Sedat YILMAZ

Doğtaş ve Kelebek gibi mobilya markalarıyla tanınan Doğanlar Holding, inşaat ve perakende sektörlerinin yanında evsel katı atıktan elektrik üretimiyle enerji alanında büyümeyi hedefliyor. Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, Türkiye’de günlük 80 bin ton çöp oluştuğunu, bunun ancak yüzde 52’sinin işlenebildiğini belirterek, “Ülkemizde 6 milyon ton atığın sebep olduğu ekonomik kayıp 1,5 milyar lira. Elektrik üretiminde evsel katı atıkların daha fazla işlenmesi için Türkiye’de gidilecek çok yol var. Çin bu alanda yüzde 13 ile başı çekiyor. Brezilya yüzde 12 ile Çin’i takip ederken ABD ve Avrupa yüzde 10’larda. Biz ise yüzde 1,5 seviyesindeyiz” dedi.

Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, 19-21 Nisan tarihlerinde halka arz edilen Biotrend Enerji AŞ’nin faaliyetleri ve Türkiye’deki enerji potansiyeli ile ilgili basın toplantısı düzenledi. Toplantıya Biotrend Yönetim Kurulu Başkanı İlhan Doğan, Yönetim Kurulu Üyelerinden Murat Doğan, Ogün Doğan ve Doruk Doğan’ın yanı sıra Biotrend Genel Müdürü Ömer Örge de katıldı.

Yenilenebilir enerji alanında ve özellikle evsel atıkların enerjiye dönüştürülmesinde öncülük etmeyi hedeflediklerini belirten Davut Doğan, 15 yıldır enerji sektöründe çalıştıklarını, ilk iki santrallerini Hollandalı ortaklarıyla Ordu ve Erzurum İspir’de kurduklarını, son 4-5 senedir de Biotrend Enerji ile yollarına devam ettiklerini söyledi.

Davut Doğan, yurt dışından çöp ithal etme gibi bir politikalarının olmadığını ve tamamen yerli kalacaklarını sözlerine ekledi.

Yüzde 52’si yenilenebilir

Davut Doğan konuşmasında elektrikte 95 bin megavatlık kurulu güce sahip Türkiye’de 50 bin megavatın yenilenebilir enerji alanında oluştuğunu, yenilenebilir enerjinin yüzde 52 oranla geleneksel enerji üretimini geçtiğini hatırlattı. Yenilenebilir enerjideki politikaların doğru olduğunun görüldüğünü belirten Doğan, “Yerli kömürümüz yeterli değil ve kalorisi düşük. İthal kömüre dayalı enerji santrallerimiz çoğunluktaydı. Doğalgaz çevrim santralleri de yapıldı. Bunlar verimsiz hale geldi. Şimdi yenilenebilir enerji kaynaklarıyla bu oranı büyütüyoruz” bilgisini verdi.

50 bin megavatlık yenilenebilir enerjinin 1500 megevatının halen üzerinde çalıştıkları bio külte ve bio enerjiden sağlandığına işaret eden Doğan, söz konusu alanın Türkiye’nin elektrik kurulu gücü içindeki payının yüzde 1,5, yenilenebilir enerji içindeki payının yüzde 3 olduğunu bildirdi.

Türkiye’de her insanın günlük 1 kilo çöp ürettiğini, 80 milyonluk Türkiye’de 80 bin ton evsel katı atık oluştuğunun altını çizen Doğan, “Söz konusu toplam çözün ancak 45 bin tonu işlenebiliyor. Biz de Biotrend Enerji olarak 9 bin ton çöp işleyerek liderliğimizi sürdürüyoruz” dedi.

Türkiye’de düzenli depolama sahalarına ulaştırılan evsel çöplerin yüzde 20'sini 6 bölgede 11 vilayette 18 fabrikasıyla işleyerek elektrik üreten ve entegre atık yönetimi gerçekleştiren Biotrend Enerji’nin ekonomiye enerji ve hammadde desteği verdiğine vurgu yapan Doğan, “Biotrend şirketimiz yıllık 4,4 milyon ton çöp işliyor. Günlük 9 bin ton çöp demek. Evsel katı atık ayrıştırma, atıktan türetilmiş yakıt üretimi, biyometanizasyon, atık sahası işletimi, biyokütle yakma tesisi ve atık ısı tesisleri ile elektrik üretimi ve katı atık yönetimi yapıyoruz” şeklinde konuştu.

Yılsonu hedefi 91,5 megavat

Elektrikte sahip oldukları halihazırda 55,8 megavat seviyesindeki kurulu güçlerini yıl sonunda 91,5 megavata çıkarmayı hedeflediklerini ve yatırımlarını sürdürdüklerini dile getiren Doğan, “Bizim 6 bölgede 17 tesisimiz var. Halka arzdan sonraki süreçte yaklaşık 15 gün kadar önce Ayvacık bölgesinde Bozcaada’yı da içine alan 7 belediyenin işbirliği ile ortak alan vardı, buranın ihalesini de kazandık. Böylece 18 tesisimiz olacak. Tesislerimizde sadece elektrik üretmiyoruz, aynı zamanda entegre atık yönetimi de gerçekleştiriyoruz. Tesislerimizin 16’sı çöpten elektrik üretirken 2’si de bio kitleye çalışıyor” bilgisini verdi.

Entegre atık ayrıştırma yöntemiyle özellikle Türkiye’nin plastik sorununu çözmeyi, diğer taraftan çöpten plastiğin yanında demiri, kartonu, camı ve diğer maddeleri işleyerek ekonomiye ham madde kazandırmayı hedeflediklerini anlatan Doğan, “Ayrıca atıktan türetilmiş yakıtı kendimiz üretiyoruz. Tarım için buhar satışı planlıyoruz. Elde ettiğimiz sıcak suyla da seracılığı destekleyip artı gelirler elde etmeyi planlıyoruz” dedi.

Hanelere temiz enerji

Biotrend Enerji’nin atıklardan yüzbinlerce haneye “temiz enerji” sağlayacağını vurgulayan Doğan, bu yıl 6 yeni tesis açtıklarını ve istihdamı 293’ten 450’ye çıkaracaklarını dile getirerek, ‘Çöpten elektriğe, elektrikten geleceğe’ sloganıyla oluşan çöpleri bir yandan bertaraf ederek çevreye destek verirken diğer taraftan karbon salınımının önlenmesine katkı verdiklerini söyledi.

Uluslararası standartlara uygun olarak yurt genelinde İzmir, Balıkesir, Uşak, Sivas, İnegöl, İskenderun, Aydın, Aksaray, Çanakkale, Giresun ve Malatya’da tesisler açtıklarını, söz konusu enerji üretimiyle doğayı koruyarak yerel, temiz ve akıllı çözümler sunduklarını anlatan Davut Doğan, ayrıca Türkiye’nin atığını milli servet olarak gördüklerini kaydetti.

Doğan şöyle konuştu:

“Çöp olarak attığımız birçok ürün aslında birer hammadde. Türkiye’de 2017 yılından 2020’ye kadar geçen süreçte yaklaşık 17 milyon ton değerlendirilebilir atık toplandı. Bu atıklardan 17 milyar liralık ekonomik kazanç sağlandı. Geri kazanım oranı ise yüzde 19 oldu. 2023 hedefi ise yüzde 35. Evsel atık Türkiye için milli servet niteliği taşıyor. Alternatif enerji kaynakları arasında rüzgar ve güneşe kıyasla sürekli enerji sağlayabilen bir kaynak olan biyokütle enerjisi ile yerli kaynak olması sebebiyle üretim ve istihdamı artırıyor, orman ve bitki varlığının yenilenmesi durumunda karbon salınımını artıran bir etki de yapmıyoruz. Burada da çöpler kapalı devre dev tanklar içerisinde çürüterek yine metan gazını alarak ondan elektrik üretiyoruz. Dolayısıyla çevreyi kirleten bacasından kötü gaz çıkaran herhangi bir tesisimiz yok. Dolayısıyla halk sağlığı, temiz bir çevre ve temiz enerji için çalışıyoruz.”

Karbon ticareti yeni fırsat

Entegre atık yönetiminde Enerji Bakanlığı’nın da desteklediği “Sıfır Atık” projeleri için Ar-Ge çalışmalarının sürdüğüne dikkat çeken  Doğan, yeni yatırımlarla kompost (organik gübre), atıktan türetilmiş yakıt satışı, geri dönüşüm malzemelerinin satışlarının yanı sıra, buhar satışı ve seracılık faaliyetleri ve biyogaz ve deponi gazı tabanlı elektrik üretimi kapsamında karbon ticareti gelirleri elde edeceklerini söyledi.

Gelecek dönemde karbon ticaretinin damgasını vuracağını ve elektriğin bile önüne geçebileceğini dile getiren  Doğan, “Bu konuda fırsatlar büyük. Balkan ülkeleri başta yurt dışı fırsatları takip ediyoruz. Karbon satışı sertifikası için müracaatımızı da yapmış bulunuyoruz. Yine tesislerimizde biyokütle enerjisi üretirken, aynı zamanda ciddi bir ısı buharı da elde ediyoruz. Isı buharını değerlendirmek üzere Sivas’taki tesisimizde pilot seracılık uygulamasına başladık ve başarılı da olduk. Bu avantajı diğer tesislerimizde de, özellikle domates yetiştiriciliğinde kullanmak istiyoruz. Aynı şekilde İzmir ve Bergama’daki tesislerimizde Belediyelerin bizlerden bahçe ve bağlarda kullanılmak üzere gübre talebi de oldu” ifadelerini kullandı.

Ağaçları kesilmekten kurtarıyoruz

Entegre atık yönetimiyle ilgili de bilgi veren Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Doğan, kurdukları ileri teknolojili katı atık ayırma tesisleriyle evlerden çıkan çöp niteliğindeki organik, ambalaj, yanabilir ve herhangi bir dönüşüm yapılmayacak maddeleri birbirinden ayrıştıklarını, geri dönüşüme katılacak ambalaj atıkları ve kendi içerisinde ayırarak ikincil işlem için hazır hale getirdiklerini bildirdi.

Ambalaj atıklarına hassasiyet gösterdiklerini çünkü bunların yüksek ekonomik değere sahip olduğunu belirten  Doğan, “Ambalaj atıklarından ayırarak yemek atıklarından biogaz ve biyogazdan elektrik üretip ayrı bir değer oluşturuyoruz. Petrolden üretilen plastikleri granül haline getirilip hammadde üretilmesi, kağıttan tekrar kağıt üretilmesi, pet şişeden elyaf üretilmesini, ithal edilen konserve, yağ tenekesi gibi ürünlerin tekrar ekonomiye kazandırılmasını sağlıyoruz” dedi.

Elde edilen hurda kağıdın kağıt imalatında kullanılmasıyla hava kirliliğini yüzde 74-94, su kirliliğini yüzde 35 ve su kullanımını yüzde 35 azalttığının görüldüğüne vurgu yapan Doğan, “Mesela 1 adet alüminyum içecek kutusunu geri dönüştürdüğümüzde, bir televizyonu 3 saat çalıştıracak enerjiyi kazanıyoruz. Yine 1 ton kağıdı geri dönüştürerek 17 ağacı kesilmekten kurtarıyoruz. 1 ton plastiğin geri dönüşümü ile saatte 5 bin 774 KW elektrik enerjisi tasarruf edilmiş oluyor. Kurmuş olduğumuz atıktan türetilmiş yakıt tesislerimizde özellikle çimento fabrikalarının büyük girdi maliyeti olan petrokok harcamalarını da azaltmayı hedefliyoruz” diye konuştu.