ABD'de ikinci Donald Trump dönemi öncesinde piyasalarda risk algısının yüksek seyretmesi dikkati çekerken, fiyatlamaların da zorlaştığı görülüyor.

Analistler, ABD'nin Çin'e uygulayacağı olası tarife artışlarının imalat sanayi ve ihracat oranları gibi önemli makroekonomik göstergeler üzerinde etkili olmasının beklendiğini kaydederek, ticaret savaşlarının yeniden canlanma riskinin yatırımcıları temkinli davranmaya teşvik ettiğini söyledi.

ABD Merkez Bankasının (Fed) gevşeme sürecinin uzayacağına yönelik sinyalleri sonrası tahvil faizlerindeki yükseliş eğilimi dikkatleri çekerken, mayıs ayından bu yana en yüksek seviyesini kaydeden ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,62 seviyesine çıktı.

Dolar endeksi geçen hafta 108,3'e çıkararak yaklaşık 2 yılın en yüksek seviyesine yakın seyretmeye devam etti ve haftayı 108,0 seviyesinden tamamladı.

Altın fiyatları geçen hafta tahvil faizlerinin yükselmesiyle gerilerken, piyasalar ABD'nin seçilmiş başkanı Trump'ın politikalarının Fed'in projeksiyonları üzerindeki etkilerine odaklandı.

Analistler, Trump'ın ocak ayında Beyaz Saray'a dönmesiyle, jeopolitik gerginliklerin yüksek seviyede kalacağına, merkez bankalarının güçlü altın alımlarını sürdüreceğine ve siyasi belirsizliğin devam edebileceğini kaydetti.

Ons bazında fiyatlar geçen hafta altında yüzde 0,3, gümüşte yüzde 0,6 ve paladyumda yüzde 0,9 azalırken, platinde yüzde 0,6 arttı.

- Çin, bakır ve alüminyum ham maddelerine uygulanan ithalat tarifelerini azaltacağını açıkladı

Çin hükümeti, 1 Ocak'tan itibaren geri dönüştürülmüş bakır ve alüminyum ham maddelerine uygulanan ithalat tarifelerini azaltacağını duyurdu.

Maliye Bakanlığı, bu düzenlemenin yüksek kaliteli ürün ithalatını artırmak, iç talebi genişletmek ve üst düzey açılımı teşvik etmek amacıyla yapıldığını belirtirken, Çin-Maldivler Serbest Ticaret Anlaşması'nın 1 Ocak'ta yürürlüğe gireceğini ve tarife indirimlerini içeren düzenlemelerin uygulanacağını bildirdi.

Öte yandan, El Salvador Yasama Meclisi, pazartesi günü, Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin ekonomik büyümeyi teşvik etmek amacıyla desteklediği ancak çevre gruplarının itiraz ettiği ve yedi yıldır yürürlükte olan metal madenciliği yasağını kaldırdı.

Şili'de çevre düzenlemelerinin denetimi ve uygulanmasından sorumlu Çevre Denetleme Kurumu (SMA) ise Anglo American'ın kontrolünde olan Los Bronces bakır madenine çevre izinlerine uyulmaması nedeniyle dört suçlama yönelttiğini açıkladı.

SMA tarafından yapılan açıklamaya göre, bu suçlamaların 17,2 milyon dolar para cezası ile sonuçlanabileceği kaydedildi.

Kurumsal tarafta ise Şilili madenci Codelco, Gabriela Mistral bakır madeninin ömrünü 800 milyon dolarlık bir yatırımla 25 yıldan fazla uzatmak amacıyla çevre izni başvurusunda bulundu. Dünyanın en büyük bakır madencisi olan şirket, madenin ömrünü 2028'den 2055'e kadar uzatmayı ve 2035 yılı itibarıyla yerel karasal su kullanımına tamamen son vermeyi hedefliyor.

Lithium Americas ise geçen hafta pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD'li otomobil üreticisi General Motors ile Nevada'daki Thacker Pass lityum madenini geliştirmek için oluşturduğu ortak girişimi tamamladığını duyurdu.

Şirket CEO'su Jonathan Evans, projeyle ilgili nihai yatırım kararının 2025 yılının başlarında alınmasının beklendiğini belirtti.

Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakır ile alüminyumda yüzde 0,8 ve çinkoda yüzde 1,3 artarken, kurşunda yüzde 1,4 ve nikelde yüzde 1 azaldı.

- Rusya ile Ukrayna arasındaki beş yıllık doğal gaz transit anlaşması yıl sonunda sona eriyor

Geçen hafta ABD ham petrol stoklarında beklenenden daha büyük bir düşüş yaşanması petrol fiyatlarının haftalık artış kaydetmesine neden olurken, doğal gaz tarafında yoğun haber akışı takip edildi.

Slovakya Başbakanı Robert Fico, Kiev'in 1 Ocak itibarıyla Rus gazının Slovakya'ya geçişini durdurması durumunda, Slovakya'nın Ukrayna'ya yedek elektrik tedarikini sonlandırmayı değerlendireceğini açıkladı. Fico, alternatif güzergahların maliyetleri önemli ölçüde artıracağını ve Slovakya'nın transit operasyonlarından 500 milyon avro kayba uğrayacağını ifade etti.

Bu gelişmeye tepki gösteren Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, X sosyal medya platformunda, "Görünüşe göre Putin, Fico'ya Slovak halkının çıkarları pahasına Ukrayna'ya karşı ikinci bir enerji cephesi açılması emrini verdi." ifadesini kullandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise perşembe günü yaptığı açıklamada, Ukrayna ile doğal gaz transit anlaşmasını yenilemek için artık zaman kalmadığını belirterek, Slovakya, Çekya ve Avusturya'ya gaz taşıyan mevcut anlaşmayı uzatmayı reddetmesinden dolayı Kiev'i kesin bir şekilde sorumlu tuttu.

Putin, "Sözleşmeyi yenilemeyeceklerini açıkladılar" diyerek, Ukrayna'nın bu adımıyla Avrupa'yı cezalandırdığını ifade etti.

Öte yandan, Rusya, ABD yaptırımlarına rağmen küresel LNG pazarındaki payını artırma çabaları kapsamında, ilk buz sınıfı sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) taşıyıcısını deniz denemelerine başlattı; Sovyet devlet adamı Aleksey Kosigin'in adını taşıyan ve Zvezda tersanesinde inşa edilen tanker, yaptırımlar nedeniyle ertelenen Rusya'nın yeni Arctic LNG 2 tesisinin gemi filosuna katılacak.

Yunanistan Çevre ve Enerji Bakanlığı, Yunanistan ile İsrail'in Doğu Akdeniz ve Avrupa Birliği'nde bölgesel enerji istikrarını ve yenilikçi enerji projelerini teşvik etmek amacıyla bir anlaşma imzaladığını açıkladı.

Yunanistan Enerji Bakanı Theodoros Skylakakis, "İsrail'den Yunanistan üzerinden Avrupa Birliği'ne uzanacak 'yeşil' bir elektrik koridorunun oluşturulması, Doğu Akdeniz için stratejik öneme sahip bir proje olacak." ifadelerini kullandı.

Kurumsal tarafta ise şirket açıklamaları takip edilirken, Hindistan'ın Bharat Petroleum, artan yakıt talebini karşılamak amacıyla Güney Andhra Pradesh eyaletinde 11 milyar dolarlık yeni bir rafineri ve petrokimya projesi yatırımını planladığını duyurdu.

Gazprom Başkanı Aleksey Miller ise şirketin doğal gaz üretiminin bu yıl 61 milyar metreküp artarak yaklaşık 416 milyar metreküpe ulaşmasının beklendiğini blidirdi.

Öte yandan, ABD'li sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) şirketi Venture Global LNG'nin tankeri Venture Bayou, Louisiana'daki Plaquemines ihracat tesisinden Almanya'ya ilk LNG yükünü taşıyarak yola çıktı.

Bu gelişmelerle beraber Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 1 artışla, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 9,1 azalışla tamamladı.

- Çin, temel tarım ürünlerinin istikrarını desteklemek için mali desteğin artıracağını duyurdu

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Ukrayna'nın Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı ile işbirliği içinde yürüttüğü "Ukrayna'dan Tahıl" insani yardım girişimi kapsamında 500 ton buğday ununun Suriye'ye doğru yola çıktığını söyledi.

Çinli yetkililer, 1,4 milyarlık nüfus için gıda güvenliğini sağlama çabalarının bir parçası olarak tahıl ve diğer temel tarım ürünlerinin istikrarını desteklemek amacıyla mali desteğin artırılacağını kaydetti.

Çin Merkez Bankası, Tarım Bakanlığı ve Maliye bakanlığının ortak açıklamasında, tarım ve küçük işletmelere destek için yeniden borç verme, reeskont olanakları ve zorunlu karşılık oranı gibi para politikası araçlarının kullanımının güçlendirileceği belirtildi.

Bunula birlikte, Çin gıda güvenliğini artırma hedefi doğrultusunda, tahıl tüketimini artırmak ve sektörü daha yüksek üretim standartları, araştırma ve uluslararası iş birliğiyle geliştirmek amacıyla 2024-2035 yıllarını kapsayan on yıllık bir eylem planı başlattı. Ulusal Gıda ve Stratejik Rezervler İdaresi ile diğer hükümet departmanlarının ortaklaşa hazırladığı plan, şirketleri ve özel sermayeyi tam tahıl endüstrisini desteklemek için kalkınma fonları kurmaya teşvik ediyor.

Plana göre, 2035 yılına kadar halkın tahıl konusundaki farkındalığı ve tüketim oranı önemli ölçüde artacak, tahıl tüketimi Çin'in ekonomik ve sosyal gelişmişlik seviyesiyle uyumlu hale gelecek.

Öte yandan, Brezilya'nın en yüksek mahkemesindeki Yargıç Flavio Dino, Amazon yağmur ormanlarının ormansızlaştırılmış alanlarından soya satın almama anlaşmasının ardından firmalara uygulanan vergi indirimlerini sona erdirecek bir yasayı, mahkemenin nihai kararına kadar askıya aldı, yasa Mato Grosso eyaletinde 1 Ocak'ta yürürlüğe girecekti.

Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 2,7, mısır yüzde 1,7 ve soya fasulyesinde yüzde 1,1 artarken, pirinçte yüzde 2,2 azaldı.

- Hindistan'da şeker üretiminin sekiz yıldır ilk kez tüketimin altında kalması bekleniyor

Hindistan'da şeker kamışı verimi, geçen yılki kuraklık ve bu yılki aşırı yağışlar nedeniyle düşüş gösteriyor.

Çiftçiler ve sektör yetkilileri, bu durumun Hindistan'ın şeker üretiminin sekiz yıl içinde ilk kez tüketim seviyelerinin altına düşmesine yol açabileceğini ifade etti.

Dünyanın ikinci büyük şeker üreticisi olan Hindistan'ın beklenenden düşük üretim yapması, Eylül 2025'te sona erecek mevcut sezonda şeker ihracatına izin verme olasılığını ortadan kaldırabilir ve bu durum küresel şeker fiyatlarını yükseltebilir.

Fildişi Sahili'nde kakao yetiştirilen bazı bölgelerdeki çiftçiler, toprağı kurutarak kakao meyvelerine zarar verebilecek güçlü Harmattan rüzgarlarının kakao mahsulü üzerindeki olası etkilerinden endişe duyuyor.

Çiftçiler, Sahra Çölü'nden aralık ve mart ayları arasında esen mevsimlik Harmattan rüzgarlarının geçen hafta sert estiğini ve yağışların büyük ölçüde ortalamanın altında kaldığını bildirdi.

Kakaonun ton başına fiyatı olumsuz iklim olaylarının etkileri devam etmesine rağmen rekor seviyeden gelen kar satışları sonrası haftayı yüzde 15,31 azalışla tamamladı.

ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 0,8 ve kahvede yüzde 0,7 azalırken, pamukta yüzde 1 arttı.