Tabi ilk gün enerji versin diye “enerji” konularıyla başlayan zirveye inovasyon ve girişimle birlikte özellikle “büyüme” mevzuu giderek damgasını vuruyor.

Meselâ son olarak moderatörlüğünü gazeteci Hakan Güldağ’ın yaptığı Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali ve Bosh Türkiye CEO’su Steven Young’ın katıldığı “Katma Değerli Büyümenin Anahtarı: İnovasyon ve Girişim” oturumunda büyümenin kaynağına sondajlar yapılırken katma değerli büyümenin kara kutusu da açıldı.

Sayın Bali’yi konferanslarda, basın toplantılarında az dinlemedim… Tespitlerine hayranım. Hatta bir seferinde İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) meclis toplantısına konuk olmuştu ve orada hiç kimsenin düşünemediği reel sektör ile finans sektörünün çıkmaza giren ilişkileriyle ilgili çözüm üretici yaklaşımlarda bulunmuştu.

***

Sayın Bali’nin bu defa da büyüme ile ilgili yaptığı tespitleri fevkalâde. Türkiye’nin büyümeyi dibe çektiği bir dönemde Adnan Bali diyor ki, “Türkiye her yıl en az yüzde 5 büyümeli…”

Evet ülke mutlaka büyümeli… Her yıl en az yüzde 5 büyüme sağlayamazsak inanın ekonomi yerlerde sürünecek. Yeterince büyüyemezsek her sene iş gücüne katılan 800 bin, başka bir hesaplamayla 1 milyon genç insana iş veremeyeceğiz!

Bakınız Sayın Bali, büyümenin hücrelerine girerek şahâne bir analiz yapıyor… “Özellikle genç istihdamı yerli kaynakla gerçekleştiremiyorsak, dış kaynakla yapmak zorunda kalıyoruz. Dış kaynağa bağlı kalmak istemiyoruz, diyorsanız o zaman katma değerli büyüme şart!”

Var mı itiraz! Yok…

Sayın Bali işi bu noktada da kesmiyor, daha ilerisine atıf yapıyor… Katma değerli büyümeye dâir şu çözümü getiriyor: “Şirketler kullandığı krediden daha fazla getiriye sahip olursa katma değerli büyüme oluşturur. Bunun tersi durumunda ise öz kaynakları tüketirsiniz…”

Anlayan, anladı!

***

Aslında Sayın Bali, belki kaçırılan sözlerinin arasında gerçek büyümeye giden yolu da gösteriyor… “İnovasyon ve yenilik, yeni fikirler” diyor… Ama ham hayalden değil elle tutulur fikirden bahsediyor. İnovasyonun ortaya çıkması için de, fikir evinin ihdâsını, elle tutulur fikrin doğacağı ortamların tesisini istiyor.

Sayın Bali’ye göre, öyle bir fikir evi kurulmalı ki, farklı fikirler neş’et etsin… Piyasa ekonomisinde olduğu gibi söz konusu fikirler, düşünceler tutmasa bile bundan kimse rahatsız olmasın…

Sayın Adnan Bali’nin burada tek bir isteği var… “Eski silo mantığından vazgeçin!..”

Evet, katma değerli büyümenin diğer göstergesi de patent başvuruları... Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde mezkûr gerçeği gözler önüne seren diğer isim Bosh Türkiye CEO’su Steven Young… “10 girişimden 9’u başarısız olsa bile Ar-Ge’den kaçmayın!” sözleriyle Ar-Ge diyor, başka bir şey demiyor…

Young, 2018 yılında Türkiye’de patent başvurusunun yüzde 24 arttığı müjdesini veriyor ancak, “Dünyada henüz ilk 20’de bile değiliz!” cümlesiyle yapılacak çok fazla işin olduğunu da haber veriyor.

Küresel daralma olabilir, fakat önemli olan bizim ne yaptığımız!