Günlük hayatımızın her anında bize eşlik eden, hayatımızı kolaylaştıran her türlü ürün, eşya, gereç; hayatımıza renk katan, estetik duyularımıza hitap eden objeler, süslemeler endüstriyel tasarımın kapsamına giriyor. İyi fikir tasarıma, tasarım da ürüne dönüşüyor. Fikrin ürüne dönüşme sürecindeki en önemli araçlardan biri endüstriyel tasarım. Bu sürecin en önemli sonuçlarından biri ise tasarım tescili ve patent. Tasarım tescili ürünün pazarda özgün olduğunun göstergesi iken patent ise ürünün işlevsel açıdan piyasaya bir yeniliği sunduğunu gösteriyor. Türkiye son 25 yılda bu konuda önemli bir aşama kaydetti. Endüstriyel tasarım tescil sayılarında ilk 20 ülkenin 1980-2017 yılları arasındaki gelişimine bakıldığında Türkiye’nin 1995 yılında sıralamaya girdiğini görüyoruz. Bu süreçten sonra da ivmeli yükselişi devam ediyor. 2008 yılına gelindiğinde Türkiye, İngiltere, Almanya, Rusya gibi ülkeleri geride bırakarak; Çin, Japonya ve Amerika’nın dahil olduğu ilk beş ülke arasında yerini alıyor.

Markalaşma sürecini hızlandırıyor

Türkiye ekonomisinin yüzde 99’unu küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) oluşturuyor. Hâl böyle olunca KOBİ’lerin yaptıkları her iş, gittikleri her yol daha da önem kazanıyor. KOBİ’ler üretim süreçlerine endüstriyel tasarımın gücünü ekleyerek rakiplerini geride bırakıyor. Özellikle özgün ve patentli ürünler sayesinde markalaşma süreci hızlanıyor ve katma değerli büyüme sağlanıyor. Kullanıcı odaklı ilerleyen tasarım çalışmalarıyla; çok satan ürüne ulaşmak şirketlerin cirosunu, kârlılığını ve itibarını artırıyor. Hemen her sektörde tasarımda iyi olan firmalar öne çıkıyor.

Teknik ve görsellik birleşiyor

Endüstri Ürünleri Tasarımcısı Mete Mordağ, Türkiye’de firmaların özellikle son 10 yılda endüstriyel tasarımın gücünü keşfettiklerini söylüyor ve şöyle devam ediyor: “İyi tasarım, mühendislik ve pazarlama ile sentezlendiğinde ortaya başarılı bir ürün çıkıyor. Bu üçünü birbirinden ayrı düşünmek imkânsız. İyi fikri düşünmek, tasarlamak, uygulamak ve pazarlamak zorundasınız. Ar-Ge süreçlerinde ve sonrasında ürünün pazara sunumunda endüstriyel tasarımın oluşturduğu teknik ve görsel altyapının önemli bir payı var. Tasarım sürecinde ürüne ait parça sayısını azaltmak, teknik detayları basitleştirmek hem uygulama sürecini hızlandırıyor hem de ürünün etiket fiyatına doğrudan yansıyarak marka ve kullanıcı için büyük bir artı değer oluşturuyor. İster teknoloji ister pazarlama odaklı olsun her sektörde tasarım artık olmazsa olmaz.”

Katma değerli ürünler tasarlıyor

2007 yılından bu yana teknoloji ürünleri, ev gereçleri, mutfak eşyaları, aksesuar, mobilya, dalış ekipmanları, mimari donatılar, yapı sektörü gibi çok farklı sektörlerden markalar için kalıcı tasarımlar üzerinde çalışan Mete Mordağ’ın her yıl milyonlar bazında üretilen tasarımları 30’u aşkın ülkede raflara çıkıyor. Tasarımlarında estetiği ve mantığı harmanlayan Mordağ, bugüne kadar 100’ü aşkın tasarım tescili yanında buluş değerine sahip 25’i aşkın patenti de müşterilerine kazandırmış bulunuyor.

İnovasyonun yanında sadece özgün estetik üzerinden yaratılabilen katma değer açısından Plastart için tasarladığı Gördes ev-banyo seti oldukça iyi bir örnek. Ürünlerin üzerindeki özel doku detaylandırması, Ege Bölgesi'nin Gördes kazasında doğmuş ve dünya literatüründe “Türk düğümü” olarak bilinen düğümden esinlenerek tasarlandı. Setin ilk iki parçası olan çamaşır sepeti ve selesi lanse edildiği Almanya Ambiente Fuarı’nda 5 milyon sipariş toplayarak bir rekora imza attı.

Yine Plastart için tasarladığı Trendy Mikser, servis yapmadan önce karıştırılması gereken içecekler için tasarlanmış karıştırıcılı bir sürahi. Ürüne ek bir maliyet getirmeden tasarlanmış olan patentli, özel çoklu karıştırma sistemi markanın, aynı fiyat segmentine Trendy ile yeni bir işlev çıkarmasını sağlayarak, muadil ürünleri raftan silebildi.

Asteknik için tasarladığı, dünyada patentli AsProfil dilatasyon sistemi, özel kesit tasarımları sayesinde piyasadaki standart bir dilatasyon profiline kıyasla yüzde 15 daha az alüminyum kullanıyor. Sadece orta büyüklükte bir AVM projesi için 3 ton alüminyuma denk gelen bu tasarruf, geçtiğimiz 10 senedir markaya yapı ihalelerinde çok önemli avantajlar sağlıyor.

Bella plastik rezervuar sisteminin patentli boyun yapısı sektörün yıllardır ortak problemi olan üretim sonrası kapak uyum problemlerini tamamen ortadan kaldırdı. Bugün plastik rezervuar pazarındaki en önemli patentlerden biri olan bu detaylandırma, boyunluk parçası sayesinde aynı zamanda ürün üzerinde farklı renk kombinasyonları oluşturulmasına izin veriyor. Bu özelliği Bella’ya iyi tasarım ödülü kazandırırken, Nova markasının pazara görsel anlamda da bir ilki sunmasını sağladı. Portföyünde, Arzum ile birlikte mutfak sektörüne kazandığı altı patent de oldukça önemli bir yer tutuyor.