Para ve güç
Güç, bu dünyadaki en belirleyici referanslardan birisi... Onun parayla, paranın da onunla ilişkisi üzerine çoklarının hala tartışılmaya muhtaç ya da belki henüz tartışılmamış düşünceleri bulunur.
Yine de bazen bu başlıktaki tartışma genellikle paradan güce doğru çoktan kapanmış bir mesele olarak görülür. Sanırım bu kapitalistleşmeyle alakalıdır. Herkesin içten içe bildiği bir cevap vardır ve buna karşın alternatif tartışmalar romantik çoğu zaman da hem epeyce bayat gelir. Kapitalizmin ne kadar derinleştiğini de böyle anlarız.
Güç, çoğu zaman maddi kaynaklıdır. Fiziki varlıklar ya da değerler üzerinden temerküz eder. Bu şartlar altında gücün kaynaklarından birisinin para olması da olağandır. Yani paradan güç devşirilebilir. Kapitalist zaviyenin problemi sadece paradan güç elde edilebileceği üzerine bir bakış açısı geliştirmiş olmasıdır. Herkes bilir ki başka maddi değerler de güç sağlama kabiliyetindedir. Dahası gücün soyut kaynakları da vardır. Mesela iyi niyet gücün sahibinden, muhabbet gücü atfedenlerden kaynaklanan besleyicilerdir. Yani güç bazen enerji (somut), bazen de sinerjidir (soyut). Nadiren de hem enerji hem sinerji…
Asıl tartışmak istediğim mesele de burada yatar. Enerjiden güç sağlanması çarpıtılan durumlar olsa da olasıdır. Fakat sinerjiden sağlanan gücün enerjiye evrilmesi daha çarpık daha kapitalist bir haldir. Yani paranın güç sağlaması çok çarpıtılmadığı sürece zaten kabul edilebilir. Güçten para sağlanmasıysa her yönüyle çarpıtılmış ve her yönüyle kapitalisttir.
İnsanların bazen fiziki varlıklara yaslanmadığı halde bir merkeze güç atfetmesi genellikle biraz da maddileşmenin önüne geçmek niyetiyledir. Güç ise durduğu yerde durmaz. Kendini kullandırır. Sinerji anlamına gelen güç çoğu zaman doğrusu yapılarak veriliş niyetine uygun kullanılır. Bazen de gücü alan merkez dünya sınavının en zorlarından biriyle yüzleşir ve iradesini kuramayıp onu kendi niyetine uygun kullanır.
İyimser insanların tolere edemeyeceği bir durumdur bu. Çünkü atfettikleri güç aleyhlerine de kullanılabilir. Kapitalist dünyanın bunalımlarından biri de böylece ortaya çıkar.
Bu dünyada artık paranın gücün kaynağı olup olmadığı davası çoktan kapanmıştır. Üstelik kapitalizm için önemsiz bir meseledir bu geçilen. Kapitalizmin asıl hedefi gücü paranın kaynağı olarak konumlamaktır. Tekelci zihniyeti bunu vaz eder. Tahakkümünü tekamüle erdirmenin sırrını böyle çözdüğünü düşünür.