Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Yaş Meyve ve Sebze Sektör Kurulu’ndan yapılan yazılı açıklamada, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ‘gıda arz güvenliğinin ve fiyat istikrarının sağlanması’ amacıyla domates ihracatını 14 Nisan’a kadar yasakladığı bildirildi.

ARZ SORUNU YOK

Açıklamada halihazırda hem yurtiçi talebi, hem de ihracatı karşılayacak miktarda üretim olduğu belirtilerek, Türkiye’nin domates ihracatının, yurtiçi fiyat artışına etki etmesinin söz konusu olmadığı ifade edildi. Domates ve diğer tüm gıda ürünlerindeki fiyat artışının temel nedeninin girdi maliyetlerinin yükselmesi olduğu vurgulanan açıklamada şu görüşlere yer verildi:

İhracat kısıtlaması en başta üreticileri olumsuz etkileyecektir. Üretimdeki düşüş fiyatların yani enflasyonunun daha da artmasına neden olacaktır.

Mevsim olarak havanın da ısınmasıyla domates arzının yükseleceği bir dönemdeyiz.

Nisan-Mayıs döneminde üreticilerin ürün kaybı, bakımsızlık veya seralardaki ürünün sökülmesiyle üretim mevsim normallerinin altına düşecektir. Dolayısıyla üreticiler ağır zarar görürken fiyatlar mevsim normallerinin de üstüne çıkacaktır.

YURT DIŞI PAZARLARIMIZI BİR GÜNDE KAYBEDERİZ

Yıllarca rakip ülkelerden güçlükle elde edebildiğimiz pazarların bir günde kaybedilmesi söz konusudur. Bu pazarların kaybı bir sonraki senenin üretim planlamasını ciddi şekilde olumsuz etkileyecektir.

İhracatta verilen taahhütler yerine getirilemeyeceği için bir takım mağduriyetler ortaya çıkacak, ekonomimiz olumsuz etkilenirken aynı zamanda müşterilerimizle güven problemi yaşamamıza neden olacaktır.

Rakip ülke tedarikçileri, özel ve uzun süreli anlaşmalar yapmadan ürünlerini vermeyeceklerdir. Bağlayıcı olmak için durumu fırsata çevireceklerdir.

Yabancı zincir marketler Türkiye’deki ihracatçılara ve üreticilere ağır sorumluluklar yüklemiştir. Yeniden izin verildiğinde ihracat yapacak maddi güçte ihracatçı sayısı ciddi oranda azalacaktır. Ayrıca devam etmeyen faaliyette ticari alacaklar ciddi tahsilat kaybına neden olacaktır. Hali hazırda tahhüt edilmiş işletmelerde yabancı marketlere hazırlanmış ürünlerin yasak kapsamına girmesi milyonlarla ifade edilen değer kaybına yol açacaktır.

Öte yandan deprem felaketi nedeniyle ağır tahribat gören Hatay, Adıyaman bölgesinden seralarda ve ihracat sürecinde onbinlerce işçi istihdam edilmekte, bu istihdam bir nebze yaralara merhem olmaktadır. Bu durumda çalışamayan işletmeler işçilerini çıkarmak zorunda kalacak ve yara daha da ağırlaşacaktır.

Tüm bu nedenlerle alınan karanın yeniden gözden geçirilerek bir an önce üreticiyi ve ihracatçıyı rahatlatacak adımların atılmasını bekliyoruz.”

 

DOMATES İHRCATI

2021 YILI	İHRACAT (DOLAR)	İHRACAT (TON)
Ocak	35.564.546	49.562
Şubat	41.472.260	54.104
Mart	51.771.748	63.844
Nisan	41.876.681	59.553
Mayıs	30.888.975	68.640
Haziran	14.806.033	32.632
Temmuz	3.799.975	7.111
Ağustos	20.145.231	59.102
Eylül	24.290.664	56.707
Ekim	21.811.220	40.174
Kasım	28.265.379	49.692
Aralık	48.300.962	81.274
TOPLAM	362.993.674	622.395
2022 YILI
Ocak	43.393.788	53.242
Şubat	44.950.373	45.066
Mart	57.543.717	52.936
Nisan	59.782.610	55.352
Mayıs	26.564.940	42.754
Haziran	15.342.256	37.763
Temmuz	4.890.787	8.024
Ağustos	9.871.938	36.471
Eylül	21.119.468	60.592
Ekim	28.494.464	50.750
Kasım	25.748.341	35.642
Aralık	39.558.069	47.955
TOPLAM	377.260.752	526.546
2023 YILI
Ocak	51.310.523	49.902
Şubat	76.170.756	53.772
1-2 Mart 2023	5.934.278	4.556
TOPLAM	133.415.557	108.230
KAYNAK :TİM DOMATES ÜRETİMİ
YIL	DOMATES (TON)
2018	12.150.000
2019	12.841.990
2020	13.204.015
2021	13.095.258
2022	13.000.000

Kaynak: Tarım ve Orman Bakanlığı - TÜİK