Şirket, altın, demir, bakır ve gümüş madenleri işletmek amacıyla yaptığı başvurular sonucunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir” kararını aldı. Böylece toplam 79.42 hektar, yani yaklaşık 111 futbol sahası büyüklüğündeki alanda faaliyet yürütülmesinin önü açıldı.

FETÖ operasyonları sonrasında 2015 yılında Hazine’ye devredilerek kayyum atanan ve daha sonra Türkiye Varlık Fonu’na devredilen Koza Altın’ın adı Türkiye Altın İşletmeleri A.Ş. olarak değiştirilmişti. Ancak, ÇED başvuru belgelerinde şirketin adı hâlâ eski haliyle, Koza Altın İşletmeleri olarak geçiyor.

Yeni maden projelerinin ilki Yaylalar Köyü’nde 22.43 hektarlık alanda altın madeni olarak faaliyet gösterecek. Buradan çıkarılacak cevher, bölgede geçici olarak depolanacak ve daha sonra şirketin diğer maden işletmelerine sevk edilecek. Aynı köyde kurulacak ikinci proje ise 17.35 hektarlık bir alanda gümüş ve bakır madenciliğini kapsıyor. Bu projenin süresi bir yıl olarak belirlenmiş durumda ve ayda en fazla dört defa dinamitle patlatma yapılacak. Maden sahasına en yakın konut ise sadece 25 metre mesafede bulunuyor.

Yüncüler Köyü’nde kurulacak iki ayrı madenden ilki 16.63 hektarlık alanda altın ve demir üretimi yapılacak şekilde planlandı. Burada toplamda 612 bin ton kazı gerçekleştirilecek. Kazıdan çıkacak olan 283 bin 500 tonu cevher olarak değerlendirilirken, geri kalan 328 bin 717 tonluk bölüm atık olarak ortaya çıkacak. İkinci maden ise 23.01 hektarlık bir alanda demir ve altın madenciliği yapılmak üzere planlandı.

Şirketin dört başvurusunun da 25 hektar sınırının altında tutulmuş olması dikkat çekiyor. Çevre Mevzuatı’na göre, 25 hektardan küçük alanlarda planlanan maden projeleri için kapsamlı bir ÇED raporu zorunlu değil. Bu durumda şirketler, yalnızca proje tanıtım dosyası (PTD) hazırlayarak ÇED sürecinden muaf olabiliyor. Bu durum, halkın katılımı toplantısı gibi şeffaflık içeren aşamaların da atlanmasına yol açıyor. Koza Altın’ın bu yöntemi tercih etmesi, çevresel ve toplumsal etkilere dair tartışmaları da beraberinde getiriyor.

Koza Altın’ın Artvin’deki maden projeleri, bölgedeki doğal yaşam alanlarına, köylere ve ekosisteme yakınlığıyla dikkat çekerken, patlatma çalışmaları ve maden atıkları nedeniyle yöre halkı tarafından endişeyle karşılanıyor. Çalışmaların başlayacağı alanlar, tarım arazileri ve konutlara oldukça yakın mesafelerde yer alıyor. Özellikle dinamitle yapılan patlatmaların yaratacağı gürültü, toz ve titreşim gibi etkilerin köy yaşamını olumsuz yönde etkilemesi bekleniyor.

Bakanlık onayıyla hız kazanan projelerin önümüzdeki aylarda faaliyete geçmesi bekleniyor. Şirketin bölgedeki faaliyetlerinin yakından izlenmesi ve olası çevresel zararların tespiti için sivil toplum kuruluşlarının ve yerel halkın takibi büyük önem taşıyor.