Doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki artışın ekonomiye olumsuz etkileri sürüyor. Daha önce vatandaşlarla serbest tüketici sözleşmesi imzalayan elektrik dağıtım şirketleri artan maliyetleri gerekçe göstererek tüketicilerle olan sözleşmelerini iptal etmeye başladı.

Tüketiciler serbest tüketici tarifesinde istediği şirketten elektrik alabiliyor ve bu yolla aylık yüzde 10-15 oranında tasarruf sağlayabiliyordu. Ancak şimdi anlaşmaları iptal edilen tüketiciler ulusal tarifeye geçmek zorunda kaldı. Bu da aylık faturaların daha da artmasına neden olacak.

Enerji Piyasaları İşletmesi A.Ş. (EPİAŞ) verilerine göre ekim ayında 1 milyon 452 bin 312 olan serbest tüketici abone sayısı kasım başında yüzde 33.18’lik düşüş göstererek 970 bin 488’e geriledi.

"Şikayetler artıyor"

Dağıtım şirketlerinin bazı iskontolar ve promosyonlarla vatandaşları kendine çektiğini söyleyen Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Tüketici bu noktada aylık ödemesine bakıyor. Kendisine sunulan indirim imkânı gerçek ise şirketini değiştiriyor. Aylık ortalama 300 lira ödeyen bir vatandaş eğer bu faturayı 280 liraya düşürebilecekse tabi ki tercih hakkını kullanıyordu. Ancak şirketler daha sonra büyük bir maliyet artışı ile karşı karşıya kaldı ve anlaşmaları iptal etmeye başladı. Son günlerde çok sayıda tüketici aynı konudan şikayetçi” dedi.

Hukuk dışı uyarısı

Şirketlerin bu tavrının tamamen hukuk dışı olduğunu belirten Ağaoğlu, “Elektrik şirketleri bir mektupla ya da mesajla ben bu sözleşmeden döndüm diyor. Bunu yapmaya hakları yok. Kesinlikle yapamazlar. Sözleşmeyi tek taraflı bozamazlar. Süresinden önce bozulan sözleşmeler için tazminat ödemek zorundalar” diye konuştu.

Tüketici Hakem Heyeti

Bu konuda tüketicilerin mutlaka hakkını araması gerektiğini anlatan Ağaoğlu, “Bu konuda tüketiciler haklılar. Mücadele etmeleri gerekiyor. Önce Tüketici Hakem Heyeti’ne başvursunlar. Bu zahmetsiz ve ücretsiz bir işlem. Buradan çıkacak karar mahkeme kararı niteliğindedir ve tüketiciler haklı bulunacaktır. Sözleşmelerinin iptal edilmesinden kaynaklanan tüm zararlarını elektrik şirketlerinden devlet eliyle alabilirler. Sadece bununla da yetinmesinler. Elektrik şirketlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) şikâyet etsinler. Bu süreç şirketlerin lisans iptaline kadar gidecek ciddi bir süreç” ifadelerini kullandı.

"Maliyet yüzde 100 arttı"

Son dönemde enerji üretim maliyetlerinde yaşanan aşırı artışın şirketler için sürdürülebilir olmadığını ifade eden KOLEN Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt ise şunları söyledi: “Enerji maliyetinde en belirleyici iki bileşen olan Piyasa Takas Fiyatı ve YEKDEM toplamı bu yıl ocak ayında 405 TL idi. Eylül ayında 600 TL’yi, ekim ayında 700 TL’yi geçti. Kasımda şu an yalnızca bileşenin biri olan piyasa takas fiyatı 860 TL’yi gördü. Yani enerji şirketlerinin maliyetleri yüzde 100 arttı. Ulusal tarifelerin çok çok üstüne çıktı. Enerji şirketleri zarar ediyor. Bu anormal yükseliş, enerji şirketlerinin nakit akış dengesini de bozdu.”

Serbest tüketici nedir?

Serbest tüketici tarifesinde tüketiciler kendi tedarikçisini seçebiliyor. Ancak burada EPDK tarafından belirlenen bir limit var. 2021 yılı için EPDK tarafından serbest tüketici olmak için belirlenen, elektrik enerjisi tüketim limiti 1200 kWh'tır. Buna göre bir önceki takvim yılı veya içinde bulunduğumuz yıl içinde kullanım yerindeki toplam tüketimi 1200 kWh ve üzerinde olan tüm müşteriler serbest tüketici sayılıyor.