SON DAKİKA
Ekonomik Veriler Cuma 14 Şubat 2020 10:33

CARİ İŞLEMLER 2 MİLYAR 798 AÇIK VERDİ

Cari işlemler hesabı 2019'da 1 milyar 674 milyon dolar fazla verdi. Cari işlemler açığı, Aralık 2019'da 2 milyar 798 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Cari işlemler 2 milyar 798 açık verdi
Cari işlemler hesabı 2019'da 1 milyar 674 milyon dolar fazla verdi. Cari işlemler açığı, Aralık

Türkiye'nin cari işlemler hesabı, 2019 yılında 1 milyar 674 milyon dolar fazla verdi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Aralık 2019 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı.

Cari işlemler açığı, 2018'un aralık ayına göre 1 milyar 731 milyon dolar artarak 2 milyar 798 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda, cari işlemler hesabı, 2019 yılında 1 milyar 674 milyon dolar fazla verdi.

Söz konusu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 2 milyar 89 milyon dolar artarak 3 milyar 402 milyon dolara ve birincil gelir dengesi açığının 93 milyon dolar artarak 1 milyar 87 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.

Altın ve enerji hariç cari işlemler fazlası ise 1 milyar 429 milyon dolar azalarak 1 milyar 454 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, 2018 yılının aralık ayına göre 214 milyon dolar artarak 1 milyar 112 milyon dolara yükseldi.

Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, 2018'in aralık ayına göre 75 milyon dolar artarak 955 milyon dolar oldu.

İkincil gelir dengesi kalemi kaynaklı girişler ise 165 milyon dolar artarak 291 milyon dolara yükseldi.

AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, Aralık 2019'da cari işlemler dengesinin 3 milyar dolar açık, 2019 yılında ise 1,2 milyar dolar fazla vermesini bekliyordu.

871 milyon dolarlık net çıkış kaydedildi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, geçen yılın aralık ayında 281 milyon dolar oldu. 

TCMB tarafından Aralık 2019 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı.

Buna göre, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, geçen yılın aralık ayında 281 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde, portföy yatırımları 871 milyon dolar net çıkış kaydetti.

Aynı dönemde yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 89 milyon dolarlık, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında ise 12 milyon dolarlık net alış yaptı.

Yurt dışında tahvil ihraçlarıyla ilgili Aralık 2019'da bankalar 206 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi. Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 272 milyon dolar ve yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 333 milyon dolar net artış kaydetti.

Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili Aralık 2019'da genel hükümet 45 milyon dolar net kullanım gerçekleştirirken, bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 13 milyon dolar ve 3 milyar 27 milyon doları net geri ödeme yaptı.

Resmi rezervlerde ise geçen yılın aralık ayında 539 milyon dolar net azalış yaşandı.

Yıl sonu güncellemeleri

TCMB açıklamasına göre, "Revizyon Politikası" doğrultusunda yapılan yıl sonu çalışmaları kapsamında, ödemeler dengesi istatistiklerinde 2015'ten itibaren dış ticaret, hizmetler, doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve diğer yatırımlar kalemleri başta olmak üzere çeşitli güncellemeler yapıldı.

Güncellemelerin bir kısmı ödemeler dengesi tablosunda sadece sınıflama değişikliğine neden olurken, bir kısmı da "Cari İşlemler Hesabı" ile "Finans Hesabı" kalemlerini, dolayısıyla "Net Hata ve Noksan" kalemini etkiledi.

"Özel Ticaret Sistemi"ne göre açıklanan dış ticaret istatistiklerinin "Genel Ticaret Sistemi"ne dönüşümü çerçevesinde, hali hazırda serbest bölge düzeltmelerini içeren uyarlama kalemlerine, antrepolar kaynaklı ihracat ve ithalat verileri de Türkiye İstatistik Kurumu'ndan elde edilerek 2013'ten itibaren yansıtıldı.

Yapılan güncellemeler neticesinde "Net Hata ve Noksan" kalemi, 2013'te 660 milyon dolar, 2014'te 1 milyar 337 milyon dolar ve 2018'de 1 milyar 124 milyon dolar artış gösterirken, 2015'de 19 milyon dolar, 2016'da 1 milyar 694 milyon dolar, 2017'de 280 milyon dolar ve 2019'un ocak-kasım döneminde ise 1 milyar 929 milyon dolar düşüş kaydetti.

Merkez Bankası geçici verilerine göre, dönemler itibarıyla ödemeler dengesi gerçekleşmeleri şöyle (milyon dolar):

  2018 Ocak-Aralık2019 Aralık2019 Ocak-Aralık
A-CARİ İŞLEMLER HESABI-28.261-2.7981.674
1.      İhracat178.50715.582182.059
2.      İthalat221.52818.984200.735
       Mal Dengesi-43.021-3.402-18.676
3.      Hizmet Gelirleri48.6283.33053.764
4.      Hizmet Giderleri22.7971.93022.227
       Mal ve Hizmet Dengesi-17.190-2.00212.861
5.      Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler6.1328246.331
6.      Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler18.0571.91118.844
       Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi-29.115-3.089348
7.      İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler8542911.326
B.SERMAYE HESABI62-219
C.FİNANS HESABI2.572220-3.392
8.      Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi3.6493222.879
9.      Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu13.0236038.385
10.      Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi3.1471.2134.520
11.      Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu323423.408
11.1.         Hisse Senetleri-1.13189406
11.2.         Borç Senetleri1.1632533.002
12.      Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi9.7581.05310.202
12.1.         Merkez Bankası000
12.2.         Genel Hükümet110108110
12.3.         Bankalar7.3114155.955
12.4.         Diğer Sektörler2.3375304.137
13.      Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu9271.4239.200
13.1.         Merkez Bankası4.3662.0002.542
13.2.         Genel Hükümet-82245-996
13.3.         Bankalar-12.571569-1.438
13.4.         Diğer Sektörler9.954-1.1919.092
 Cari, Sermaye ve Finans Hesapları-30.771-3.0205.085
D.NET HATA VE NOKSAN20.3942.4811.239
 GENEL DENGE10.377539-6.324
E.REZERV VARLIKLAR-10.377-5396.324
14.      Resmi Rezervler-10.377-5396.324
15.      Uluslararası Para Fonu Kredileri000