Dolar $
32.6
%0.26 0.08
Euro €
34.8
%0.45 0.15
Sterlin £
40.3
%0.35 0.14
Çeyrek Altın
3933.05
%-0.83 -32.43
SON DAKİKA
Son Yazıları

Ara ücret artışı mümkün mü?

30 May 2022

Pandemi etkilerini yaşamsal anlamda atlatmış olsak da ekonomik açıdan hala normelleşmeden uzaktayız. Kapanma sürecinde yaşanan parasal genişleme sonrasında ekonomik aktivitenin pandemi önceki hızına kavuşması sağlanırken, aynı yönden tedarik zincirinin ve ham madde arzının bu hıza ayak uyduramaması küresel anlamda enflasyonu tetiklediğini görmekteyiz. Bu noktada Rus-Ukrayna Savaşı gibi jeopolitik faktörlerinde enerji ve emtia fiyatlarını yukarı yönlü etkilediğini söylemekte fayda var.

Ülkemiz açısından özellikle 2021 yılının 3. Çeyreğinden sonra ivme kazanan enflasyonun hem bahsettiğimiz dış faktörleri hem de özellikle Eylül 2021 itibariyle değişen para politikasının etkisini barındırdığı ortada.

Peki yüksek enflasyonist ortamda ücretler ne olacak?

Bildiğiniz gibi Aralık 2021’de yüzde 36,08 olarak açıklanan enflasyondan sonra hükümet 2021 yılına göre 2022 yılında net asgari ücreti %50.51 oranında arttırdı ve 4.253,40 TL olarak belirledi. Bu artış bizleri şaşırtmadı çünkü yirmi yıllık iktidarı döneminde hükümet 2006,2008 ve 2016 yılları haricinde her yıl enflasyonun üstünde bir asgari ücret artışı yaptı.

Yüksek enflasyonist dönemde yıl sonunda yapılan ücret artışı yıl ortasına gelmeden silindi. Mart ayında temmuz ayında tekrar bir ücret artışı mümkün mü diye kamuoyu oluşsa da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aralık ayını işaret etmesinin ardından gündemden kalktı. Ancak son zamanlarda tekrar bu konu gündeme gelmeye başladı. AKP Sözcüsü Ömer Çelik’in ‘’Asgari ücrete ara zam olacak mı?’’ sorusuna “Emeklimiz, esnafımız, çiftçimiz genç arkadaşlarımız bunlardan gelen talepleri takip ediyor ve değerlendiriyoruz. Vatandaşımızın ezilmemesi için stratejiler üretiyoruz. Onların zamanlaması içeriklendirilmesi için erken. Onlar olgunlaştığı zaman bizdeki bilgileri paylaşırız.” Açıklaması geldi.

Öte yandan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçtiğimiz kabine toplantısı sonrası "Asgari ücret artışı, memur ve emekli maaşlarına yapılan yüksek oranlı zamlar, sosyal yardım yelpazesinin genişletilmesi, destek ve sübvansiyon paketleri gibi uygulamalar bu yaklaşımımızın ifadesidir. Sağlıktan eğitime, ulaşımdan enerjiye her alanda altyapı yatırımlarından ülkemizin ihtiyaçlarını önemli ölçüde karşıladığımız için bundan sonraki önceliğimiz insanımızın refah seviyesini artıracak politikalar olacaktır. Önümüzdeki aylarda bu doğrultuda yeni adımlar atarak hayat pahalılığının insanlarımız üzerindeki yükünü azaltmayı sürdüreceğiz.’’ açıklaması asgari ücrette ara zam olasılığı ihtimalini güçlendirdi.

Yılbaşından bu yana tüketici enflasyonu 4 ayda yüzde 31,71 oldu. Merkez Bankası Mayıs ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre mayıs enflasyon beklentisi yüzde 3.97 olurken, haziran ayı enflasyon beklentisi ise yüzde 2.97 oldu. Bu rakamların gerçekleşmesi durumunda temmuz zammı için belirleyici olacak 6 aylık enflasyon oranı da yüzde 41 olacak. 

Bu tabloda eğer ara zam formülü gerçekleşirse, yukarıda bahsettiğim gibi hükümetin hem geçmiş yıllarda enflasyon üstünde bir zam yaptığını biliyoruz hem de seçim sürecinin yaklaştığını hatırladığımızda temmuz ayında bir ara zam gelecekse bunun yüzde 40’ın üzerinde bir oran olmasının büyük olasılık olduğunu düşünüyorum.

Hatta etrafımda özel sektörde çalışan arkadaşlarımdan firmalarının çalışanlarına ek zamlar yapmaya başladığını sık sık duymaya başladım. Burada isim veremem ama bir çok firmanın çalışanını şimdiden enflasyona karşı ezdirmemesi iş ahlakı açısından da çok önemli olduğunu düşünüyorum.

Hükümetin burada hakem rolünde olduğunu hatırlatmakta fayda var, asıl bu anlaşma iş veren ve işçi kesimi arasında olacak. Ücret artışı sonuçta hükümetten çok iş veren için bir yük getiriyor. TÜRK-İŞ bu konu ilk ortaya atıldığından itibaren masaya oturmaya hazır. Fakat Türkiye İş Veren Sendikaları Konfederasyonu’ndan henüz ara zam ile ilgili bir açıklama gelmedi.

Bu Cuma günü açıklanacak Mayıs ayına ilişkin enflasyon oranlarından sonra konunun daha da gündeme yerleşeceğini söylemek yanlış olmayacaktır.


Yazarın Son Yazıları
Yazarın En Çok Okunan Yazıları