Yaklaşık 20 bin esnafın bulunduğu kentte, herkes endişeli. Van Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (VESOB) başkanı İsa Berge, kentin ekonomisinin İran’a bağlı olduğunu söyledi. VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Berge, “Turizm, ithalat, ihracat tamamen İran'a bağlı. En çok da hizmet sektörü bundan etkilendi. 15 Mart'ta Nevruz Bayramı vardı. İranlı misafirlerimiz Buraya geleceklerdi. Normalde bu süreçte otellerimizde doluluk oranı fuldü. Hatta zaman zaman pansiyonlar da açılıyordu. Böyle bir pazar vardı. Maalesef Corona virüsü nedeniyle kapanmak zorunda kaldı. Türkiye geçişte de kilit. Bunun olumsuz etkilerini daha yeni yeni görmeye başlıyoruz. 15 gün sonra sıkıntıyı yaşamaya başlayacağız. İran pazarının olmaması sebebiyle Van'ın kötü günler bekliyor. İranlıların çıkması söz konusu değil. Dolayısıyla yapılacak bir şey kalmadı, hepsi iptal oldu. Sıcakların gelmesiyle bir şey değişir mi bilmiyorum?” dedi.

Kapıların yakın zamanda açılacağında dair umudu olmayan Berge, ”Bu da bizi endişelendiriyor çünkü İran olmazsa olmazımızdır. Bu anlamda Van ekonomik olarak kötü günler görecek” diye konuştu.

Turizm son yıllarda Van’ın en gözde sektörlerinden. 23 tane yatırım belgeli, 54 belediye ruhsatlı turizm işletmesinin bulunduğu kentteki tesisler yaklaşık 10 bin yatak kapasitesine sahip. Sınırın kapatılması nedeniyle rezervasyon iptalleri art arda geldi.

Van Otelciler Derneği Başkan Reşat Yeşilağaç, yüzde 15 kapasite ile çalıştıklarını söyledi. VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Yeşilağaç, “İran pazarı Şubat'ın 15'inden itibaren sezonu açıyor. Kapının kapanması ile birlikte şu anda yüzde 10-15 kapasite ile çalışıyoruz. Normal zamanlarda yüzde 70 – 80 kapasite çalışıyorduk. Nisan üçüne kadar yüzde 90 gelen giden oluyor. Şu anda yüzde 10-15 civarındayız. En az yüzde 70 kaybımız var. En az 3 ay böyle kalacak. Virüs ortadan kalkmadığı sürece işimiz zor. Yarın çözüm olursa, havalar ısınırsa etkisi kalmaz sıkıntı kalmadı deseler bile, en az gümrüğün açılması, bir ayı bulur. Bizim normale dönmemiz 3 ayı bulur. 3 ay demek sezonun yarısı demektir ve bu da çok ciddi bir kayıptır. Bizim tek pazarımız İran pazarıdır. Haziranda açılsa bile sezonun yüzde 60'ı bitmiş olur” diye konuştu.

İran’da kutlanan Nevruz Bayramı nedeniyle 18 Mart’tan itibaren 20 gün tatil. Binlerce İranlı, tatili Van’da geçiriyor. Kentteki esnaf ve turizmciler dört gözle bu tatili bekliyor. Ancak bu yıl sınırın kapanması nedeniyle kimse gelemeyecek.

TÜRSAB Doğu Anadolu Bölge Yönetim Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, rezervasyonların iptal edilmeye başlandığını söyledi. VOA Türkçe’ye konuşan Özgökçe, şunları söyledi;” Biz daha önceki beyanlarımızda kapıların bir an önce kapatılmasını istedik. Bizim için öncelikli halkımızın, insanlarımızın sağlığı. Ticaret bugün olmaz 3 gün sonra, 3 ay sonra olur. Ama insan sağlığı geri gelmez. Gümrük kapısının kapatılmasını biz de istedik, doğru bir karardı. Nevruz Bayramı için ciddi anlamda yatırımlar yapmıştık. İptaller başladı, kapı kapanınca müşteriler de haklı olarak bizi arayıp paralarının iadesi istedi. Biz de bu paraları kasamızda tutmayıp karşı taraftan aldığımız hizmetler için ödemiştik. Ciddi anlamda sıkıntılar yaşıyoruz yaşamaya da devam ediyoruz. Maalesef komşu ülkedeki vaka sayısı gün geçtikçe artıyor. Ölüm sayıları artıyor, yakın illerde mecbur kalmadıkça insanlar dışarıya çıkmasın diye uyarılar yapılıyor. Sokaklar bomboş, çarşı pazarı bomboş. Bizler de bu anlamda mustaribiz. Umarız ki bir an önce bu salgın bitsin, hayat normale dönsün ama yakın bir tarihte biteceğini tahmin etmiyoruz.”