Sedat YILMAZ

Türkiye; limanları, demir ve karayollarıyla lojistikte dünyanın merkezinde. Özellikle limanlar, teknolojisiyle küresel ticaret ve tedarik zincirinde ağırlığını hissettiriyor. Konuyu Türkiye’ye yatırım yapan Dubai merkezli Dubai Port (DP) World Yarımca Limanı CEO’su Kris Adams ile konuştuk.

Yarımca Limanı uluslararası lojistikte aranan merkezler arasında. 30 Temmuz’da tamamlanan 1 kilometrelik demiryolu bağlantısıyla Çin ile Londra’yı birbirine bağlayan bir nokta haline geldi. Yarımca Limanı; Kars – Tiflis – Bakü demiryolu ile Hazar Denizi’ne, oradan da Çin’e ulaşan demiryolu hattında bir köprü durumuna geldi. Yarımca ayrıca Türkiye’deki bütün limanlara da hizmet veriyor.

Sınırlarının yüzde 70’den fazlası denizlerle çevrili, 3 kıtanın geçiş yolunda bulunan Türkiye, Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusu'na, Süveyş Kanalı ile Arap Yarımadası ve Hint Okyanusu'na, Türk boğazlarının Karadeniz-Akdeniz bağlantısıyla Avrasya ve Uzak Doğu'ya uzanan bir ulaşım ağının tam ortasında bir yüzük taşı gibi duruyor.

Liman 500 kişiye istihdam sağlıyor

DP World, dünya ticareti ve uluslararası tedarik zincirine yönelik liman işletmeciliğinde 40 ülkede 82 limanda 43 binden fazla çalışanıyla faaliyet gösteriyor. Şirketin ana hizmetini ve gelirinin dörtte üçünü konteyner elleçleme (gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi) oluşturuyor. 2016 yılı itibariyle şirket brüt 64 milyon TEU (1 TEU 34 metreküp) ebatında konteyner elleçledi. DP World 2020 yılında 100 milyon TEU’ya ulaşmayı hedefliyor.

Marmara’nın en büyük konteyner limanlarından biri olarak 46 hektar alana kurulu olan DP World Yarımca Limanı kapasitesi yıllık 1,3 milyon TEU olup halen 500 kişiye istihdam sağlıyor. 2015 yılında 600 milyon dolar yatırımla hayat geçen DP World Yarımca, İzmit Körfezi’nde amaca yönelik konteyner taşımacılığına hizmet veren ihtisaslaşmış ilk ve tek liman olmasıyla ve en ileri teknolojileri kullanıyor olmasıyla öne çıkıyor.

Tek kalemde 600 milyon dolarlık yatırım

Söz konusu vizyonun farkına Dubai’li DP World varmış… Türkiye’ye 2015 yılında gelmiş. Risklere rağmen Türkiye’ye 600 milyon dolarlık yatırım yapmış. 5 yıl boyunca Türkiye’deki yapılanmasını Yarımca Limanı’nda gerçekleştirmiş. Yatırımla ilgili bölgenin yarısını satın alırken diğer yarısını da kiralamış… Bununla da kalmamış… Çin ile Londra’yı birbirine bağlayan demiryolu arasında kalan 1 kilometrelik demiryolu kısa sürede tamamlamış ve Kars-Tiflis-Bakü ile Hazar Denizi’ni birbirine bağlayan ve oradan Çin’e ulaşan devasa uluslararası projede finali yapmış… Bugün artık DP World Yarımca Limanı sayesinde Türkiye’deki her demiryolu dünya ile entegre olmuş durumda.

Lojistik konusunda görüşlerine müracaat ettiğimiz DP World Yarımca CEO'su Kris Adams’ın Türkiye ile ilgili değerlendirmesini duyunca da zaten şaşıracaksınız… 

Kris Adams şöyle diyor:

“Limanımız, Orta Koridor üzerinden Avrupa ülkelerine açılan bir kapı özelliği kazandı. Çin pazarının Avrupa'ya bağlanmasında kritik rol oynayan limanımızın Türkiye'nin stratejik konumlamasına, lojistik üssü olmasına katkıda bulunacağına eminim…”

Yurt dışı ve yurt dışına hizmet verecek

Kris Adams’ın verdiği bilgiler hakikaten ülkemiz açısından çok değerli… Ona göre, Türkiye’nin son yıllarda yakaladığı ticaret ivmesi, iş ve yatırım ortamının iyileşmesiyle Türkiye’nin stratejik ve jeopolitik konumu dolayısıyla bir adım daha öne çıkıyor. Limanlar, denizyoluyla ülkeyi dünyaya bağlamasının yanında Türkiye’deki ticarete de önemli katkı sağlıyor. Yarımca Limanı da Türkiye’nin her köşesine hizmet ederken dünya ile ulaşımın bir köprüsü olması açısından ülkeye de değer katıyor. DP World’un Türkiye’ye verdiği katkı da fevkalade önemli.

Türkiye’nin son yıllarda yakaladığı ticaret ivmesi, iş ve yatırım ortamının iyileşmesiyle Türkiye’nin stratejik ve jeopolitik konumu dolayısıyla bir adım daha öne çıkıyor. Limanlar, denizyoluyla ülkeyi dünyaya bağlamasının yanında Türkiye’deki ticarete de önemli katkı sağlıyor. Yarımca Limanı da Türkiye’nin her köşesine hizmet ederken dünya ile ulaşımın bir köprüsü olması açısından ülkeye de değer katıyor. DP World’un Türkiye’ye verdiği katkı da fevkalade önemli.

Yarımca Limanı Orta Koridor’un köprüsü

DP World Yarımca CEO'su Kris Adams, yaptıkları yatırımla Kars-Tiflis-Bakü demiryolu hattıyla İpek Yolu üzerinden Türkiye’nin Çin’e bağlandığını, bunun İpekyolu’nun Londra’ya kadar uzanacağı anlamına geldiğini söylüyor. Yarımca Limanı’nın doğu ile batıyı birbirine bağlayan Orta Koridor hattında ayrıca Avrupa’ya açılan bir kapı konumuna geldiğini belirten Adams, DP World’un Kazakistan’da Aktau ve Korgas limanlarında da yönetim danışmanlığı görevi üstlendiğini dolayısıyla Türkiye’nin stratejik konumlanmasına büyük katkı sağladıklarını belirtiyor.

Kris Adams, Türkiye’nin 80 milyonluk genç nüfusu, güçlü bir yerel altyapı yatırımı ortamı, yüksek büyüme oranları, gelecekte dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına girme hedefi ve konteynerleşme yönündeki ilerlemesi gibi özellikleriyle DP World’un küresel ağı içerisinde önemli bir yere sahip olduğunu belirtiyor. Türkiye’nin diğer ülkelere göre farklı özellikleri olduğunu ve bu özelliklerini rahatlıkla kullanabildiğini belirten CEO Kris Adams, “Çok büyük genç, enerjik ve eğitimli nüfusunuz var. Türkiye coğrafik olarak da küresel pazarların ortasında ciddi bir kavşak konumunda.  Ülkenin dünyada 10 büyük ekonominin arasına girme gibi önemli bir hedefi var. Bu vizyon bile Türkiye’yi dünyada önemli bir yere taşır. Giderek dünya ülkelerinden pozitif ayrışan ülkedeki diğer faktör ise üretici ve üretken bir toplum olma isteği. Teknolojiye yatkın bir nüfus, dijitalleşme ile birlikte hedeflerini yerine getirecek” ifadelerini kullanıyor.

Yarımca Limanı, ray olan her yere ulaşıyor

Kocaeli-İstanbul arasındaki demiryolu hattına bağlanan ve hizmete giren iltisak hattının bir kilometre uzunluğunda olduğunu belirten Kris Adams, Türkiye’ye yatırım yapmaktan memnuniyetini dile getiriyor. Yarımca Limanı’nın blok tren işletimine uygun yapılan hat yüklü vagonları rıhtıma kadar ulaştırabildiğine işaret eden Adams, “Gelişmiş teknolojileri kullanan DP World Yarımca limanı, burada uzaktan kumandalı vinçleriyle doğrudan vagonlara yükleme ya da vagonlardan boşaltma yapabiliyor. Demiryolu bağlantısıyla birlikte DP World Yarımca Terminali başta Ankara, Eskişehir, Bilecik ve Kütahya olmak üzere rayların uzandığı her yere gidecek. Sevkiyatı genellikle demiryolu ile yapılan maden filizi, mermer ve makineler limana, oradan da hat gemileriyle dünyanın her yerine ekonomik ve güvenli bir şekilde ulaşacak” bilgisini veriyor.

Türkiye’nin dış ticaretini taşımaya talibiz

Türkiye’nin küresel büyüme ağları içinde önemli bir yere sahip olduğunu belirten Adams, yatırımların aralıksız devam edeceğini söylüyor. Uzun vadede Türk ekonomisinin büyümesine yardımcı olmak için Türkiye’de olduklarını belirten Kris Adams, “Türkiye’nin ithalatını ve ihracatını taşımaya talibiz. Bu kapsamda da liman operasyonlarımız ve insan kaynağımıza yatırım yapıyor, müşteri ve tedarikçilerimize global tecrübe ve bilgimizden de destek alarak, zaman ve maliyet konularında etkin çözümler sunuyoruz. Türkiye’nin bölgesinde lojistikte lider olma şansı çok yüksek. Bu konuda da hükümet çalışmalar yapıyor” diyor.  

Bu yıl şu ana kadar hedeflerinin yüzde 60 oranda karşıladıklarını, geçen sene ile karşılaştırdıklarında fazla fark olmadığını belirten Kris Adams, “2018 zaten çok güçlüydü. Hızlı büyümüştük. Bu sene ilk 6 ayda işler fazla iyi gitmedi. Ancak ikinci 6 ayda ekonominin daha iyi olacağını bekliyoruz” ifadelerini kullanıyor.

Liman yatırımlarının uzun vadeli bir iş olduğuna değinen Adams, hemen düğmeye basınca iş olmadığını, 16 ay önceden siparişleri düşünerek faaliyete başlamanızı bilmeniz gerektiğini söylüyor. Adams, limandaki kapasite artırımı konusunda bu sene için herhangi bir çalışma düşünmediklerini, ancak faaliyetlerin artması durumunda organik büyümeyi de düşünebileceklerini kaydediyor. Adams, “Başka limanlardan ilave servisler de gelebiliyor. O zaman kapasite kullanımınız hızlı bir şekilde artmaya başlıyor. Biz de bu konu için hazırız” şeklinde konuşuyor.

Ekonomi ikinci yarıda daha güçlü olacak

Türk ekonomisinin hızla iyileştiğine dikkat çeken Dubai merkezli DP World’un Yarımca Limanı CEO’su Kris Adams, küresel ekonomideki gidişatın tersine Türkiye ekonomisinde son 8 ayda ciddi bir geriye dönüş yaşandığını belirterek, “Ülkenin geleceğine ve üreticiliğine inanıyoruz ve onun için buradayız. Ekonomi yılın ikinci yarısı daha da güçlü olacak” diyor.  

Türkiye’de gerçekleştirdikleri 600 milyon dolarlık yatırımı daha da ileri noktalara getirmek istediklerini belirten Kris Adams, etrafı denizlerle çevrili, yurt içi ve yurt dışı demir ve kara yollarıyla birbirine bağlanmış ulaştırma ağında önemli bir yere gelmiş Türkiye’nin lojistikte büyük kapasiteye sahip olduğunu belirtiyor.

CEO Kris Adams, “Çok sayıda limanınız var. Böyle yüksek nitelikli kapasitelerin bir an önce küresel ortama arz edilmesi gerekir. Ekonomi gelişirken söz konusu transformasyon iyi yapılırsa ve dünyaya iyi konsolide edilirse Türk lojistiği dünyanın sayılı merkezlerinden biri haline gelir. Doğru altyapı, doğru know how, doğru teknoloji üretken bir nüfusla bir araya geldiğinde kalite ortaya çıkıyor. İyi bir strateji izlenirse Türkiye bu konuda ciddi bir yol kateder. Lojistikde önünüz açık” diye konuşuyor.

DP World yatırımları devam edecek

Ticaretin her alanında olduğu gibi lojistikte de rekabetin olmazsa olmaz olduğunu belirten Kris Adams, limanların daha iyi hizmet vermesi konusunda master planlarla hareket edilebileceğini salık veriyor. Türkiye’nin bu konuda pozitif yönde çalışmalarının olduğunu bildiklerini ve bu çalışmaları dikkatle takip ettiklerini kaydeden Kris Adams, “Bizim buraya 600 milyon dolarlık yatırım yapmamız, gelecek dönemde de yatırımların devam edeceği yolunda bir sinyal olarak algılanmalı. Benim aynı zamanda bir görevim daha var. Kendi yönetim kurulu üyelerini de bu yatırımlara inandırmam gerekiyor. Ama ben şahsen konuya oldukça hassasım ve burada uzun yıllar kalmak istiyorum” diyor.

Türkiye’nin yabancı yatırımcıya ihtiyacı var

Geleneksel bir endüstri olmasına karşılık yaptıkları işin teknoloji olduğunu belirten Kris Adams, “Mesela kıyıdan yapmamız gereken konteyner yüklemelerini 2 kilometre uzaktan kumandalı, klimalı ortamlarda yapıyoruz. Bu bize has bir çalışma. 62 metrelik bir kulemiz de limanda elimiz kolumuz” diye konuşuyor. Yine teknolojiyi daha kullanma adına solar enerji konusunda da çalışmalarının olduğunu dile getiren Kris Adams, “Dubai’de bu teknolojiyi kullanıyoruz. Limanlar yapıları gereği, antre depolarımız var. Güneş enerjisini her iş alanımızda kullanmak istiyoruz ve teknolojiyi olgunlaştırıyoruz” diyor.

Türkiye’nin yabancı doğrudan yatırımcılara ihtiyacı olduğunu ve bu konuda ellerinden geleni yapmaya gayret gösterdiklerini belirten Yarımca Limanı CEO’su Kris Adams, “Biz buraya geldiğimizde sayın Binali Yıldırım olsun, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ajansı olsun bize son derece destek verdiler. Bize gösterilen ilgiden memnunuz ve burada çok iyi işler çıkaracağımızı biliyoruz” şeklinde konuşuyor.