ELEKTRONİK SEKTÖRÜNE DARBE
Çin'in Wuhan şehrinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı alarma geçiren yeni tip Koronavirüs (Kovid-19) küresel ekonomik dengeleri alt üst etti. Türkiye'de de hemen hemen tüm sektörleri etkisi altına alan virüs, çoğunluğu Çin'de üretilen elektronik cihaz ve giyilebilir teknoloji piyasalarını olumsuz etkiledi. Elektronik cihaz sektöründe iç piyasada geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 50 oranında düşüş yaşanırken Çin'de üretimin büyük ölçüde durması ve stokların erimesiyle Türkiye'de fiyatlar kademeli olarak arttı.
Çin’in Wuhan şehrinde 12 Aralık 2019’da ortaya çıkan ve küresel ekonomiyi büyük oranda etkisi altına alan Koronavirüs, Türkiye iç piyasalarını da olumsuz etkiledi. Çoğunluğu Çin’de üretilen elektronik cihaz, saat ve cep telefonu aksesuarı gibi giyilebilir teknoloji sektörleri Çin’de üretimin büyük oranda durması nedeniyle stok yönetimine geçti. Fiyatlar kademeli olarak artarken geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre satışlar yüzde 50 oranında düştü.
“Zamlardaki artış kademeli olarak devam edecek”
Teknolojinin ulaşılabilirliğini mümkün kılmak üzere mobil teknoloji şirketleri partnerliğinde online faaliyetlerini sürdüren Nasa İletişim CEO’su Mehmet Hayrettin Yılmaz’ın verdiği bilgiler sektördeki daralmanın etkenlerini özetledi. Yılmaz, sektörün geleceğini daha iyi öngörebilmek için yılın ikinci ve üçüncü çeyreğini beklemek gerektiğinin altını çizdi. Yılmaz, “Ülke olarak elektronikte hiçbir zaman üretici olamadık ve Çin bizim birincil tedarikçimiz konumunda. Çin dışında ikincil dereceden tedarikçiler olarak nitelendirebileceğimiz Güney Kore ve Tayvan’da da Koronavirüs yaygın şekilde mevcut. Dolayısıyla rotayı bu ülkelere de çeviremiyoruz ve alternatif bir tedarikçi ülke yok.” dedi. Çin, Güney Kore ve Tayvan’daki fabrikaların şu an yüzde 10-15 kapasiteyle çalıştıklarını ifade eden Hayrettin Yılmaz, bu fabrikalarda halihazırda üretilen ürünün gireceği ilk ülkelerin Amerika ve İngiltere başta olmak üzere Avrupa olacağını, 2020’nin üçüncü çeyreğine kadar Türkiye’ye bu ülkelerden ürün girişi beklemediklerini belirtti.
“Yüzde 10 civarında bir artış öngörüyoruz.”
Mehmet Hayrettin Yılmaz şu aşamada kısıtlı ve devamı olmayan stoklarla aksiyon aldıklarını, Türkiye’de muadilleri olmayan ürün stoklarının zamanla eriyeceğinin kaçınılmaz olduğunu ifade etti. Yılmaz ayrıca, “Zamlar bu süreçte devam edecek; çünkü elimizdeki mevcut ürün değerli ve doğru yönetilmek zorunda. Koronavirüs bu süreçte döviz kurlarında da ciddi bir artışa neden oldu. Bu yükseliş direkt olarak ürüne yansıdı. Yanı sıra Türkiye turizmi Korona sürecinden etkilenince devlet çözüm olarak cep telefonlarına yüzde 1 oranında turizm vergisi eklenmesini gündeme getirdi. Vergilendirme 15 Mart itibariyle yürürlüğe girdi ve fiyatlara yansıdı. Haziran ayına kadar elektronik cihazlarda ve giyilebilir teknolojilerde toplamda yüzde 10 civarında bir artış öngörüyoruz.” dedi. Yılmaz son olarak, sektörün tedirgin olduğunu ve 2020 yılında daralma öngördüklerini sözlerine ekledi.