Rusya – Ukrayna savaşı öncesi kısmen düşüşe geçse de savaşla beraber yeniden yükselmeye başladı. 2021’de gübre fiyatları 4 bin liralardan 15 bin liralara kadar yükselmişti. 2022’nin ilk aylarında gübreye yapılan müdahale ile çeşitli gübrelerde %40’a varan indirimler yapıldı. Fiyatlar tekrar yükselişte. 2020’de 7 milyon tondan fazla gübre kullanılırken 2021’de 6,5 milyon tona geriledi. 2022 gübre kullanımı düşmeye devam ediyor, fiyatlar yüzünden taban gübresi kullanımı % 30’dan fazla azaldı. Ukrayna – Rusya savaşı kaynaklı, artan gübre fiyatları yüzünden üst gübre kullanımında da azalma olacağı tahmin edilmekte. 

Gübrenin en önemli hammaddelerden potasyum, azot, fosfat dünyada en çok Rusya’da. Tüm bu kaynaklara erişimde sıkıntı gübre fiyatlarında yeniden artış yaşanmasına neden oldu.

Türk tarımı için gübre çok önemli. Çünkü topraklarımızın organik madde miktarı çok az, dünyada 61. sıradayız. Organik madde Ukrayna Rusya gibi ülkelerde %10’dan fazla. Topraklarımızın sadece %1’inde organik madde değeri %3’ün üzerinde kalanında normal değerin çok altında. Bu nedenle buğday verimimiz çok düşük. Yeni Zelanda’da verim hektar başına 9 bin tona yakın. Türkiye 2500 ton civarında benzer iklime sahip İtalya ve Arnavutluk’ta bile verim 4 bin tonun üzerinde. Nedeni yanlış ve az gübre kullanımı, verimsiz topraklar.

Toprağın en önemli değeri organik madde miktarı. Polonya’daki değer o kadar yüksek ki Hitler savaş sırasında buradan binlerce kamyon toprağı Almanya’ya taşıyor, mesele sadece ideal insan ırkı değil aynı zamanda verimli topraklara da sahip olmak. 

Mart karı her zaman bereket getirmez

Mart ayında yağan karlar tarım sektörüne umut olsa da, üst gübrenin atılması birkaç hafta gecikecek gibi. Üst gübreler azotlu olmalı. Atıldığında belirli bir ısıda bitkiye faydalı oluyor. Çok sıcakta atılırsa hemen buharlaşır, çok soğukta atılınca çok yavaş etkili oluyor. Karda atılamıyor, geç atılınca bitki büyümüş ve traktörün altında kalanlardan kaynaklı verim kısmen düşebiliyor. Makarnalık buğdaylarda bahar gübresi, iki partide atılmalı. Buğdaya cam görüntüsü bu gübrelerle sağlanıyor.

Mart ayının ilk 10 günü yurdun birçok yerinde kar yağışları görüldü. Zirai don fındık gibi pek çok üründe verim kaybı demek. Türkiye’de tahılların büyük bir bölümü güz ekiminde ekiliyor. Taban gübresi can suyu ile birlikte veriliyor. Taban gübresi fiyatlara takıldı çok az kullanıldı.

Gübre fiyatları nedeniyle üst gübre kullanımında da %30’dan fazla azalma olacağı tahmin ediliyor, satışlar çok azaldı. Her şey iyi gitse bile verimde sorunlar bizi bekliyor. 

Toprak güçsüz, gübre az, tescilli tohum yetersiz sonuç tahıl ithalatı.

Ukrayna – Rusya savaştığına göre bu yıl buğday Arjantin gibi uzak diyarlarda gelecek. Yüksek yol parası, pahalı buğday, ekmek 5TL.

Ezcümle; Geçen yıldan hiçbir ders almadık.  Destekler önceden ödenebilirdi. Destekler ürün bazlı değil gelir garantili revize edilebilirdi. Çiftçi üretebilsin diye diğer tescilli tohumlarda destekler artırılabilirdi. Gübre fiyatlarındaki artış bilindiğinden gübre konusunda çalışma yapılabilirdi. Olmadı, “aynı tas aynı hamam.”