Bankacılar TL'deki dün görülen değer kazancının kalıcı olamamasını seçim sürecine ilişkin belirsizliğin AKP'nin İstanbul yerel seçimlerinin iptal edilip yeniden yapılmasına yönelik başvurusu nedeniyle tam olarak netleşmemesi ve TCMB rezervlerine yönelik endişelere bağladılar.

Financial Times'da dün yer alan bir haberde FT'nin yaptığı hesaplamaların TCMB'nin net döviz rezervinin 25 Mart'tan bu yana kısa vadeli borçlanma veya swap kullanımında olağandışı bir artışla yükseldiğini gösterdiği belirtildi.

Haberde FT'nin konuyla ilgili sorusuna yönelik TCMB'nin "Swap kullanımı banka rezervlerine etki yaratmış olabilir ancak muhasebeleştirme yöntemin tam olarak uluslararası normlarla uyumlu şekilde gerçekleştirildi" şeklindeki cevabı yer aldı.

TCMB konuya ilişkin Reuters'a yorum yapmadı.

Haberde TCMB'nin ilgili piyasada borçlanılan dolar miktarının bilançoya eklendiği ancak daha sonra yapılacak geri ödemeye ilişkin yükümlülüğün ise bilanço dışı kalem olarak kaydedildiği yönündeki ifadesi de yer aldı.

Bankacılar ilgili haberde yer alan TCMB'nin son dönemde yoğun olarak kullandığı TCMB bünyesindeki döviz karşılığı TL swap piyasasında işlemlerin bankanın net rezervlerine katkı yaptığı yorumlarının endişe yarattığına dikkat çektiler.

TCMB'nin rezervlerinin Mart ayının ilk iki haftasında 5.5 milyar doların üzerinde azalması sonrası, bu düşüşte olağandışı durum olmadığını açıklayan banka ek sıkılaştırmaya ve rezervleri kısa vadede artıracak iki adıma yönelmişti.

Bu çerçevede TCMB'nin döviz karşılığı TL swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satışı sınırı kademeli olarak yüzde 10'dan yüzde 40'a çıkarıldı. TCMB bir diğer adımla ise TL karşılığı döviz depo piyasasında ihale açmadı.

TCMB verilerinden Reuters'ın yaptığı hesaplamalara göre banka bünyesindeki döviz karşılığı TL swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap miktarı dün itibariyle 12 milyar dolar civarında.

Bugün açıklanan güncel verilere göre TCMB'nin net uluslararası rezervleri 12 Nisan itibarıyla 498 milyon dolar artışla 28.44 milyar dolara yükseldi. Rezervler bir önceki hafta 27.94 milyar dolar olmuştu.

TCMB'nin brüt döviz rezervi 12 Nisan itibarıyla bir önceki haftaya göre 276 milyon dolar artışla 76.96 milyar dolara yükseldi.

Rabobank gelişmekte olan ülkeler döviz stratejisti Piotr Matys, "Bize göre swap kullanımı, döviz rezervlerini artırmak için yapılan bir bilanço makyajını anımsatıyor. Döviz rezervleri TL'nin savunmasız (vulnerable) göründüğü dönemlerde yatırımcılar tarafından yakından izleniyor" dedi ve ekledi:

"Dolar/TL'deki bugünkü fiyatlamanın da gösterdiği üzere (TCMB'nin) yatırımcıları rezervlerin arttığı yönünde güvence vermek yerine swaplar tam da aksini yapmış oldu."

"SWAP İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDE SORUN DÜŞÜNMÜYORUM"

"Swap işlemlerinin muhasebeleştirilme usulünde bir sorun olduğunu düşünmüyorum" diyen başka bir bankacı ise "Swap işleminin net rezerve eklenmesi tek başına rahatsız edici değil çünkü piyasa bu etkiyi dikkate alarak rezerv takibi yapıyor. TCMB'nin rezervleri, miktarın düşük olması nedeniyle dikkat çekse de asıl mesele rezervin kompozisyonu ve yılbaşından beri görülmesi gereken artışın neden görünmediği" dedi.

TCMB'nin net rezervlerini etkileyen işlemler olarak büyük ölçüde ihracatçılara verilen reeskont kredileri, BOTAŞ'a döviz satışı, TL depo ihaleleri karşılığı döviz depo ihaleleri, lokal bankalarla yapılan swap işlemleri, Katar ile anlaşma nedeniyle yapılan swap işlemleri ve kamunun yurt içi veya yurt dışından yaptığı döviz borçlanma ile geri ödemeleri sayılıyor.

Bu verilerin tamamı ise kamuya açık durumda.

Bankacı, bu kalemlerin etkileri hesaplandığında net rezervin sene başından beri belirgin şekilde artması gerektiğini ancak bu dönemde swap işlemlerine rağmen düşüş olduğunu belirtiyor.

TCMB bünyesindeki swap işlemlerinde 25 Mart haftasında limitlerin artırılmasından bu yana 13 milyar dolara yakın yükseliş olduğu belirtilirken, söz konusu dönemden bu yana net rezervlerde 2.3 milyar dolarlık artış söz konusu.

Diğer taraftan 25 Mart haftasında durdurulan TL depo ihaleleri karşılığı döviz depo ihaleleri yoluyla da net rezervlere aynı dönemde 2.5 milyar dolar artırıcı etkisi olması gerektiği hesaplanıyor.

TCMB'nin net uluslararası rezervleri 22 Mart haftasında 26.13 milyar dolar seviyesindeydi.

Bütün bunlar nedeniyle piyasanın rezervin artmasını engelleyen başka bir işlem olduğunu düşündüğüne işaret eden aynı bankacı, "Bu işlem tespit edilemediği için de rahatsızlık yaratıyor. Bilgi eksik kaldığında piyasa en kötü ihtimalleri göz önüne alıyor. Doğrusu neyse yatırımcı ile açık bir şekilde paylaşılsa spekülatif hareketlerin de önüne geçilebilir" dedi.

İSTANBUL SEÇİMİNE İLİŞKİN POZİTİF ETKİ KISA SÜRDÜ

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun göreve başlamasına karşın AKP'nin halen İstanbul seçimlerinin iptaline ve yenilenmesine ilişkin bir başvurusunun bulunması seçimlere ilişkin endişelerin tam olarak ortadan kalkmaması ve piyasa tepkisinin geçici olmasına neden oluyor.

Bankacılar İstanbul seçimlerinin Haziran'da tekrar edilme olasılığının ekonomide planlanan reformlarda ve belirsizliğin devamı konusunda "iki kayıp ay daha" anlamına geldiğini belirtiyorlardı.

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Yerel seçimleri arkada bırakabilmek ve belirsizliklerin tamamen ortadan kalkması piyasa açısından çok önemli. Dünkü piyasa tepkisine pozitif ayrışmanın kuvvetine özellikle de tahvil getirilerindeki düşüşün büyüklüğüne bakarsanız bunun ne kadar önemli olduğunu görebilirsiniz" dedi ve ekledi:

"Öte yandan piyasalarda endişeler de devam ediyor. TCMB rezervlerine ilişkin endişelerin bugün Financial Times haberi ile birlikte arttığını görebiliyoruz. Rezervler çok iyi konumda diyemeyiz ancak son dönemde birbirinden farklı haberler yorumlar konunun tam olarak iyi bir şekilde analiz edilemediğini anlatılamadığını, hesaplanamadığını gösteriyor."

Dolar/TL bu hafta 22 Mart'tan beri ilk kez 5.8250'nin üzerini test ettikten sonra Çin verileri ve Türkiye-ABD ilişkilerine yönelik kötümser beklentilerin nispeten azalması ve İmamoğlu'nun göreve başlamasının da desteğiyle 5.7100'a kadar gerilemişti.

Ancak kur bu seviyelerde kalıcı olamadı ve bu sabah itibarıyla yeniden 5.8504'e kadar yükseldi. Dolar/TL bu seviyeyi 23 Ekim'den beri gün içinde ilk kez gördü. Dolar/TL saat 1847'de 5.8013/5.8065 seviyesindeydi. Aynı saatte sepet bazında TL 6.1601/6.1672, euro/TL 6.5352/6.5477 seviyesindeydi.

İşlemcilere göre, başta S400-Patriot tercihi olmak üzere ABD-Türkiye ilişkileri, küresel ticaret savaşları, yerel seçimler sonrası yavaşlayan ekonomiyi desteklemek adına atılan ve atılabilecek genişlemeci adımlar ve TCMB'den bu yıl beklenen faiz indirimlerine ilişkin tahminler, lokallerin altı aydır devam eden döviz alımları, yavaşlayan büyüme, yüksek seyreden işsizlik ve enflasyon zaman zaman piyasalar üzerinde baskı unsuru yaratıyor.

Bu gelişmelere son dönemde seçim sonuçlarına ilişkin belirsizlik ve TCMB'nin net rezervlerindeki gerileme de eklenmişti.

Tahvil bono piyasasında ise 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi 29 Mart'ta bu yılın en yükseği olan yüzde 19.28 seviyesindeydi. Önceki gün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 17.97 valörde son işlem ise yüzde 18.36 oldu.

Dün ise spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 18.05 seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 17.12 oldu. Bugün ortalama bileşik getiri yüzde 17.63 oldu. Valörde son işlemde ise yüzde 17.70 seviyesindeydi.

İki yıllık gösterge tahvilin önceki gün spot kapanışta ortalama bileşik faiz ve valörde son işlem yüzde 21.95 oldu. Dün ise spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 22.07 valörde son işlem yüzde 21.51 oldu. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 21.42 oldu.