SON DAKİKA
EKONOMİ Perşembe 19 Eylül 2024 02:43

DÜNYADA EMEKLİLER İÇİN İŞLER ZORLAŞIYOR

Mercer CFA Enstitüsü'nün küresel emeklilik raporuna göre dünya genelinde emeklilik sistemi çökmeye başladı. Birçok gelişmiş ülkede emekli maaşı ile yaşamak imkansız hale geldi. Öyle ki emekli maaşları bir aylık ev kirasına denk

Dünyada emekliler için işler zorlaşıyor

Türkiye’de emekli maaşları sürekli tartışılırken, dünyada da durum hiç iç açıcı değil. Çoğu gelişmiş ülkede emekli maaşları ile geçinmek mümkün değil. Bir aylık ev kirasına denk düşen emekli maaşları ile geçinmenin mümkün olmadığı dünyada emekli için hayat şartları giderek zorlaşıyor. Örneğin dünyanın en önemli ekonomileri arasında yer alan Japonya’da emekliler, geçinebilmek için çalışmak zorunda kalıyor. 

Enflasyon, yükselen faiz oranları ve jeopolitik belirsizlikler nedeniyle dünya genelinde emeklilik sistemlerini daha önce hiç olmadığı kadar baskı altına olduğuna dikkat çeken rapora göre; en şanslı emekliler Hollanda'dayken onu İzlanda (Geçen senenin birincisi) ve Danimarka takip ediyor. Hamas ile savaşta olan İsrail raporda Hollanda dışında tek 'A' notu alan ülke.  Hollanda şu anda emeklilik programını kolektif bir yapıdan daha bireysel bir yaklaşıma doğru reforme ediyor. Rapor, buna rağmen sistemin, güçlü bir varlık tabanı ve sağlam bir düzenleme ile desteklenen değişimin ardından iyi faydalar sunmaya devam edeceğini belirtti.

Emekliler başının çaresine bakmalı

Ancak çoğu ülkedeki emeklilik sistemleri, yaşlanan nüfus, artan devlet borcu ve yüksek enflasyon nedeniyle stres altında ve aynı zamanda iş ekonomisi çalışanlarının dahil edilmesi gibi zorluklarla boğuşuyor. Mercer'in kıdemli ortağı ve raporun başyazarı David Knox bir konu hakkında verdiği röportajda "Sonuç olarak, dünyanın her yerinde insanlar emekliliklerinde kendi başlarının çaresine bakmaya başlamak zorunda. Artık sadece sosyal güvenlik ya da kamu emeklilik maaşlarına güvenemeyiz" diyor.

Zorluklar giderek artıyor

CFA Enstitüsü Başkanı ve CEO'su Margaret Franklin "Dünya genelinde nüfusun yaş ortalaması, başta daha gelişmiş pazarlar olmak üzere birçok pazarda yükselmeye devam ediyor" ifadelerini kullandı. Enflasyon ve yükselen faiz oranlarının emeklilik planları için önemli zorluklar yaratan yeni bir piyasa dinamiği yarattığına dikken çeken Franklin "Bunlar emeklilik fonlarının karşılaştığı ve emeklileri önemli ölçüde etkileyen giderek karmaşıklaşan zorluklardan sadece birkaçı" yorumunda bulundu.

ABD 22. sıraya geriledi

Arjantin ankete katılan 47 ülke arasında en alt sırada yer alırken, ABD geçen yıla göre iki sıra gerileyerek 22. oldu. Avustralya 5, Birleşik Krallık 10, Japonya 30 ve Çin 35. sırada yer aldı.

Sıralamanın en altında ise Hindistan, Filipinler ve Arjantin yer alıyor. Bu üç ülkenin hemen üzerinde yer alan Türkiye ise Tayland ile birlikte en kötü derece olan D notunu aldı. Rapor bu ülkelerde iyileştirmeler yapılmadığı takdirde bu ülkelerdeki emeklilik sisteminin etkinliğinin ve sürdürülebilirliğinin şüpheli olduğuna işaret ediyor.

Doğum oranları sürdürülebilirliği etkiliyor

Düşen doğum oranlarının uzun vadede birçok ekonomi ve emeklilik sistemi üzerinde baskı yarattığı belirtilen raporda, bu durumun İtalya ve İspanya gibi ülkelerin sürdürülebilirlik puanlarını olumsuz etkilediği ifade edildi. Raporda ayrıca Çin, Kore, Singapur ve Japonya'nın da aralarında bulunduğu bazı Asya ülkelerinin son beş yıl içinde puanlarını iyileştirmek için reformlar yaptığı belirtildi.

Yapay zeka kullanılabilinir

Rapora göre yapay zekanın maliyetleri düşürerek ve yaklaşan riskleri vurgulayarak emeklilik sistemlerinin performansının iyileştirmesine katkıda bulunabileceğine dikkat çekildi. David Knox, "Yatırım yöneticilerinin operasyonları ve kararları dahilinde yapay zekanın devam eden genişlemesi, daha verimli ve daha iyi bilgilendirilmiş karar verme süreçlerine yol açabilir ve bu da potansiyel olarak emeklilik planı üyelerine daha yüksek reel yatırım getirileri sağlayabilir" dedi.