Çağlar ÇAĞATAY

Kahramanmaraş depreminin ardından, deprem hazırlıkları yeniden ülke gündeminde. Olası bir deprem durumunda, oturduğunuz binanın risk değerini kısa bir sürede öğrenmek ve gerekli adımları atmak ‘Deprem Riskim’ uygulaması ile artık çok kolay.  Türkiye’nin konum teknolojileri şirketi Başarsoft’un, sosyal sorumluluk anlayışıyla geliştirdiği ‘Deprem Hasar Tahmin Uygulaması’ Türkiye’de bir ‘ilk’ olmasının yanı sıra tamamen ücretsiz ve ülkemizin tamamını kapsayan ‘tek’ uygulama olmasıyla da dikkat çekiyor. 2020 yılında hayata geçirilen uygulamayla vatandaşlarımızın olası depremlere karşı hazırlıklı olmaları, daha güvenli bölge ve binalarda yaşama konusunda farkındalıklarının arttırılması amaçlanıyor.

Uygulama nasıl çalışıyor?

Olası depremler için risk ve zarar azaltma evresine daha çok odaklanmamız gerektiğine dikkat çeken Başarsoft CEO’su Alim Küçükpehlivan, uygulamaya ilişkin şunları söyledi: “Uygulama Başarsoft’un en güncel harita alt yapısı üzerine MTA verilerinin, Amerikan Federal Acil Durum Yönetim Ajansı (FEMA) standartlarında işlenmesiyle oluşturuldu. Bilimsel katkıyı ise Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu verdi. Uygulamaya giriş yapıldıktan sonra GPS konumu açık olarak binanızın bir fotoğrafının çekilmesi, yapım yılı ve yapı sistemi üzerine birkaç sorunun cevaplandırılması gerekiyor.  Bu veriler ışığında zemin tipi analizi, olası sismik tehlikeler için bina görsel taraması ve depremsellik bölge analizini içeren tahmini bir risk değeri raporlanıyor.” 

Yazılım, MTA verileri ve FEMA standartlarını kullanıyor 

Deprem Riskim mobil uygulaması, Amerikan Federal Acil Durum Yönetim Ajansının, FEMA-154 – ‘Potansiyel Deprem Tehlikeleri için Binaların Hızlı Görsel Değerlendirme’ standartlarına dayalı olarak geliştirilmiş bir yazılım. Değerlendirme için gerekli olan sismik bölgeleme, 2018 yılı sonunda Resmi Gazete’de yayımlanan MTA’nın ‘Türkiye Deprem Tehlike Haritası’ verilerine göre gerçekleştiriliyor. Binalarla ilgili açık bir veri tabanı kaynağı bulunmadığından; değerlendirmesi yapılacak binanın yapısal düşey ve yatay düzensizlikleri sunulan görseller üzerinden, kullanıcının seçimine bırakılmaktadır. Seçimlere bağlı olarak, kullanıcıya sorguladığı binanın söz konusu potansiyel depremde ağır hasar alma olasılığı hesaplanarak raporlanıyor. 

Risk Puanı 2’nin altındaysa dikkat!

Binanın bulunduğu zemin türüne ait, yüksek çözünürlüklü açık bir veri tabanına erişim olmadığından; rapor tüm zemin koşullarına göre sunulmakta. FEMA standardına göre ağır hasar, bir binanın ilk yapım maliyetinin yüzde 60’ını aşan derecede hasar olarak tanımlanıyor. Hesaplama sonucunda uygulamanın ürettiği skor (S değeri), 2 ve altında ise risk yüksek, 3’e yakın ve yukarda ise risk düşük olarak algılanmalıdır. Uygulama her kullanıcıya 5 adet raporu ücretsiz üretme hakkı verirken; üretilen rapor, daha sonra en düşük puan olan yumuşak zemin puanı ile birlikte, kullanıcının kayıt esnasında kullandığı mail adresine gönderiliyor. Bina zemininiz daha sert bir formasyonda ise üst puanları kullanabilirsiniz. Puanı 2 ve özellikle 1’in altında çıkan vatandaşlarımızın ise acilen daha detaylı inceleme yönünde gerekli adımları atmaları tavsiye edilmektedir. Uygulamayı Google Play, Apple Appstore ve Huawei App Galery’den indirebilir; daha detaylı bilgiye ise http://www.depremriskim.com adresinden ulaşabilirsiniz.