ASYA PİYASALARI VE AVRUPA PİYASALARINDAN SON DURUM
Asya hisse senedi piyasaları genel olarak pozitif bir seyir izlemektedir. Japonya'da Mart 2024 rekorunu kıran Nikkei225 Endeksi %0,89, Aralık 1989 rekorunu kıran Topix Endeksi %0,96 artış gösterdi.
Bugün ne bekliyoruz? Asya hisse senedi piyasaları genel olarak pozitif bir seyir izlemektedir. Japonya'da Mart 2024 rekorunu kıran Nikkei225 Endeksi %0,89, Aralık 1989 rekorunu kıran Topix Endeksi %0,96 artış gösterdi. Japonya endeksleri bu sabah tüm zamanların en yüksek seviyelerini gördü. Çin'de Şanghay Bileşik Endeksi %0,65 ve Shenzhen Bileşik Endeksi %0,78 düşüş kaydetti. Çin’de işlem gören yuan 7,2735 ile ABD doları karşısında yaklaşık dokuz ayın en düşük seviyesini gördü. Hong Kong Hang Seng Endeksi %0,10 arttı. Hong Kong’da işlem gören elektrikli otomobil üreticilerinin hisseleri yükselişe öncülük etti. Nio hissesi %5,45, Xpeng hissesi 4,15 arttı. Güney Kore'de Kospi Endeksi %0,86 ve Kosdaq Bileşik Endeksi %0,53 prim yaptı. Tayvan Taiex Endeksi %1,51 artışla 20 Haziran rekorunu kırarak rekor tazelerken Avustralya S&P/ASX200 Endeksi %1,19 yükseldi. Yonga üreticilerinin hisselerindeki kazançlar endeksin yükselişine öncülük etti. TSMC hissesi %2,66 yükselirken Foxconn olarak bilinen, Apple Inc. tedarikçisi Hon Hai Precision Industry hissesi %3,85 prim yaptı. ABD endekslerinde rekor kapanışın ardından bugün bayram tatili dolayısıyla işlem olmayacak. Avrupa piyasaları pozitif bir açılışa hazırlanıyor.
Küresel takvimde bugün önemli bir veri akışı bulunmuyor. İngiltere’de bugün yapılan genel seçimin sonuçları takip edilecek. İngiltere Başbakanı ve 2010'dan yana iktidarda olan Muhafazakar Parti'nin lideri Rishi Sunak, 22 Mayıs'ta erken seçim kararı almıştı.
Reel Efektif Döviz Kuru (Haziran)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bugün haziran ayına ilişkin Reel Efektif Döviz Kurunu (REDK) açıklayacak. Mayısta, TÜFE bazlı REDK 59,81’den 61,46 ile Eylül 2021’den beri en yüksek değeri alırken Yi-ÜFE bazlı REDK aynı dönemde 92,56’dan 93,66’ya yükselerek Nisan 2023’ten beri en yüksek değeri aldı.
Ayrıca, TCMB’nin haftalık bazda yayımladığı menkul kıymet istatistikleri ile para ve banka istatistikleri ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık sektör verileri takip edilecek.
Piyasalarda dün ne oldu? Asya hisse senedi piyasalarında genel olarak pozitif bir seyir izlendi. Japonya'da Nikkei225 Endeksi %1,26 artış gösterirken, Çin'de CSI300 Endeksi %0,24 düşüş kaydetti. Hong Kong Hang Seng Endeksi %1,18 artış gösterdi. Güney Kore Kospi Endeksi %0,47 prim yaptı. Avrupa piyasalarında ise genel olarak pozitif bir seyir görüldü. İngiltere FTSE 100 Endeksi %0,61, Almanya DAX Endeksi %1,16, Fransa CAC 40 Endeksi %1,24 ve Stoxx Europe 600 Endeksi %1,31 yükseldi. ABD hisse senedi piyasalarında da pozitif bir seyir izlendi. S&P 500 Endeksi %0,65, Dow Jones Endeksi %0,06 ve Nasdaq Bileşik Endeksi %0,88 artış gösterdi.
Borsa İstanbul'da BIST100 Endeksi %2,26 artışla 10.682 puandan kapandı. BIST100'de işlem hacmi 95,26 milyar TL olarak gerçekleşti. BIST30 Endeksi %2,96 yükselerek 11.674 puana ulaştı. Bankacılık endeksi (BIST Banka) %4,46 primle 15.527 puandan günü tamamlarken, Sınai endeksi (BIST Sınai) %1,56 artışla 14.251 puandan kapandı.
Dünya genelinde PMI verileri (Haziran)
Haftanın ilk işlem günü majör ekonomilerin haziran ayı imalat PMI verileri, dün ise hizmet sektörü PMI verileri takip edildi. Hizmet PMI haziranda; Japonya’da 53,8’den 49,4’e geriledi; öncü veri 49,8 idi. Çin’de (Caixin) 54,0’den 51,2’ye gerileyerek beklentinin oldukça altında kaldı. Çin hizmet sektörü art arda on sekiz ay büyümesine karşın Ekim 2023’ten beri en yavaş hızda büyüdü. Almanya’da 54,2’den 53,1’e geriledi; öncü veri 53,5 idi. Euro Bölgesi hizmet PMI 53,2’den 52,8’e geriledi; öncü veri 52,6 idi. İngiltere hizmet PMI 52,9’dan 52,1’e geriledi; öncü veri 51,2 idi. ABD’de (ISM) 53,8’den 48,8’e geriledi.
Euro Bölgesi ÜFE verisi (Mayıs)
Euro Bölgesi’nde ÜFE mayısta aylık %0,2, yıllık %4,2 azalarak beklenenden daha fazla geriledi. Nisanda aylık %1,0, yıllık %5,7 gerilemişti. Avrupa’da üretici fiyatları art arda son yedi aydır aylık bazda, son on üç aydır ise yıllık bazda gerilemektedir.
FOMC toplantı tutanakları (11-12 Haziran)
Fed’in 11-12 Haziran tarihli para politikası toplantısında piyasa beklentisine paralel olarak faizlerde değişikliğe gidilmemişti. Bugün söz konusu toplantıya ilişkin tutanaklar yayımlandı. Tutanaklarda, son aylarda enflasyonda ılımlı ilerleme kaydedildiği, ancak, (Çekirdek PCE) enflasyonun %2 hedefe yöneldiğine dair güven oluşuncaya kadar faiz indirimine hazır olunmayacağı mesajı verildi. Tutanakların ardından, Fed fonlama vadeli kontratlarına göre piyasanın beklentisi, Banka’nın faiz indirimine %66 ihtimalle 25bp ile eylül toplantısında başlayacağı ve yıl boyunca (En yüksek olasılık) %45 ihtimalle toplam iki kez faiz indirimine gideceği yönünde.
Söz konusu Fed toplantısında, politika yapıcıların çeyreklik bazda güncellenen faiz tahminlerindeki değişiklikler kritik önemdeydi. Noktasal grafiğe göre bu yıl için ima edilen faiz indirimi beklentisi üçten bire indi. Yılsonu için orta nokta faiz tahmini %4,6’dan %5,1’e revize edildi. Mart projeksiyonlarında politika yapıcıların faiz tahmini %4,6 seviyesinde sabit kalarak yıl boyunca toplam 75bp (3 kez) indirime gidilebileceğini ima etmişti. Haziran projeksiyonları ile politika yapıcıların bu yıl için faiz indirimi beklentileri belirgin bir şekilde azalmış oldu. Son projeksiyonlara göre bu yıl için, 4 Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyesi faiz indirimi beklemezken 7 üye bir indirim, 8 üye iki indirim bekliyor. 2025 faiz indirimi iması üçten dörde yükseldi. 2024 sonu için PCE enflasyon medyan tahmini %2,4’ten %2,6’ya, çekirdek PCE enflasyon medyan tahmini %2,6’dan %2,8’e yükseldi. 2025 için PCE tahmini %2,2’den %2,3’e, çekirdek PCE tahmini %2,2’den %2,3’e yükseldi. 2026 için PCE tahmini %2, çekirdek PCE tahmini %2’de sabit kaldı.
Geçen yıl temmuz toplantısından sonra faizlerde değişikliğe gitmeyen Fed’in federal fonlama faiz hedefi %5,25-5,50 aralığında bulunuyor. Banka, artırımlara başladığı Mart 2022 toplantısından beri on bir toplantıda toplam 525bp faiz artırdı. Fed yetkililerinin, yılbaşında 2024’te toplam üç kez faiz indirimine gidilebileceği yönündeki tahmini piyasanın faiz indirimi beklentilerini destekleyerek risk piyasalarında coşkuyu artırmıştı. Ancak büyüme ve enflasyon verilerinin yüksek kalması, iş gücü piyasasındaki gevşemenin sınırlı kalması ve sözlü yönlendirmenin daha temkinli bir tona dönmesiyle birlikte faiz indirimine ilişkin piyasa beklentileri de yıl içerisinde giderek zayıfladı ve ötelendi.
ABD ADP istihdam raporu (Haziran)
ABD’de haftanın son işlem günü açıklanacak haziran ayına ilişkin resmi istihdam raporu öncesinde dün, öncü veri olarak izlenen ADP Enstitüsü’nün özel sektör istihdam raporu açıklandı. Veri, haziranda 157 binden 150 bine gerileyerek 163 binlik beklentinin altında kaldı. Bir önceki ay resmi verinin sürpriz bir şekilde yüksek gelmesine karşın ADP verisi beklenenden önemli ölçüde düşük gerçekleşmişti.
TÜİK enflasyon verileri (Haziran)
Dün, TÜİK’in haziran ayına ilişkin TÜFE ve ÜFE verileri takip edildi. Haziranda, TÜFE aylık %1,64, yıllık %71,60 artarken C grubu çekirdek endeks aylık %1,73, yıllık %71,41 artış kaydetti. Hem manşet hem de çekirdek göstergelerde artış, piyasa beklentilerinin önemli ölçüde altında kaldı. Foreks Haber’in anketine göre TÜFE artışı için medyan tahmin aylık %2,20, yıllık %72,61, C grubu çekirdek endeks için aylık %2,60, yıllık %72,90 idi. Yİ-ÜFE haziranda aylık 1,38, yıllık %50,09 arttı.
TCMB para politikası toplantısı özeti
TCMB, geçen hafta gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımladı. Hizmet grubunda aylık fiyat artışlarındaki yüksek seyrin sürdüğüne, enflasyonundaki yüksek seyir ve katılığa, güçlü talebe ve tüketim ithalatına vurgu yapılan özette, bununla birlikte, “Haziran ayında enflasyonun ana eğiliminin mayıs Enflasyon Raporu öngörüleriyle benzer şekilde yavaşlayacağına işaret etmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Banka, söz konusu toplantıda piyasa beklentisine paralel olarak bir haftalık repo faizini %50,00 seviyesinde sabit bıraktı. Politika faizi değişmezken gecelik borçlanma ve borç verme arasındaki makas 600bp olarak korundu.
Mart toplantısında sürpriz bir şekilde 500bp faiz artıran TCMB, operasyonel çerçevede de değişikliğe giderek faiz koridorunu genişletmiş, gecelik borçlanma ve borç verme oranlarının haftalık repo faizine kıyasla marjı -/+1,5 puandan -/+ 3 puana yükseltmişti. Böylece Banka, geçen yıl haziranda başladığı artırımlarla haftalık repo faizini toplam 41,5 puan artırarak %8,5’ten %50 seviyesine yükseltti.
Mart sonrasındaki üç toplantıda da faiz değişikliğine gitmeyen TCMB, enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşunun sıkılaştırılacağı ifadesini haziran karar metninde de koruyarak ihtiyaç halinde ek sıkılaştırmaya gidilebileceği imasını sürdürmüştür. Banka, para politikasında kararlı duruş, iç talep dengelenme, TL’de reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinin düzelmesiyle aylık enflasyonun ana eğiliminin düşeceği ve dezenflasyonun yılın ikinci yarısında tesis edileceği beklentisini korumuştur.
Yurt içinde dış ticaret dengesi (Haziran-öncü)
Ayrıca, dün Ticaret Bakanlığı haziran ayına ilişkin öncü dış ticaret istatistiklerini yayımladı. Ticaret Bakanlığı'nın öncü verilerine göre haziranda, ihracat yıllık %11 düşüşle 18,57mlr USD, ithalat %4 düşüşle 25,00mlr USD ve dış ticaret açığı %21 artışla 6,44mlr USD oldu. Ocak-haziran döneminde ihracat yıllık %2 artışla 125,45mlr USD, ithalat %9 düşüşle 168,69mlr USD ve dış ticaret açığı %30 düşüşle 43,24mlr USD oldu.
TÜİK’in geçen hafta cuma günkü mayıs ayı nihai dış ticaret istatistiklerine göre mayısta genel ticaret sistemine göre ihracat %11,3 arttı, ithalat %10,4 azaldı, dış ticaret açığı %48 azalarak 6,50mlr USD’ye geriledi. Ocak-mayıs döneminde ihracat %4,5 arttı, ithalat %9,2 azaldı, dış ticaret açığı %34 azalarak 36,81mlr USD’ye geriledi.
Kaynak Piramit Menkul Kıymetler