Neşe BERBER

Ambalaj sektörü Ocak-Haziran döneminde 2 milyar 414 milyon 219 bin dolar ihracat gerçekleştirdi. Sektör ihracatı bir önceki yıla göre miktar olarak yüzde 11, değer olarak ise yüzde 4 arttı. Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Başkanı Zeki Sarıbekir, “Sektör olarak bu dönemde 883 milyon dolar dış ticaret fazlası vermek bizler adına mutluluk ve gurur kaynağı. Diğer yandan en fazla ihracat yaptığımız ülkelerin başında Avrupa bölgesinin olması başka bir olumlu gelişme.” dedi.

Geçtiğimiz yılı 4,7 milyar dolar ihracatla kapatan ambalaj sektörü, Türkiye’nin toplam ihracatına katkı vermeyi aralıksız sürdürüyor. Sektör ihracatı bu yılın ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine göre miktar olarak yüzde 11, değer olarak ise yüzde 4 artış kaydetti ve 2 milyar 414 milyon 219 bin dolar olarak hesaplandı.

İlk 10’da 7 Avrupa ülkesi

Ambalaj sektörünün en fazla ihracat yaptığı ülke 197 milyon 530 bin dolar ile Almanya oldu. Almanya’yı sırasıyla İngiltere, Irak, İtalya, İsrail, Fransa, ABD, Hollanda, İspanya ve Belçika takip etti. Ambalaj türüne göre genel toplamlara bakıldığında plastik ambalajların yüzde 65’lik payla ilk sırada, ikinci sırada ise yüzde 22 ile kağıt/karton ambalajların yer aldığı görüldü.

883 milyon dolar dış ticaret fazlası

Sektörün ilk 6 ay rakamlarını değerlendiren ASD Başkanı Zeki Sarıbekir, “Yılın ilk altı ayında 883 milyon dolar dış ticaret fazlası vermemiz ülkemiz ve sektörümüz adına olumlu bir gelişme. Cari açığın kapanmasına katkı vermek için sektör olarak ihracat odaklı stratejiler belirliyoruz. Rakamlar, bu konuda doğru adımlar attığımızı gösteriyor. Bir diğer önemli gelişme de, en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ülkelerin başında Avrupa ülkelerinin olması. Pandemi sürecinde Avrupa’da üretim çarkları durdu. Türkiye sanayisi ise bu dönemde virüse karşı tüm önlemlerini alarak üretmeye devam etti. Ambalaj sektörü ihracat odaklı düşünmeye ve alternatif pazarları keşfetmeye ara vermeden devam edecek. Türkiye Cumhuriyeti'nin 100'üncü yılını kutlayacağımız 2023'te 30 milyar dolarlık pazar büyüklüğü, 8-10 milyar dolarlık ihracat ve kişi başı yıllık 380 dolar ambalaj tüketimi hedefimize ulaşacağımız inancındayım” dedi.

- Türkiye’nin ambalaj sektörünü değerlendirir misiniz?

Geçtiğimiz yılı 4,7 milyar dolar ihracatla kapatan ambalaj sektörü, Türkiye’nin toplam ihracatına katkı vermeyi aralıksız sürdürüyor. Ambalaj sektörü Ocak-Haziran döneminde 2 milyar 414 milyon 219 bin dolar ihracat gerçekleştirdi. Böylelikle sektör ihracatı bir önceki yıla göre miktar olarak yüzde 11, değer olarak ise yüzde 4 artmış oldu. Sektör olarak bu dönemde 883 milyon dolar dış ticaret fazlası verdik. Diğer yandan en fazla ihracat yaptığımız ülkelerin başında Avrupa bölgesinin olması başka bir olumlu gelişmedir.

- Sektörün stratejik planlamasında neler yapılmalı?

İnsan sağlığını çevresel risklerden uzak tutan ve koruyan ambalajlı gıdaların önemi bu dönemde bir kez daha ortaya çıktı. Her zaman söylediğimiz gibi satın aldığınız ürünün ambalajı, onun güvencesidir ve her ürün ambalaja girmeli. Ambalajın üzerindeki etikette içerdiği ürünün besin değeri, ürünün miktarı, son tüketim tarihi, üretici adres bilgileri; yani ürünün muhteviyatı ve nerede ve kim tarafından üretildiğini içeren tüm bilgiler bulunur.

Halkımız da bu bilgileri görebileceği ambalajlı ürünler tercih etmeye yöneldi. Bu bilincin daha da artmasına yönelik çalışmalara hız verilmeli. Bundan 150 yıl önce insanlar temiz su, içecek, gıda, ilaç ve temel ihtiyaç maddelerine kolay ulaşamıyordu. Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) olarak geçen süre içerisinde gıda ve içeceklerin ambalaja girmesiyle insan ömrü ortalamasının uzamış olduğuna inanıyoruz.

Ayrıca pandemi birçok konuya bakış açımızı ve iş yapış şekillerimizi derinden etkiledi. Birçok konuda kendine yeterliliğin bir zorunluluk olduğunu gördük. Tarımda yeterliliğin önemi de bu yaşananlar ile kendini bir kez daha göstermiş oldu. Ülkemizin sahip olduğu tarımsal potansiyelin farkındalığıyla, tarım ülkesi olma hedefimiz doğrultusunda, gıda ve içecek sektörünün gelişmesi beraberinde ambalaj sektörümüzü de geliştirecektir.

- Bakanlıklar, kamu ve özel sektördeki kurum ve kuruluşlarla iş birliğiniz yeterli mi?

Devletimiz salgın sürecinde elindeki tüm olanakları fazlasıyla kullanarak firmalarımıza ciddi anlamda destek oldu. Koronavirüs öncesinde birçok sektörde yapılan yeni planlamalar, sektörlerde yaşanmaya başlayan değişiklikler pandemi ile hız kazandı diyebiliriz. Dijitalleşme de bunlardan biri. Nitekim normalleşme sürecinde firmalarımızın dijital dönüşümüne yönelik Ticaret Bakanlığımızdan da destek geldi. Bu sisteme ayak uydurarak e-ticarete uyum sağlayan, kendine yeni pazarlar oluşturan ve ihracat yapanlar ayakta kalacak diye düşünüyoruz.

- Sektör mesleki eğitim ile üretime entegre edilebiliyor mu?

Uluslararası arenada yetkinliğe ve geçerliliğe sahip ülkemizdeki tek Ambalaj Yarışması olan Ambalaj Ay Yıldızları Yarışmasını iki yılda bir düzenlemeye devam ediyor. Bu yıl 9’uncusunu düzenlediğimiz ‘Ambalaj Ay Yıldızları Yarışması’ 2020 yılı başvurularını yoğun ilgi üzerine Ağustos ayının sonuna kadar uzattık. Ülkemizin en prestijli ödülleri arasında gösterilen yarışmayla, dünya çapında sektöre damga vuran özgün ambalaj tasarımları, farklı ve yenilikçi ambalaj uygulamaları ödüllendiriliyor. 2015 yılından itibaren yurt dışından başvuruların da kabul edildiği yarışma sonucunda belirlenen Ambalajın Ay Yıldızları, WPO ve APF tarafından düzenlenen, WorldStar ve AsiaStar yarışmalarına da katılabiliyorlar.

Derneğimiz, ülkemizde tasarım eğitimi alan öğrencilerimizi, ambalaj tasarımı alanına yönlendirmek amacıyla her yıl Ambalaj Tasarımı Ulusal Öğrenci Yarışması da organize ediyor. Bu yıl 16. Ambalaj Tasarımı Ulusal Öğrenci Yarışması 2020’nin finale kalan projeleri belli oldu. 17 farklı üniversitenin Grafik ve Grafik Tasarım, Görsel İletı̇şı̇m Tasarımı, Endüstri Ürünleri Tasarımı ve Endüstriyel Tasarım Bölümleri’nden 101 öğrenci projesi başvuru yaptı. Online olarak yapılan, 11 jüri üyesinin yer aldığı Seçici Kurul toplantısı 8 - 9 Temmuz 2020 tarihlerinde gerçekleştirildi. Titizlikle yapılan değerlendirme sonrasında 17 proje finale kalmaya hak kazandı. Yarışmada ilk üç sırayı alan projeler, mansiyon ve sertifika ödülleri fuarımızın açılış gününde açıklanacak. Yarışmada ilk 3 dereceyi hak eden öğrencilerimize eğitim hayatları boyunca “ASD & TÜYAP Öğrenim Bursu” adı altında yılda 12 ay burs veriyoruz. Kazananlar, WPO Dünya Ambalaj Örgütü’nün yarışması olan WorldStar Student ile APF Asya Ambalaj Federasyonu’nun yarışması olan AsiaStar’a da katılabiliyorlar.

ASD Ambalaj Akademisi markasıyla ambalaj sektöründe faaliyet gösteren birçok şirketin ihtiyacını karşılayacak teknik eğitimler veriyor. Sektörümüzün sürdürülebilirliği, teknoloji, kalite ve ürün çeşitliliği olarak gelişmiş ülkelerle rekabeti için güncel eğitimlerin önemini biliyoruz. Türkiye ambalaj sektörünün küresel piyasalardaki rekabet gücünü arttırmak gayretiyle dünyadaki gelişmeleri çok yakından takip ediyoruz. ASD Ambalaj Akademisi sektörel eğitim ihtiyaçlarını tek çatı altında topluyor. Derneğimiz kuruluş amacına uygun eğitimlerine devam edecektir.

İhracat odaklı strateji belirledik

- Türkiye’nin ekonomisinde rakamsal olarak katkınız ne k?

Yılın ilk altı ayında 883 milyon dolar dış ticaret fazlası verdik. Bunun ülkemiz ve sektörümüz adına olumlu bir gelişme olduğunun bilinciyle cari açığın kapanmasına katkı vermek için ihracat odaklı stratejiler belirleyerek çalışmalarımıza hız kesmeden devam ediyoruz.

Rakamlar, bu konuda doğru adımlar attığımızı gösteriyor. Bir diğer önemli gelişme de, en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ülkelerin başında Avrupa ülkelerinin olması. Pandemi sürecinde Avrupa’da üretim çarkları durdu. Türkiye sanayisi ise bu dönemde virüse karşı tüm önlemlerini alarak üretmeye devam etti. Ambalaj sektörü ihracat odaklı düşünmeye ve alternatif pazarları keşfetmeye ara vermeden devam edecek. Türkiye Cumhuriyeti'nin 100'üncü yılını kutlayacağımız 2023'te 30 milyar dolarlık pazar büyüklüğü, 8-10 milyar dolarlık ihracat ve kişi başı yıllık 380 dolar ambalaj tüketimi hedefimize ulaşacağımıza inanıyoruz.

Kovid-19 ambalajın önemini gösterdi

- Pandemi sürecinde sektörünüzde yaşanan sorunlar neler oldu?

Ambalaj ürünlerin özellikle gıdaların hijyenik bir şekilde son tüketiciye ulaştırılmasını sağlar. Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi ile ambalajın ne kadar önemli ve gerekli olduğu bir kez daha anlaşılmış oldu. Sektör olarak bizler de bunun bilinciyle hareket ettik. Herhangi bir aksama olmaması için gerekli tüm önlemleri alarak üretime devam ettik ve tedarik zincirlerinin devamlılığı için hiç durmadan çalıştık. Gıda, içecek, sağlık ve temizlik sektörleri için üretim yapan ambalaj üreticileri durmadan çalışırken; inşaat, turizm/otelcilik ve restoranlara tedarikte bulunan üreticilerimiz bir süre çalışamadılar.

Dünya eskisi gibi olmayacak

+ Pandemi sonrası yeni dünya düzeni ile sektörünüzde yaşanacak değişimler neler olabilir?

Pandemi birçok bakış açısını değiştirdi. Dünya artık eskisi gibi olmayacak. Bu sebeple Ambalaj sektörü olarak sürdürülebilirliğe, teknolojiye, kaliteye ve ürün çeşitliliğine önem vererek çalışmaya devam edeceğiz.

Olası yeni salgınlara hazır olmak için pandemiden sonra tüm dünyanın gıda stoklarını her zaman hazır halde tutmaya önem vereceğini, insan sağlığını çevresel risklerden uzak tutan ve koruyan ambalajlı gıdaların öneminin bir kez daha ortaya çıkmasıyla tüm ürünlerin ambalaja gireceğini düşünüyoruz.