Ancak Rusya-Ukrayna savaşı rezervasyonlarda ciddi anlamda bir düşüş meydana getirdi. Normalde Mart ayında, yaz rezervasyonlarında yoğunluk yaşanması gerekirken, turizm sektörü; ciddi bir talep daralması ile karşı karşıya. 

Verilere bakıldığı zaman 2021 yılında Türkiye’ye 29 milyon turist geldi. Yaklaşık %30 u Rusya ve Ukrayna pazarından geldi. 2021 yılında turizmden 25 Milyar dolar döviz girdisi olduğunu düşünürsek yaklaşık 7,5 Milyar dolarlık bir pazardan bahsediyoruz. 2022 ile ilgili beklenti 35 milyar dolar gelir sağlamak olduğunu düşünürsek, turizm sektörü büyük bir gelir kaybı ile karşı karşıya kalabilir. 

2006 yılından 2015 yılına kadar yükselen bir trend oluşturan Rus turist sayısı, 24 Kasım 2015 tarihinde Rusya Hava Kuvvetleri'ne ait uçağın sınır ihlali gerçekleştirmesinden dolayı Türk Hava Kuvvetleri tarafından düşürülmesi ile keskin bir düşüş yaşadı. Savaş uçağının düşürülmesinden sonra, halen Rusya Dışişleri bakanlığını yürüten Sergey Lavrov, Rus vatandaşlarına Türkiye’ye gitmemelerini tavsiye etmişti. 

Sonrasında düzelen siyasi ilişkiler neticesinde Rus turist sayısı 2015 yılından bile daha fazla sayıya ulaştı ve artarak devam etti. Hatta pandemi öncesi 2019 yılında 7 milyon turist sayısına ulaşarak rekor kırdı. Tüm dünyada olduğu gibi, pandemi; Türkiye turizmini de etkileyerek tekrar bir düşüş gerçekleştirdi. 2022 yılında Rusya’dan 7 milyon turist bekleniyordu. 

Ukrayna’dan gelen turist sayısı ise 2006 yılından itibaren istikrarlı bir büyüme gerçekleştirmişti. Hatta 2021 yılında rekor bir seviyeye ulaşarak 2 milyon turist sayısını aşmıştı. Bu veriler ışığında, savaş meydana gelmeseydi Ukrayna’dan gelecek turist sayısı yine 2 milyonun üzerinde gerçekleşecekti. Fakat, savaş içerisinde bulunan bir ülkeden bu rakamları beklemek biraz abesle iştigal olur sanırım.  

Rusya açısından Rublenin hızla değer kaybetmesi de turist akışını etkileyecek bir diğer unsur. Rus Rublesi 2022 Ocak ayı referans alındığında dolar karşısında şu anda yüzde kırk değer kaybetmiş durumda. Bu durum Rus halkının alım gücünün ciddi derecede düşmesi anlamına geliyor. Turizmde en büyük payı Rusya’nın oluşturduğunu düşündüğümüzde önümüzdeki yıllarda turizm sektörünü bekleyen bir tehlike olarak görünüyor. 

Buraya kadar olumsuz durumlardan bahsettik. Peki olumlu beklentiler yok mu? 

Türkiye, NATO üyesi olmasına rağmen Rusya'ya yaptırım uygulamadı ve diğer birçok ülkenin aksine Türkiye hava sahasını Rus uçaklarına kapatmadı. Bu durum yukarıda saydığımız olumsuzlukların hepsini belki de yok edecek. Savaşın seyri tabi ki burada en büyük etken olacaktır. 

Eğer ki önümüzdeki günlerde barış masasından güzel haberler gelirse, turizm sektörünün derin bir nefes almanın da ilerisinde, çok avantajlı bir duruma geçeceğini göz ardı etmemek gerekiyor. Şu anda Dünya, Rusya hükümetini ve halkını yoğun ambargolar ve yaptırımlar ile karşı karşıya bırakmış durumda. Böyle bir atmosferde Türkiye’nin Rusya’ya karşı tutumu turizm açısından ileriye dönük olumlu bir yaklaşım. Nisan ayı itibari ile olumsuz şartlar olumlu noktaya gelirse ve iki ülke arasında barış da sağlanırsa turizmde ibre tekrar normale dönecektir. 

Savaşla birlikte bu iki ülkeden gelen rezervasyonlarda düşüşler yaşanmaya başladı. Şu anda turizmde beklenti ve hesaplarda da değişikliğe gidileceği aşikâr. Bu hesaplarda Avrupa, Balkan ülkeleri, Orta Doğu ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri yer alıyor. 

Özellikle Antalya'ya ziyaretçi gönderen ilk 10 pazar içerisinde olan Almanya, Polonya, Romanya, Hollanda, Moldova ve Litvanya; son zamanlarda gelişen ikili ilişkiler neticesinde İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan gibi ülkelere; Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan ve Özbekistan gibi Türk Cumhuriyetleri ülkelerine; önemli bir yükseliş potansiyeli oluşturan İran pazarına yoğunlaşarak çalışmalara hız verilebilir. 

Turizm sektörü, hizmet sektörünün bir bileşenidir. Ülkeye en önemlisi döviz girdisi, istihdam ve yabancı sermaye yatırımı olmak üzere önemli katkılar sunmaktadır. İhracattan elde edilen gelirde, sanayi sektörünün olduğu kadar turizminden elde edilen gelirinde payı büyüktür. Çünkü, turizm sektöründen elde edilen gelir ihracat sayılmaktadır. Dolayısıyla dünyadaki çoğu ülke için önemli bir kalkınma aracıdır.

Belki de bu savaşın turizm açısından ilerleyen zamanlarda olumlu yönü olarak düşüneceğimiz konu, bu zamana kadar ağırlık verilmeyen Türk ülkeleri veya diğer saydığımız ülkelere açılması olacaktır. 

Her şerde bir hayır, her hayırda bir şer vardır. Yaşanan savaş durumu turizm sektöründe diğer devletlere daha çok odaklanılmasına, destinasyon çalışmalarının yapılmasına vesile olacak, portföy çeşitliliği yaratacaktır. Bu sayede ilerleyen yıllarda diğer ülkelerden de turist sayısının artmasına yol açacaktır.