SON DAKİKA
EKONOMİ Pazartesi 16 Eylül 2024 11:34

EMTİA PİYASASI GEÇEN HAFTA ATAĞA KALKTI

Emtia piyasası, geçen hafta ABD Merkez Bankasının (Fed) 50 baz puanlık faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin güç kazanması sonrasında dolar ve tahvil faizlerindeki geri çekilmelerle atağa kalktı.

Emtia piyasası geçen hafta atağa kalktı

Emtia piyasasında, geçen hafta sert yükselişlerin hakim olduğu pozitif bir seyir izlendi.

Güç kaybeden istihdam piyasası ve ekonomik büyüme verileriyle ABD'de geçen hafta açıklanan enflasyon verilerinin ardından Fed'in bu hafta 25 ya da 50 baz puanlık faiz indirimine gidebileceği yönündeki beklentiler, yüzde 50'şerlik oranlarla eşit düzeyde bulunuyor.

Özellikle eski Fed Üyesi William Dudley'in, bankanın bu hafta gerçekleştireceği toplantıda 50 baz puanlık bir faiz indirimi için alan gördüğünü söylemesi sonrasında 50 baz puanlık faiz indirimine yönelik beklentilerin güçlenmesi dikkati çekti.

Analistler, Fed'in bu hafta açıklayacağı faiz kararının, piyasaların odağında bulunduğunu belirterek, Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarının bankanın bundan sonraki politikalarına ilişkin ipucu verebileceğini söyledi.

Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 7 baz puan azalışla yüzde 3,65'ten tamamladı. Dolar endeksi, yüzde 0,1 azalarak 101,1 seviyesine geriledi.

Böylece Emtia piyasası, geçen hafta, Fed'in 50 baz puanlık faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin güç kazanması sonrasında dolar ve tahvil faizlerindeki geri çekilmelerle atağa kalktı.

- Değerli metaller ve baz metallerde ralli haftası yaşandı

Geçen hafta ons bazında altın yüzde 3,2, gümüş yüzde 9,9, platin yüzde 8, paladyum yüzde 17 değer kazandı.

Altının ons fiyatı, 2 bin 586,1 dolarla rekor seviyeyi gördü.

Öte yandan baz metallere bakıldığında tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 4,1, nikelde yüzde 0,3, kurşunda yüzde 4,1, çinkoda yüzde 6,9 ve alüminyumda yüzde 5,5 arttı.

ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 7 Eylül ile biten haftada 2 bin artışla 230 bine çıkarken, piyasa beklentilerinin hafif üzerinde gerçekleşti.

İş gücü piyasasındaki yavaşlamanın Fed'in atması beklenen güvercin adımları desteklemesi ve ECB'nin faizlerde indirime gitmesi, değerli metal fiyatlarına olumlu yansıdı.

ABD başkanlık yarışında Demokrat aday Kamala Harris'in, Cumhuriyetçi aday Donald Trump'la karşı karşıya geldiği canlı yayında ABD'nin yabancı petrole olan bağımlılığını azaltmak için "çeşitli enerji kaynaklarının" destekçisi olduğunu söylemesi sonrasında gümüş fiyatları yükseldi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, bazı ürünlerin ihracatına yönelik kısıtlamalar getirebileceklerini belirtmesi, paladyum fiyatlarında sert yükselişe neden olurken, açıklama sonrasında nikel fiyatlarında da artış görüldü.

Dünya Platin Yatırım Konseyinin (WPIC), 2024'ün ikinci çeyreğine ilişkin Platin Çeyreklik raporunu yayımlayarak, piyasanın bu yıl bir milyon onsluk bir açık yaşamasını beklediğini belirtmesi de platinde arza yönelik endişeleri öne çıkardı.

- Stokların ve üretimin azalması bakır fiyatlarını destekledi

Çin'de, Şanghay Borsası depolarındaki bakır stoklarının azalması, bakırda talebin dengelendiğini gösterdi.

Şili'deki devlet madenciliği şirketi Codelco'nun bakır üretiminde de düşüşler görülüyor.

Çin'de alüminyum stoklarının düşmesi de alüminyum fiyatlarını destekledi. Yenilenebilir enerji sektöründen gelen güçlü talebin, arzda daralmaya neden olması da alüminyum fiyatlarını desteklerken, fiyatları destekleyen bir diğer önemli faktör ise ham madde maliyetlerindeki artış oldu.

Enerji grubuna bakıldığında Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,5, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 0,8 arttı.

Petrol fiyatları Francine Kasırgası'nın Meksika Körfezi'nde petrol üretimini aksatmasının etkisiyle yükseldi.

ABD Ulusal Meteoroloji Dairesine (NWS) göre, kasırga, kategori 2 şiddetinde etkilediği Louisiana eyaletinin güney bölgelerinde saatteki hızı 160 kilometreyi bulan rüzgarları beraberinde getirdi.

Francine Kasırgası'nı "hayati tehlike oluşturabilecek nitelikte" olarak tanımlayan NWS, kasırganın, şiddetli yağış ve rüzgarların yanı sıra bölgesel sellere yol açacağı konusunda uyarılarda bulundu.

ABD Güvenlik ve Çevre Uygulama Bürosunun yaptığı açıklamaya göre, Meksika Körfezi'ndeki mevcut petrol üretiminin yaklaşık yüzde 41,7'sinin ve mevcut doğal gaz üretiminin yaklaşık yüzde 53,3'ünün sekteye uğradığı tahmin ediliyor.

Ayrıca Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC), ham petrol üretiminin azaldığını bildirmesi, piyasa oyuncularının arz endişelerini besleyerek fiyatların yukarı yönlü hareketini destekliyor.

IEA'nın ağustosa ilişkin petrol piyasası raporuna göre, OPEC grubunun ham petrol üretimi, önceki aya göre günlük 70 bin varil azalarak 27 milyon 370 bin varil oldu.

Bunun yanı sıra OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun, fiyatlardaki düşüşün ardından ekim itibarıyla başlaması planlanan üretim artışını erteleme kararı alması da petrol fiyatlarını yükselten etkide bulunmaya devam ediyor.

- Kahvede yükseliş yüzde 10'a dayandı

Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 4,9, mısırda yüzde 1,7, soya fasulyesinde yüzde 0,1, pirinçte yüzde 1,2 artış kaydetti.

Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 2,7, pamukta yüzde 3,7, kahvede yüzde 9,9 artarken, kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 8,7 yükselişle tamamladı.

Petrol fiyatlarındaki toparlanmayla talebe yönelik beklentiler, şeker fiyatlarında yükselişe neden oldu.

Brezilya'da kahve üretiminin düşüş göstereceğine yönelik tahminler, fiyatlarda yükselişe yol açtı. Brezilya'da kahve üretiminin azalacağına yönelik beklentiler var. La Nina hava olayının etkisini göstermesiyle birlikte kahve rekoltesinin azalabileceğinden endişe ediliyor.

Vietnam'daki kuraklığın da kahve üretimini olumsuz etkileyeceği tahmin ediliyor.

Batı Afrika'da kakao üretimine ilişkin endişelerin devam etmesi ve buna karşın küresel kakao talebinde artışın sürmesi kakao fiyatlarında sert yükselişe neden oldu.