Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun Dış Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Veri Paneli’nden derlenen bilgilere göre; Türkiye’nin tarım, gıda ve içecek sektörü, yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre ihracatını yüzde 5,64 artırarak 12,3 milyar dolardan, 12,9 milyar dolara çıkardı. Söz konusu dönemde yapılan ithalat ise yüzde 21,8 düşüşle 12,4 milyar dolardan, 9,7 milyar dolara geriledi. Böylece yılın ilk 6 ayında tarım, gıda ve içecek sektörü 3,2 milyar dolarlık dış ticaret fazlası verdi.

EN ÇOK İHRACAT VE İTHALAT GERÇEKLEŞTİREN SEKTÖRLER

Haziran 2024 yılı itibarıyla ilk 6 ayda, bir önceki yılın aynı dönemine göre en çok ihracat gerçekleştiren sektör, şeker ve şekerli mamuller sektörü oldu. Sektörün ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,9 artarak, 1,4 milyar doları aştı. İkinci sırada ihracatını yüzde 36,9 artıran sert kabuklu meyveler sektörü yer aldı. Sektörün ihracatı 1 milyar 220 milyon doları geçti. Yaş meyve sebze sektörünün ihracatı yüzde 14’lük artışla 1 milyar 211 milyon dolara ulaşırken, sektör söz konusu ihracat rakamıyla üçüncü sırada yer aldı.

2024 yılının ilk 6 ayında en çok ithalat yapılan sektörler sıralamasında hayvan yemi sektörünün ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,1 azalsa da 2,8 milyar dolarlık ithalatla ilk sırada yer aldı. İthalatı yüzde 28,5 azalarak 1,5 milyar dolara gerileyen bitkisel yağ sektörü de ikinci sırada yer aldı. En çok ithalat yapılan sektörler sıralamasında 2024 Ocak-Haziran döneminde üçüncü sırada un sektörü geldi. Un sektörünün ihracatı yüzde 53,9 azalışla 1,4 milyar dolara düştü. Söz konusu dönemde kakao ve çikolata sektöründeki ithalat artışı ise dikkat çekti. Sektörün ithalatı yüzde 34,8 artışla 581 milyon dolara ulaştı.

EN ÇOK İHRAÇ VE İTHAL EDİLEN ÜRÜNLER

2024 yılının ilk yarısında ihracatta öne çıkan ürünler sıralamasında ise yüzde 48,6 artışla 678 milyon dolarlık ihracat yapılan fındık içi ilk sırada yer aldı. İkinci sırada 675 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilen buğday unu bulunurken, söz konusu ürünün ihracatı geçen yıla göre yüzde 0,79 azaldı. En çok ihracat gerçekleştirilen ürünler sıralamasında rafine ayçiçeği yağı 440 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı. Rafine ayçiçeği yağı ihracatında da yüzde 10,6’lık düşüş yaşandı. Yılın ilk yarısında en çok ithalatı gerçekleştirilen ürün 992 milyon dolar ile soya fasulyesi oldu. Soya fasulyesinde ithalat yüzde 8,4 azaldı. En çok ithalatı gerçekleştirilen ikinci ürün olan buğdayda da ithalat yüzde 57,4 azalarak 981 milyon dolara geriledi. Ham Ayçiçek yağı ithalatı ise ilk 6 ayda 609 milyon dolara geriledi. Söz konusu ürünün ithalatı yüzde 33,2 azalsa da en çok ithalatı yapılan ürünler sıralamasında üçüncü sırada yer aldı. 

1,6 MİLYAR DOLARLIK İHRACATLA IRAK İLK SIRADA

Tarım, gıda ve içecek sektörünün en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkeler sıralamasında ihracatın yüzde 20,6 arttığı Irak, 1,6 milyar dolarla ilk sırada yer aldı. İkinci sırada yer alan Almanya’ya yapılan ihracat yüzde 7,8 artışla 1 milyar dolara ulaştı. Üçüncü sırada 830 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilen Rusya yer aldı. En çok ithalat yapılan ülkeler sıralamasında da ithalatın geçen yıla göre yüzde 45,9 azaldığı Rusya geldi. Rusya’dan yapılan ithalat 1,8 milyar dolar oldu. İkinci sırada ise 1 milyar dolarlık ithalatın gerçekleştirildiği Ukrayna yer aldı. Ukrayna’dan yapılan ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50,7 azaldı. Yüzde 0,7 artışla 968 milyon dolar ithalatın yapıldığı Brezilya ise üçüncü sırada yer aldı.

İhracatta ilk sırada yer alan Irak’a en çok şekerli ve şekerli mamuller sektörü ihracat yaparken, ikinci sırada un sektörü yer aldı. İkinci sırada yer alan Almanya’ya yapılan ihracatta ise en çok sert kabuklu meyveler ile yaş meyve sektörü ön plana çıktı. İthalat yaptığımız ülkeler sıralamasında ilk 2 sırada yer alan Rusya ve Ukrayna’dan da en çok un sektörü, hayvan yemi sektörü ve bitkisel yağ sektörü ithalat gerçekleştirdi.