dediğimiz zaman yurtiçi ve yurtdışı olarak topladığımızda yaklaşık 15 milyar dolarlık pazar büyüklüğüne sahip bir sektörden bahsediyoruz. Hırdavat sektörü 14 bin paydaşı ve 800 bin çalışanı ile otomotiv, makine, beyaz eşya, havacılık, savunma, mobilya, inşaat gibi sektörlere yüksek katma değerli üretim yapan bir sektördür. 2019 yılında 8,2 milyar dolar ihracat gerçekleştiren sektörümüz 1 milyar dolar da dış ticaret fazlası vermiştir. Ülkemizin dünya hırdavat pazarından aldığı pay yüzde 1,2 civarındadır. Sektörümüzün bu oranı artırmak için ciddi potansiyeli olduğuna inanıyoruz. Hırdavat sektörü ne yazık ki son yıllara kadar bir araya gelip kendi sesini duyurma imkanı bulamamıştır.  Bizler de buradan yola çıkarak sektörümüzün tek çatı altında birleşerek kendi ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda tüm platformlarda temsil edilebilmesi amacı ile HISİAD’ın kurulmasına vesile olduk. 

Antimikrobiyal kapı kolu

Sektörün stratejik planlamasında neler yapılmalı?

-Hırdavat Sektörü yüksek katma değerli üretim yapan bir sektördür. Hitap ettiğimiz sanayi dalları düşünüldüğünde sektörümüzün stratejik planlamasında yer alması gereken en önemli konunun Ar-Ge ve inovasyon olduğunu düşünüyoruz. Örneğin alt ürün gruplarımızdan kilit ürün grubuna bakıldığında geleneksel anahtarlı kilit sisteminden kartlı, sensörlü sistemlere geçiş var bildiğiniz gibi. Üye firmalarımızdan bazıları yaşanan bu süreçte antimikrobiyal ürünler ürettiler. Örneğin bulaşma riski fazla olan yüzeylerden birisi olan kapı kolunu antimikrobiyal özellikle ürettiler. Biz de tüm alt ürün gruplarımızda yaşanacak bu gibi değişimlere uyum sağlamak durumundayız. Bunlar uzun vadede meyveleri alınacak ancak sektörümüzün geleceği için atılması gereken adımlardır. Diğer önemli bir konu sektörümüzün dijital dönüşüme göstereceği uyumdur. Bu konuda da değişime ayak uydurmamız gerekiyor. Dijitalleşme ile gelen yeni ticarete yani e-ticarete ve e-ihracata adapte olmalıyız. Bunun için de firmalarımızın bu konuda gerekli alt yapı yatırımlarını yapmalarının zaruri olduğunu düşünmekteyiz. İDDMİB işbirliği ile firmalarımızı dijital platforma taşıyacak  www.türkishhardware365.com sitesinin çalışmalarına başladık, çok yakında aktifleşmiş olacak. Nitelikli iş gücü konusunun çözümünün de stratejik planlamada yer alması gerekmektedir. Daha inovatif ürünler elde etmemizin yolu bu ürünleri ortaya çıkarak iş gücünü desteklemek ve eğitmektir.

Lojistik maliyeti arttı

Pandemi sürecinde sektörünüzde yaşanan sorunlar neler oldu?

- Pandemi süreci ile daha önce hiç yaşamadığımız bir kriz ortamını deneyimlemek durumunda kaldık. Tabi ki önceliğimiz çalışanlarımızın sağlığı olduğu için ilk etapta üretim alanlarımızda sosyal mesafeyi korumaya uygun bir takım tedbirler aldık. Sınırların kapanması, hitap ettiğimiz sanayi alanlarında üretimin durması bizim sektörümüzde de ciddi talep daralmaları yaşanmasına neden oldu. Özellikle hırdavat sekörü olarak en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz Avrupa ülkelerinde sürecin ağır geçmesi bu ülkelere yapılan ihracatımızda ciddi düşüşler yaşanmasına neden oldu. Pandemi ile yaşanan olumsuzluklar hem yurt içi hem yurt dışı lojistik maliyetlerimizin artmasına da neden oldu. Maliyetlerin yanı sıra tedbirler gereği operasyonel anlamda da zorluklar yaşandı. Bu süreçte HISİAD olarak gerçekleştirdiğimiz online toplantılar ile üyelerimize ve sektör temsilcilerimize hem sağlık konusunda hem de pandemi sürecinde yaşanan gerek devlet destekleri gerek ticari gelişmeler konularında bilgilendirmelerde bulunduk.

İhtiyaçlar değişebilir 

Pandemi sonrası yeni dünya düzeni ile sektörünüzde yaşanacak değişimler neler olabilir?

-Pandeminin en büyük etkisi dijitalleşmeyi hızlandırması olacaktır. Şu an pek çok ülkede bu konuda ciddi yatırımlar var. Pek çok uluslararası fuar sanal ortama taşındı. Artık kimse pandemi geçse bile ticaret ortamının tamamen eskiye dönmesini beklemiyor. E-ticaret ve e-ihracat konusunda sektör firmalarımız kesinlikle değişime ayak uydurmalılar. E-ticareti ürünlerinin nitelikleri dolayısı ile daha önce düşünmemiş olan firmalarımız bile şu an bu kararlarını gözden geçirme ve bu konuda yatırım yapma durumunda olabiliyor. Diğer önemli bir konu pandeminin her ülkeyi farklı etkilemesi ve ekonomik olarak her ülkenin pandemi ile olan mücadelesinde farklı yaklaşım sergilemesinin tedarik zinciri üzerinde de değişimlere yol açabilecek olmasıdır. Örneğin yüzde 33 ile rekor seviyede küçülen ABD ve yüzde 12 küçülen Avrupa Birliği Bölgeleri küresel olarak ticaretin seyrinin de değişmesine sebep olabilecektir. Bu gelişmeleri iyi analiz edip sektör olarak buna göre aksiyon almamız gerekecektir. Diğer bir değişim de ürün çeşitliliğinde olabilir. Yeni dünya düzeni ile ihtiyaçlar değişebilir. Sektörümüzün de trendleri yakından takip ederek gerekli Ar-Ge ve Ür-Ge e-ticaret yatırımlarını yapmaları gerekmektedir.

En büyük sorun nitelikli iş gücü

Bakanlıklar, kamu ve özel sektördeki kurum ve kuruluşlarla iş birliğiniz yeterli mi?

-Gerek kamu gerekse özel sektördeki kurum ve kuruluşlar ile iş birliği içerisindeyiz. Hırdavat Sektörünün kendi kimliği ile ihtiyaç ve taleplerini ortaya koyması, yani kendi temsil gücünü kazanması bu kurumlar tarafından da oldukça olumlu karşılandı ve desteklendi. Ancak tabi ki iş birliklerimiz her zaman geliştirilmeye açıktır ve bu anlamda da sektörümüzü daha iyi noktalara getirebilmek için iş birliklerimizi daha üst seviyelere taşımayı hedefliyoruz. HISİAD olarak kurulduğumuz günden bu yana T.C. Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü, İhracat Genel Müdürlüğü, KOSGEB, TİM, DEİK gibi kurumlara çeşitli ziyaretler yaparak sektörümüzün ve derneğimizin tanıtımını yaparak bilgilendirmelerde bulunduk. Yaptığımız faaliyetlerle sektörümüzün temsiliyet gücünü artırdık. 

Sektör mesleki eğitim ile üretime entegre edilebiliyor mu?

-Pek çok sektörde olduğu gibi maalesef Hırdavat Sektörünün de en önemli sorunlarından birisi nitelikli iş gücü eksikliği. Biz HISİAD olarak bu konuda firmalarımızın katkısı ile ihtiyaç analizi de yaptık ve mesleki eğitim ihtiyacını tespit ettik. Bu konuya da çözüm bulmak adına İstanbul Gedik Üniversitesi’nin de iş birliği ile HISİAD Akademi Kariyer Platformunu kurduk. Bu platformla sektörümüzdeki bu ihtiyaç üniversitelerimizin de desteği ile giderilmeye çalışılacak. Üniversite ve Sanayi arasında HISİAD bu platform sayesinde bir köprü görevi görecek.