Sedat YILMAZ

Küresel ekonomide resesyon ve düşük enflasyon endişeleriyle başlayan global merkez bankalarının faiz indirme yolunda atacakları adımlar Türkiye ekonomisine ve piyasalarına müspet yansıyor. Yurt içinde yenilen İstanbul seçimleriyle 2023 yılına kadar seçimsiz bir döneme girilmesi de Türkiye ekonomisi adına fırsatlarla dolu altın yıllar olarak değerlendiriliyor.

Geçen hafta ABD Merkez Bankası (FED), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve diğer küresel merkez bankalarının küresel resesyon, düşük enflasyon ve tahvil getirilerinin gerilemesi endişeleriyle faiz indirimlerine yönelip genişleme politikalarına ağırlık vereceklerini açıklamaları, ticaret savaşları ve İran gerilimine rağmen gelişen ülke ekonomileriyle birlikte piyasalarına da pozitif etki ediyor. Öte yandan, ABD'de büyüme, kişisel tüketim harcamaları ve dayanıklı tüketim malları ile Avrupa tarafında enflasyon ve İngiltere büyüme verilerinin piyasaların yönü üzerinde etkileyeceği tahmin ediliyor.

Türkiye’yi yapısal sorunlardan kurtaracak, aş ve iş konusunda ülkeyi düzlüğe çıkaracak 4 yıllık seçimsiz dönem başladığı, söz konusu sürecin başkanlık sistemiyle birlikte ekonomideki tüm mes’eleleri çözerek 2023 yılı hedeflerini yakalamak için önemli bir fırsat olacağı söyleniyor. Son 6 yılda 7 seçim yapan Türkiye’de başta ekonomi  olmak üzere her alanda popülist politikaların terk edilip reformlar sürecine girileceği, kalkınma, gelir dağılımı ve satın alma gücünün kuvvetlendirilmesi adına önemli adımların atılacağı tahmin ediliyor. Küresel ekonominin Türkiye döndüğü söz konusu dönemde 2023 hedeflerine ulaşılacağı, ekonomi, iş, yatırım ve rekabet ortamının iyileştirilip güçlendirileceği öngörülüyor.

Veriler her geçen gün düzeliyor

Diğer yandan analistler, yenilenen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin ardından 4 yıllık seçimsiz döneme girildiğini, belirsizliğin ortadan kalkması sonrası gözlerin uygulanacak ekonomi politikalarına çevrildiğini belirtiyorlar. Söz konusu süreci altın bir fırsat olarak değerlendiren analistler

Türkiye’nin artık popülist politikaları bırakıp reform sürecine odaklanmanın gereğine vurgu yapıyorlar.

Türkiye’de son dönemde açıklanan birçok verinin toparlanmaya işaret ettiğini belirten analistler, “Dün de önceki ay yüzde 76,3 seviyesinde gerçekleşen imalat sanayi kapasite kullanım oranı Haziran’da yüzde 77,1 oldu. Yine önceki ay 98,9 olan reel kesim güven endeksi Haziran’da 102,5’e yükseldi. Türkiye verilerde de emin adımlarla iyimser bir havaya doğru yürüyor” açıklamasını yaptılar.

İstanbul seçimiyle birlikte haftanın ilk günü Borsa’nın 95 bin seviyesinin üzerinde yüzde 1’in üzerinde getiri sağladığını, dolar/TL ve euro/TL kurunun yaklaşık yarım puan kayıpla 5,78 lira ve 6,60 lira seviyesine gerilediğini ve 2 yıllık gösterge tahvil faizinin yüzde 1,5 kayıpla yüzde 18,65’lere düştüğünü belirten analistler, Alman otomotiv devi Volkswagen’in Bulgaristan yerine Türkiye’de yatırım kararı almasını gelecek iyi günlerin habercisi olarak yorumladılar.

Türkiye bir cazibe merkezi olabilir

Yurt dışı analistlerin, Türkiye piyasalarının seçimsiz dönemle birlikte küresel ekonominin desteğiyle bir ralli dönemine girip girmeyeceği tartışılırken yurt içi analistleri ise bu konuda iyimserliğini koruyor. İş Yatırım’ın notunda ülkenin ekonomiye odaklanması için ciddi bir fırsat yakaladığı belirtiliyor. ABD ile olan başta S-400 gerginliği olmak üzere mevcut sorunları aşabildiği takdirde Türkiye’nin önündeki tüm mes’elelerin ortadan kalkacağı ve gelecek 4 yıllık süreçte ekonomi ve piyasaların hiçbir sorunla karşılaşmayacağı dile getirilen notta Türkiye’nin bölgesinde ve küresel dünyada bir cazibe merkezi olabileceği de kaydediliyor. İş Yatırım notunda bu dönemde Türkiye’nin tek riskinin popülist siyasi yaklaşımlar olacağının altı çiziliyor.

Aynı konuyu değerlendiren Türk Ekonomi Bankası (TEB) ekonomi stratejisti Işık Ökte de Londra’nın Türkiye piyasalarında bir ralli beklediğini ve portföy yatırımlarının hızla artacağını söylüyor.

Yurt dışı analistlerinin MHP lideri Devlet Bahçeli’nin de artık seçim olmayacağına dair açıklamalarının piyasalarda olumlu karşılandığı ifade edilirken Nomura’dan ekonomist İnan Demir’in “Türkiye’de bir risk daha ortadan kalktı. Şimdi sıra diğer risklerde” yorumunu yaparken, Japon Mizuho Bank’ın ekonomisti Hironori Sannami, seçimle birlikte Türkiye’de genel havanın daha iyimserleştiğini kaydetti.

 4 yıllık dönem iyi değerlendirilmeli

Bu arada İstanbul seçimleri sonrasını yorumlayan iş dünyası, uzun bir seçimsiz döneme girilmesini memnuniyetle karşıladı. Uzun yıllar siyaset, iç ve dış risklerden kurtulamayan Türkiye’yi sorunlardan çekip çıkaracak yılların başladığını belirten iş dünyası temsilcileri; devlet, özel sektör, sivil toplum, akademi ve tüm diğer paydaşların uyum ve işbirliği içinde çalışacağı dönemin iyi değerlendirilmesi gerektiğini söylediler. İş dünyası ortak açıklamasında, “Bugünden sonraki hedefimiz; sosyal, siyasal, ekonomik ve demokratik standartları daha da yüksek bir Türkiye için, hep birlikte çalışmaktır. Şimdi tüm enerjimizle birlik ve beraberlikle ekonomiye ve reformlara odaklanma zamanı” denildi.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, yazılı değerlendirmesinde, İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nu tebrik ederken, “İş dünyası olarak, önümüzdeki dönemi, genelde milletimiz, özelde ise ekonomimiz için çok önemli görüyoruz. Bu günden sonraki hedefimiz; sosyal, siyasal, ekonomik ve demokratik standartları daha da yüksek bir Türkiye için, hep birlikte çalışmaktır” ifadelerini kullandı.

Uyum içinde birlikte çalışmalıyız

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Ekrem İmamoğlu'nu kutladığı basın açıklamasında devlet, özel sektör, sivil toplum, akademi ve diğer paydaşların işbirliği içinde çalışması temennisinde bulundu. Açıklamada “Türkiye ekonomisinin üçte birini temsil eden İstanbul’un yönetimi ve kalkınma öncelikleri için devlet, özel sektör, sivil toplum, akademi ve tüm diğer paydaşların uyum ve işbirliği içinde çalışmasını temenni ediyoruz. Bu işbirliği ve uyumun ülkemizin kalkınması için çok önemli olduğunu düşünüyoruz” denildi.

Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Anıl Alirıza Şohoğlu da, “En büyük beklentimiz ekonomimiz başta olmak üzere asıl sorunlarımıza öncelik verilmesidir. Bu seçimle birlikte önümüzdeki seçimsiz 4 yılın her günü daha fazla çalışarak ekonomik alanda iyi sonuçlar elde edeceğimizi ümit ediyoruz. Şimdi tüm enerjimizle birlik ve beraberlikle ekonomiye ve reformlara odaklanma zamanı” dedi.

Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER)  Ekrem İmamoğlu’nu kutlayarak, “Kendisinin kadın dostu bir belediyecilik anlayışı ile çalışmalar sürdüreceğine; kadınların ekonomik ve sosyal konumlarının güçlendirilmesi için kadın istihdamı ve kadın girişimciliğini desteklemeyi öncelikleri arasına alacağına inancımız tam” açıklamasını yaptı.

Kalıcı ve etkin reformlar istiyoruz

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Türk ekonomisi zorlu bir süreçten geçiyor. Katma değerli üretime yoğunlaşacağımız, enflasyon ve yüksek faizle mücadele edeceğimiz, 2023 hedeflerine ulaşmak için çalışacağımız seçimsiz bir 4 yıl var önümüzde. Bu 4 yıllık zaman dilimini hep birlikte çok iyi değerlendirmeliyiz” şeklinde konuştu.

TÜRKONFED Yönetim Kurulu ise, seçim değerlendirmesinde “Yerel kalkınmanın kilit aktörlerinden olan yerel yönetimlerimizin; kent ekonomisinden kadın ve çocukların ihtiyaçlarına, eğitimden gençlerin sorunlarına, altyapıdan çevreyi kapsayan seçim öncesi vaatlerini hayata geçirmelerinin takipçisi olacağımız gibi destek ve katkı gerektiren konularda da iş dünyası olarak elimizi taşın altına koymaktan çekinmeyeceğiz. 2023 yılına kadar geçen sürede geçici tedbirler ile değil kalıcı reformlarla zamanı verimli ve etkin kullanabiliriz. Vakit kaybetmeden ana gündemimiz olan yapısal ve ekonomik reformlara odaklanmalıyız. Risklerimizi fırsata çevirecek en büyük teşvik; ekonomimizi ve demokrasimizi güçlendirecek adımlardır” açıklamasını yaptı.

Her desteği vermeye hazırız

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Başkanı Ayşem Sargın da, “Bugünden itibaren odağımız ülkemizin 100’üncü yılına güçlü bir ekonomi ile girmek olmalı. Bu hedefe yönelik olarak, önümüzdeki dönemde, ekonomi, iş ve yatırım ortamına ilişkin reformların hızla hayata geçirilmesi ve ülkemizin rekabet gücünün artırılması için hep birlikte çalışmaya devam etmeliyiz” dedi.

Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD) Başkanı Fuat Pamukçu ise, “Sayın Ekrem İmamoğlu'nu tebrik ediyor, seçim sonuçlarının hayırlı olmasını diliyoruz. GYİAD olarak siyasetçilerimizin ve ülke yönetimindeki tüm paydaşların ekonomi, yapısal reform, hukuk ve sürdürülebilir güvenlik konularına odaklanmalarını ümit ediyoruz. İşsizlik, istihdam ve gençlerin sorunlarına dikkat çekiyor, bu ve benzeri konularda problemlere çözüm olmak için her zaman hazır olduğumuzu belirtiyoruz” diye konuştu.