Sedat YILMAZ

Krizlerin yatırım aracı altın 2019 yılını da boş geçmedi. Yatırımcısına yüzde 33 oranında kazandırdı. Altını yüzde 25 ile Borsa İstanbul BIST 100 endeksi izlerken dolar yüzde 12, euro yüzde 10 prim yaptı.

ABD/Çin ticaret müzakerelerinde anlaşmaya varılmasına, Brexit’teki belirsizliğin aşılmasına rağmen 1500 doların üzerinde hareket eden ons altın jeopolitik risklerle yol almaya çalışıyor. Riskleri seven altın fiyatlarının 2020 Kasım ayında yapılacak Amerikan seçimlerine kadar yükselişini sürdüreceği tahmin ediliyor.

1969 yılında 35 dolardan satılan bugün ise 1517 dolar seviyesinde seyreden ons altın fiyatının son 50 yılda 43 kat artması altındaki seyrin yukarı yönlü olduğunu gösteriyor. Analistler 2011 yılında 1912 doları gören ons altının yine bu seviyelere gelebileceğini artan risklerin altını tarihi seviyelere götürebileceğini ifade ediyor.

Fiyatlarda yükseliş sürecek

Altının geleceği ile ilgili tahminlerde bulunan ABD yatırım bankası Goldman Sachs, altın fiyatlarının mevcut jeopolitik riskler sebebiyle güvenli liman olma konusunda ağırlığını artıracağını raporluyor. Analistler de yurt içinde Borsa Yatırım Fonu, yurt dışında Exchange Traded Funds (ETF) olarak bilinen yatırım aracının da söz konusu konjonktürde ilgi göstermeye başladığını, içinde hisse senedi, bono ve döviz olmasına karşılık altının ETF’lere yüksek kazançlar sağladığını ve gelecekte de aynı kazancın devam edeceğini öngörüyorlar. Analistler söz konusu durumu “ETF'lerdeki altın miktarı 2013 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı” değerlendirmesiyle açıklıyorlar.

2019 yılında artan küresel durgunluk ve jeopolitik risklerle yılı Türkiye’de 291,20 liradan kapatan külçe altının gramı yatırımcısına yüzde 33 oranında kazandırdı. Ons altın da yıl içinde 1557 dolara kadar çıktı. Altını yüzde 25’lik getiri ile borsa, yüzde 12,2 ile dolar ve yüzde 10,2 ile euro izledi.

2019 yılına 218,9 liradan başlayan külçe altının gramı yılın sonunda 291,9 liraya ulaştı. Çeyrek altın ise 358 liradan başladığı yılı 475 liradan tamamladı. Cumhuriyet altını 1466 liradan satıldığı yılın başında yıl sonunda 1939 liraya yükseldi.

Küresel riskler sona ermedi

2019 yılının başında altın fiyatlarının artmasında ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD Merkez Bankası’nın (FED) politikalarını sert eleştirmesiyle doların gerilemesi ve emtia fiyatlarının yükselmesi etkili oldu. İlerleyen aylarda ABD/Çin ticaret savaşı, Brexit ve artan küresel jeopolitik risklerle uluslar arası piyasalarda 1282 - 1557 dolar bandında seyreden ve yılı 1517 dolardan kapatarak yüzde 21,4 kazanç sağlayan ons altındaki fiyatlar yurt içi altın fiyatlarına da yansıdı. 2019 yılında 218,9 liradan başlayan külçe altının gramı yılı 291,20 liradan kapatarak yüzde 33 oranında değer kazanarak yurt içinde uluslar arası altın fiyatlarından daha fazla prim yaptı. 2019 yılına 358 liradan giren çeyrek altın ise 475 liralık kapanışla yüzde 32,6 oranında yatırımcısına kazandırırken Cumhuriyet altını ise 1466 lira ile başladığı yılı 1939 lira ile kapattı. Cumhuriyet altınının fiyatı yıllık bazda yüzde 32,2 oranında yükseldi.

2019 yılını 1517 dolardan kapatan ons altın 27 Ağustos’ta ons bazında 1557 dolar seviyesine çıkarak 2013 yılından bu yana en yüksek seviyeyi görmüştü. Aynı tarihte gram altın 288 lira, çeyrek altın ise 473 liraya yükselmişti.

Borsanın ilk hedefi 120 bin

Altından sonra yatırımcısına en fazla kazandıran enstrüman Borsa İstanbul BIST 100 endeksi oldu. BIST 100 endeksi 114.424 puandan kapattığı yılda yüzde 25,3 yükseliş kaydetti. Yıl içinde en düşük 83,535 puanı gören BIST 100 endeksi 2018 yılını 91.270 puandan kapatmıştı. Borsadaki yükselişi yüzde 34,2 artışla Mali Endeks destekledi. Borsanın yükselişinde ayrıca yüzde 32,6 artan Sanayi Endeksi, yüzde 22 artan Hizmetler Endeksi ile yüzde 7,2 artan Teknoloji Endeksi de etkili oldu.

Türkiye’nin ABD ile yaşadığı Suriye ve diğer meseleler sebebiyle Borsa İstanbul ve diğer TL varlıklarında yükselişleri geciktirdiğini belirten analistler, 2019’un borsa için boğa yılı olduğunu belirttiler. Analistler, BIST 100 endeksinin artışında Suriye konusunda ABD ve Rusya ile yapılan anlaşmaların etkili olduğunu söylediler.

Ayrıca makro ekonomik düzelmeler sebebiyle kredi kuruluşu Fitch Rating’in Kasım ayındaki pozitif değerlendirmesinin de TL varlıklarında olumluluğu artırdığını belirten analistler, 100 bin direncine takılan borsanın söz konusu gelişmelerden sonra 115 bin puanı direnç yaptığını kaydettiler. BIST 100 endeksinde yer alan hisselerin ucuz kaldığını ve borsanın gidecek çok yolu olduğunu dile getiren analistler, bu yıl borsanın 120 bini destek yaparak 160 bin seviyelerinin denenebileceğini tahmin ettiler.

Gelişmekte olan ülke borsalarında fiyat/kazanç oranlarının 15,4 seviyesinde olmasına dikkat çeken ve Borsa İstanbul’da bu oranın 9 seviyelerinde olduğunu belirten analistler, BIST 100’de potansiyelin artarak devam edeceğini ifade ettiler.

Bu yıl kaybeden yatırım aracı yok

Altın ve borsanın yüksek oranlarda kazandırmasına karşılık döviz yatırımcısı da önemli kazanımlar elde etti. Döviz içinde İngiliz sterlini en fazla değer kazanan para birimi oldu. Dolar 2018 yılını 5,29 liradan, geçen yılı ise 5,95 liradan, euro ise 2018 yılını 6,03 liradan ve 2019 yılını 6,65 liradan tamamladı. Yıllık bazda dolar yüzde 12,2, euro da yüzde 10,2 prim yaptı. 2018’in sonunda 6,78 lira olan İngiliz sterlini de geçen yılki 7,87 lira kapanışıyla yüzde 16, bir önceki yılı 5,38 liradan kapatan İsviçre frangı ise yılsonu 6,18 lira ile yüzde 14,8 prim yaptı. Geçen yılın en yüksek kazandıran  araçlardan olan fonlar da yüksek getiri sağladılar. Geçen yıl yatırım fonları yüzde 22,5 prim yaparken bireysel emeklilik fonları da yüzde 28,7 ile dikkat çekti. Hisse senedi fonu ise söz konusu piyasada yüzde 46,4 ile yüksek bir trent gerçekleştirdi.