Hakan DİKMEN

Bu hafta Fed toplantısı ve ticaret savaşlarına ilişkin gelişmeler gündemde önemli yer tuttu. Fed politika faizinde beklentilere paralel olarak değişikliğe gitmedi. Ülkemizde aylık TÜFE enflasyonu Nisan'da %3 ile piyasada beklentilerinin bir miktar altında gerçekleşirken, yılın ilk 2 ayında gerileyen sanayi üretimi Mart'ta yükseliş kaydetti. 

ABD'nin Çin'le bu hafta sonu gümrük vergileri konusunda müzakere masasına oturacağı ve İngiltere ile ticaret anlaşması imzaladığı haberleri küresel ekonomik aktiviteye yönelik endişeleri bir miktar hafifletti. Jeopolitik gelişmeler de yakından izlendi. Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi ihtimali için önem taşıyan nadir toprak elementleri anlaşması ABD ile Ukrayna arasında imzalanırken, Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilim sıcak çatışmaya dönüştü. 

ECB faiz indirimine hazırlanıyor

Avrupa tarafında ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin açıklamaları, Haziran ayında olası bir faiz indirimine kapıyı aralıyor. Analistler tarafından enflasyondaki yapışkanlığın altı çizildi. Enerji fiyatlarındaki son dönemdeki kısmi gevşeme umut verse de, hizmet enflasyonundaki katılık ECB'nin temkinli ilerlemesine neden oluyor.

Fed, Trump'ın Ocak ayında göreve başlamasından itibaren gerçekleştirdiği üçüncü toplantısını da pas geçerek politika faizini piyasa beklentilerine paralel olarak % 4,25-4,50 aralığında bıraktı. Başkan Powell toplantının ardından yaptığı açıklamalarda gümrük vergilerinin planlandığı haliyle uygulanması ve kalıcı olması halinde ekonomik büyümenin aşağı yönlü ve enflasyonun yukarı yönlü riskler altında kalabileceğini, mevcut durumda para politikasının ve ekonomik aktivitenin sunduğu koşulların ilgili risklerin yönetimi açısından elverişli olduğunu belirtti. Faiz kararı ve basın açıklaması sonrasında piyasaların Haziran ayı toplantısına yönelik faiz indirimi beklentilerinin zayıfladığı ve ABD dolarının gelişmiş ülke para birimleri karşısında değer kazandığı görüldü. Geçtiğimiz hafta DXY endeksi haftalık bazda %0,6 yükselerek 100 seviyesinin üzerine çıktı ve son bir ayın en yüksek düzeyinde kaydedildi.

Çin Merkez Bankası'חוח ekonomiyi destekleyici yönde faiz ve zorunlu karşılık indirimleri de özellikle Asya piyasalarını destekleyen bir gelişme oldu. Küresel ekonomik aktiviteye dair beklentiler üzerinde olumlu etki yaratma potansiyeline sahip bu gelişmelerin yanı sıra Hindistan ve Pakistan gerilimine bağlı olarak arz güvenliği endişelerinin artmasının da etkisiyle Brent türü ham petrolün varil fiyatı haftalık bazda % 2,5 yükseldi. 

Japonya'da ise zayıf yenin enflasyonist baskıları artırması ve Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) olası müdahaleleri gündemdeki yerini bu hafta da korudu.

Reel efektif döviz kuru geriledi

Ülkemizde ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadeledeki kararlılığına yönelik mesajları devam ederken, Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının geleceği de piyasaların yakından takip ettiği bir diğer önemli konu oldu. KKM'den kademeli çıkış stratejisi ve bu sürecin döviz kurları ile mevduat faizleri üzerindeki olası etkileri, yatırımcı kararlarında belirleyici olmaya devam ediyor.

Hafta içinde Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın gerçekleştirdiği ihaleler ve borçlanma rakamları da piyasaların radarındaydı. Yabancı yatırımcıların Türk lirası varlıklara olan ilgisindeki değişimler ve risk primi (CDS) seviyeleri, ekonomiye dair genel algıyı yansıtması açısından önem taşıdı. TL'nin reel değeri 6 ayın en düşük seviyesinde reel efektif döviz kuru nisanda 72,12'ye geriledi. Bank of America Türkiye’de faizlerin mevcut seviyelerde uzun süre kalması durumunda ekonomide sert iniş olabileceğini belirtti. 

Risk primi geriledi

BIST-100, küresel piyasalara paralel olarak Perşembe günü artan risk iştahı ile haftayı yükselişle kapatmaya hazırlanıyor. Türkiye'nin 5 yıllık CDS risk primi haftalık bazda 11 baz puan azalışla 328 seviyesine inerken, Türk lirası USD ve EUR karşısında hafif değer kazandı.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 2,43 değer kazanarak 9.390,51 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 9.032,54 ve en yüksek 9.421,36 puanı gördü.

Aynı dönemde Borsa İstanbul mali endeksi yüzde 1,31 değer kaybıyla 10.861,10 puan, hizmetler endeksi yüzde 2,98 artışla 9.793,85 puan, sanayi endeksi yüzde 1,40 yükselişle 12.499,98 puan, teknoloji endeksi yüzde 8,93 kazançla 21.076,24 puan oldu.

Işıklar Enerji Yapı Holding en çok prim yapan hisse oldu.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen, yüzde 28,28 ile Işıklar Enerji Yapı Holding oldu. Işıklar Enerji Yapı Holding'i yüzde 16,08 ile Oba Makarnacılık ve yüzde 14,95 ile ASELSAN izledi.

Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler, yüzde 9,65 ile Tekfen Holding, yüzde 8,73 ile GrainTürk Holding ve yüzde 8,72 ile Sasa Polyester olarak sıralandı.

Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 680 milyar 352 milyon lirayla ASELSAN, 425 milyar 40 milyon lirayla Garanti BBVA ve 408 milyar 300 milyon lirayla Enka İnşaat oldu.

Altın ve dolar yükseldi

24 ayar külçe altının gram fiyatı yüzde 2,72 artışla 4 bin 150 liraya, cumhuriyet altınının fiyatı da yüzde 2,69 değer kazancıyla 28 bin 55 liraya yükseldi.

Doların satış fiyatı yüzde 0,49 artışla 38,7450 lira, avronun satış fiyatı ise yüzde 0,38 düşüşle 43,7070 lira oldu.

Geçen hafta 51,4700 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 0,17 değer kazanarak 51,5600 liraya yükseldi.

İsviçre frangı ise önceki haftaya kıyasla yüzde 0,02 yükselişle 46,7800 liradan alıcı buldu.