ENERJİ FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ İLK ÇEYREKTE DE DEVAM ETTİ
Fintables'ın raporuna göre 2023'ün ilk üç ayında Türkiye genelinde toplam 75.049 bin megawatt saat elektrik üretimi kaydedildi. Söz konusu üretim rakamı bir önceki çeyreğin yüzde 1 üzerinde gerçekleşirken, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6 oranında düşüş kaydetti. Piyasa takas fiyatı ise 2022'nin son çeyreğine göre yüzde 21 geriledi.
Finansal teknoloji alanında geliştirdiği yerli yazılımlarla Borsa İstanbul’a (BIST) kote şirketler ve sektörlerle ilgili detaylı veri analizleri yapan, akademi projesiyle de finansal okur-yazarlık oranının artmasına katkı sunan Fintables, Türkiye’nin ilk çeyrek enerji üretimine mercek tutan raporunu yayımladı. Çalışmaya göre 2023’ün ilk üç ayında Türkiye genelinde toplam 75.049 bin megawatt saat elektrik üretimi kaydedildi. Söz konusu üretim rakamı bir önceki çeyreğin yüzde 1 üzerinde gerçekleşirken, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 6 düşüş kaydetti.
PİYASA TAKAS FİYATINDAKİ DÜŞÜŞ DEVAM ETTİ
Ocak-Mart ayları arasındaki dönemde Türkiye genelinde üretilen toplam elektriğin yüzde 25’i doğal gaz, yüzde 24’ü ithal, yüzde 16’sı yerli kömür, yüzde 14’ü hidroelektrik, yüzde 11’i rüzgâr, yüzde 4’ü jeotermal, yüzde 3’ü biyokütle ve yüzde 1’i güneş enerjisi santrallerinden elde edildi. Üretimdeki kaynak dağılımında gerçekleşen önemli gelişmelerden biri yenilenebilir enerjinin toplam üretimdeki payının son bir yıl içerisinde yüzde 40 seviyelerinden yüzde 33’e gerilemesi oldu. Geçen senenin ilk çeyreğinde hidroelektrik santrallerinin toplam üretimdeki payı yüzde 22 iken ithal kömürün payı yüzde 19 seviyesindeydi. 2022 yılının son çeyreğinde başlayan enerji fiyatlarındaki düşüş bu yılın ilk çeyreğinde de devam etti. İlk çeyrekte santrallerin sattığı elektrik için gösterge olan piyasa takas fiyatı geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 96 yukarıda olsa da bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 21 oranında gerileyerek 2.786 TL oldu.
ÜRETİM SANTRALLERİNİN İLK ÇEYREK KARNESİ
AKENR
Akenerji’nin 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen seneye kıyasla yüzde 22 artarken 2022 dördüncü çeyreğe göre yüzde 2 azaldı. Geçen senenin ilk çeyreğinde toplam elektrik üretiminin yüzde 69’u doğal gaz, yüzde 29’u hidroelektrik santrallerinden yapılırken bu yıl doğal gazın oranı yüzde 86’ya çıktı, hidroelektriğin oranı ise yüzde 12’ye düştü. Önceki yıla göre artan üretim ve fiyatların etkisiyle şirketin toplam cirosunun yıllık yüzde 164 büyümesi, bir önceki çeyreğe göre gerileyen üretim ve fiyatların etkisiyle de toplam hasılatın çeyreklik yüzde 20 düşmesi bekleniyor.
AKSEN
Aksa Enerji’nin 2023 birinci çeyrekte yurt içindeki toplam elektrik üretimi geçtiğimiz seneye kıyasla yüzde 22, 2022 dördüncü çeyreğe kıyasla ise yüzde 247 arttı. Şirketin elektrik üretiminde gerçekleşen bu ciddi artışta santrallerin bir önceki çeyrekte olduğu gibi bakımda olmaması etkili oldu. Aksa Enerji’nin bu yılın ilk çeyreğinde elde edeceği cironun fiyat artışları sebebiyle yıllık yüzde 124, üretimdeki artış sebebiyle de çeyreklik yüzde 280 büyümesi bekleniyor.
ALARK
Alarko Holding’in 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen seneye kıyasla yüzde 19, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 18 azaldı. Geçtiğimiz sene olduğu gibi mevcut dönemde de üretilen elektriğin neredeyse tamamına yakını ithal kömürden elde edilirken, Cenal santrali Ocak-Mart ayları boyunca ürettiği elektriği ortalama 1.728 TL’den sattı. Fiyatlardaki düşüşün etkisiyle şirketin birinci çeyrekte elektrik üretiminden elde ettiği cironun geçtiğimiz seneyle paralel gelmesi, önceki çeyreğe göre yüzde 39 düşmesi bekleniyor.
AYDEM
Aydem Yenilenebilir Enerji’nin 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçtiğimiz seneye göre yüzde 36, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 5 düştü. Hidroelektrik santrallerinden üretilen elektriğin toplam elektrik üretimine oranı 2022’nin ilk çeyreğinde yüzde 81 iken mevcut dönemde yüzde 73’e geriledi. Rüzgâr santrallerinin payı ise yüzde 19’dan yüzde 27’ye yükseldi. Öte yandan, çoğunlukla YEKDEM kapsamında döviz bazlı fiyattan satış yapan şirketin Ocak-Mart ayları arasındaki birim satış gelirleri kurdaki artış sonucu yükselse de üretimdeki düşüş nedeniyle elektrik üretiminden elde edilen cironun geçen seneye kıyasla yüzde 15 düşmesi, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 2 yükselmesi bekleniyor.
AYEN
Ayen Enerji’nin 2023 birinci çeyrekte yurt içindeki toplam elektrik üretimi geçen seneye kıyasla yüzde 5 azalırken 2022 dördüncü çeyreğe kıyasla yüzde 4 yükseldi. Rüzgâr santrallerinden üretilen elektriğin toplam elektrik üretimine oranı 2022’nin ilk çeyreğinde yüzde 85 iken mevcut dönemde yüzde 71’e geriledi. Hidroelektrik santrallerinin payı ise yüzde 15’ten yüzde 29’a yükseldi. Türkiye’de sahip olduğu 7 enerji santralinin 2’sinde YEKDEM teşvikinden yararlanan şirketin yurt içindeki elektrik üretiminden sağladığı cironun bir önceki yıla göre yüzde 30, önceki çeyreğe göre ise yüzde 15 yükselmesi bekleniyor.
BIOEN
Biotrend’in 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçtiğimiz seneye kıyasla yüzde 5, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 1 azaldı. Tamamı YEKDEM kapsamında olan biyoenerji santrallerinin ortalama birim satış gelirleri dövizdeki artışın etkisiyle yıllık yüzde 35, çeyreklik bazda ise yüzde 1 artış kaydetti. Tüm bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda şirketin birinci çeyrekte elektrik üretiminden elde ettiği cironun yıllık yüzde 34 büyümesi, çeyreklik bazda ise yüzde 4 düşmesi bekleniyor.
CONSE
Consus Enerji’nin 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen seneye göre yüzde 3, bir önceki çeyreğe kıyasla ise yüzde 16 arttı. Şirket sahip olduğu toplam 4 santralin 3’ünden biyoenerji ile yüzde 93, birinden de güneş enerjisi ile genel üretimin yüzde 7’si oranında elektrik üretti. Tamamı YEKDEM kapsamında döviz bazlı satış yapan bu santrallerdeki fiyatların Türk lirası cinsinden yükselmesiyle şirketin cirosunun da yıllık bazda yüzde 40, çeyreklik bazda ise yüzde 18 büyümesi bekleniyor.
GWIND
Galata Wind Enerji’nin 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi 2022’nin ilk çeyreğine ve son çeyreğine göre kıyasla yüzde 16 düştü. Lisanslı santrallerinin tamamında rüzgâr enerjisinden elektrik üretimi yapan şirketin bu yılın ilk çeyreğinde cirosunda yıllık yüzde 2, çeyreklik yüzde 12 düşüş yaşanması bekleniyor.
ODAS/CANTE
Odaş Elektrik ve Çan2 Termik şirketlerinin sahip olduğu Çan2 santralindeki toplam elektrik üretimi geçen seneye kıyasla yüzde 39, 2022’nin dördüncü çeyreğine kıyasla yüzde 33 düştü. Yerli kömürden elektrik üretimi yapan santralin ilk çeyrekteki ortalama birim satış gelirleri geçen senenin ilk çeyreğine kıyasla yüzde 44, geçen senenin son çeyreğine kıyasla ise yüzde 5 artmasına rağmen üretimdeki düşüş sebebiyle şirketlerin toplam cirosunun yıllık yüzde 10, çeyreklik bazda ise yüzde 29 gerilemesi bekleniyor.
ZOREN
Zorlu Enerji’nin 2023 birinci çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen seneye göre yüzde 5 düşerken bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 2 arttı. Yılın ilk üç ayında üretilen toplam elektriğin yüzde 79’u jeotermal, yüzde 10’u hidroelektrik, yüzde 12’si rüzgâr santrallerinden karşılandı. Şirket santrallerinin satış fiyatlarındaki yükselmeyle beraber Zorlu Enerji’nin elektrik üretiminden elde ettiği cironun yıllık yüzde 25, çeyreklik bazda ise yüzde 4 büyümesi bekleniyor.
AKFYE
Halka arzı mart ayında gerçekleşen Akfen Yenilenebilir Enerji’nin 2023 birinci çeyrekte lisanslı enerji santrallerinden gerçekleştirdiği elektrik üretimi geçen seneye göre yüzde 23 düşerken bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 11 arttı. 2022’nin ilk çeyreğinde üretilen toplam elektriğin yüzde 43’ü hidroelektrik, yüzde 52’si rüzgâr, yüzde 6’sı güneş santrallerinden karşılanırken mevcut dönemde bu oranlar sırasıyla yüzde 28, yüzde 64 ve yüzde 9 oldu. Bu faktörleri göz önünde bulundurduğumuzda şirketin elektrik üretiminden elde ettiği cironun yıllık yüzde 2, çeyreklik bazda ise yüzde 13 büyümesi bekleniyor.