Sosyal medya hesaplarımız artık benliğimizi tanımlayan yeni dijital kimliklerimiz gibi oldu. Hatta Türk bankacılık sisteminin en son hazırladığı bir projeye göre artık bankalar bize kredi verirken sosyal medya hesaplarınızı inceliyor. Çok az geliriniz varken, çok fazla kredi kullanmışsanız ve sosyal medyada şatafatlı yaşam süren fotoğraflarınızı paylaşıyorsanız,artık bankalar size kredi verirken bunu iki kere düşünüyor.

Dijitalleşen finans piyasaları sayesinde de artık borsada işlem yapmak için sadece cep telefonlarımızın ekranlarına dokunuyoruz. Tüm bankacılık işlemlerimizimobil bankacılık hizmeti sayesinde cep telefonumuzdan rahatlıkla yapabiliyoruz. Kredi kartları artık hayatımızın bir parçası oldu. Pos cihazı olmayan işletmelerin sayısı yok denecek kadar azaldı. Çoğu kez hiçbirimiz satıcılara “kart var mı” gibi sorular sormayı bıraktık, onun yerine kredi kartı kabul etmeyen işletmelere “nasıl kart yok gibi” sorular sormaya başladık.Temassızhızlı ödeme özellikleri, hediyepuanları, hiç geri ödemeyecekmişiz gibi harcama bağımlısı yapan yüksek kredi imkânları sayesinde kredi kartlarımızfiziki nakit paranın (efektif paranın) ikamesiyken artık durum tersine dönmeye başladı.

EFEKTİF PARANIN MALİYETİ

Fiziki para (efektif para) banknot ve madeni para olarak devlet tarafından piyasa sürülür.Banknotun basımı merkez bankası, madeni paranın basımı ise darphane tarafından yapılır.

Girdi maliyetleri, üretim miktarı ve basım özellikleri gibi unsurlar banknot maliyetlerini etkiler. 2017 yılında üretimi tamamlanan Türk banknotların ortalama bir birim maliyeti yaklaşık 18 Kuruş olarak gerçekleşmiştir. Madeni para olan1 TL’nin 2017’deki maliyeti ise 43 Kuruş’ tur.

 Özetle,efektif paranın basılması, korunması ve taşınması başlı başına bir maliyettir.

DÜNYA DİJİTAL PARAYA GEÇİŞ YOLLARINI ARIYOR

Kendi dijital para birimini düşünen ilk ülkelerden biri Çin’dir. Ülke, bir gün dolaşıma girebilecek bir prototippara birimi sistemi zaten geliştirmiştir.Mobil ödeme hacminde dünya lideri olan Çin, dijital bir para birimine geçişsayesinde milyarlarca işlemin maliyetlerini azaltırken,bu işlemlerin gözetim şansını da artırabilecektir.

Diğer bir ülke şehri Dubai'nin kent çapında kendi kriptoparası zaten vardır.

Dijital para birimini kuran ilk ülkelerden biri olarak nitelendirilen Ekvator’un, yeni bir dijital ödeme sistemi kurduğu iddia edilmektedir.ABD dolarını ulusal para birimi olarak kullanan ülke, vatandaşlarına, cep telefonlarındakielektronik bir cüzdanda saklanabilen dijital para ile fiziksel dolar alışverişinde bulunabilme imkânı vermektedir. Bazı raporlar, bu girişimin ülkenin ABD dolarına bağımlılığını azaltabileceğini öne sürmektedir. New York FED’inEski Başkanı William Dudley,  2017 yılında Wall Street Journal'a verdiği bir röportajda“dijital para birimi sunan bir merkez bankası hakkında konuşmak için gerçekten çok erken, ancak bu düşündüğümüz bir şey”demiştir. Diğer Amerikalı yetkililer ise, siber saldırı potansiyeli gibi endişelere dikkat çekerek temkinli bir yaklaşıma ihtiyaç duyulduğunu belirtmişlerdir. İngiltere Merkez Bankası, 2015'ten bu yana kendi dijital para birimini kullanma olasılığını araştırıyor, ancak bunu yapmak için mevcut bir planı olmadığını söyleniyor.

Financial Times’a göre, Japonya’ndaki Bankalar Birliği, 2020 Tokyo Olimpiyatları’nda, merkez bankası desteğiyle bir dijital para birimi sunmayı planlıyor. “J-Coin” adıyla piyasa sürmesi hedeflenen para biriminin, mobil ödeme hizmetleri veren Çinli ve Amerikalı firmalarla rekabet edebilmesi amaçlanıyor. J-Coin’nin Japon yeniyle birebir konvertiblolacağı belirtiliyor. Financial Times, bu hizmeti ücretsiz olarak sağlayacak olan bankaların tüketicilerin harcamalarından daha fazla veri toplayarak fayda sağlayacağını belirtiyor. Yaklaşık 1.3 milyon nüfuslu küçük bir Kuzey Avrupa ülkesi olan Estonya kendi dijital ulusal para birimi “Estcoin” i oluşturmayı denemişti ama Estonya’nın Euro bölgesinin bir üyesi olması nedeniyle bu projeye izin verilmemişti. Dünyanın en büyük ekonomilerinin çoğundaki, üst düzey merkez bankası yetkilileri, ulusal dijital para birimlerine geçişi araştırdıkları söyleniyor. Ulusal dijital para olasılığını inceleyen diğer ülkeler arasında Kanada, Avustralya, İsveç, İsrail ve Rusya gibi ülkeler yer alıyor. Ancak çoğu ülke, böyle bir ödeme yöntemi getirmek için kesin bir planları veya zaman çizelgeleri olmadığını belirtiyor.Türkiye’ de bu ülkelerden biri. 

Milliyetçi Hareket Partisi genel başkan yardımcısı Ahmet Kenan Tanrıkulu ve ülkenin eski Sanayi Bakanı, Şubat 2018’de "Turkcoin" olarak adlandırılan devletin desteklediği bir kripto para önermek için yirmi iki sayfalık bir rapor hazırladı. Tanrıkulu,  "Dünya yeni bir dijital sisteme doğru ilerliyor. Türkiye çok geç olmadan kendi dijital sistemini ve para birimini yaratmalı" dedi.Buna ek olarak, Türk Mühendisler “Turcoin” adıyla, Bitcoin gibi blok zincir ‘blockchain’ ağına bağlı Cryptonight teknolojisi ile geliştirdiler.  Bu minvalde soru şu; Dünyanın en güçlü on yedinci ekonomisi olanTürkiye, ulusal dijital paraya geçişte dünyaya örnek ülke olabilir mi?

Cevap: Neden olmasın…

PARA BİRİMİ “TURKCOİN, KODU “TC”

Turkcoin’e geçiş zaman alan ve ciddi bir inovasyon çalışması ile güçlendirilmişbir dijital altyapı şarttır. Özellikle bu altyapının güvenlikle ilgili etkileri kritik öneme sahip olacaktır. 

Öncelikle Turkcoin, Türkiye’deki tüm bankalarla ve kamu kurumlarıylaentegre olarakçalışan bir sistem olmalıdır.Belki devlet Turkcoin’in idaresi ve sevki için özel bir birim kurabilir.Bu sistem için öncelikle pivot bir şehir seçilebilir. Öncelikle Turkcoin Türk Lirası’na eşitlenir. Dijital paraya geçiş için piyasaya sürülen Turkcoin kadar Türk Lirası piyasadan çekilmeye başlanır.

Vatandaşın maaşı ve gelirleri banka hesaplarına yatırılır. Her vatandaşımızın kimlik numarası ile bağdaştırılan bir Turkcoin hesabı olmak zorundadır.

Vatandaşın ödeme araçları;

1-) Çipli kimlik kartları aynı zamanda kredi kartları gibi ödeme aracı olarak kullanılabilir.

2-) Mobil telefonlar üzerinden ödeme yapılabilir.

3-) İnternet üzerinden ödeme yapılabilir.

Ticari faaliyette bulunmak isteyen herkes POS cihazına sahip olmak zorundadır. Devlet ticari faaliyette bulunmak isteyen herkese POS cihazlarından temin edebilir. Ve yahut ta satıcı hali hazırdaki kredi kartları için tasarlanan POS cihazlarını kullanmaya devam edebilir. Akıllı telefonlar da, bir aplikasyon uygulaması sayesinde, POS cihazı gibi kullanılabilir.

Artık seyyar satıcı, dilenci, değnekçi gibi kavramlar yok olmuştur. Çünkü ticari faaliyet yapmak isteyen her bireyin faaliyetleri devletin iznine ve denetlemesine tabidir. Devletin POS cihazı vermediği hiçbir birey satış yapamaz ya da ticari faaliyette bulunamaz.

Ödeme işlemlerinin tüm muhasebe kayıtları merkez bankası tarafından şifrelenmiş (kripto) olarak kayıt edilir. Bu sayede ticari uyuşmazlıklarda bu kayıtlar adli makamlarca delil olarak kullanılabilir. Merkez bankası, ödeme yapan müşterinin hesabını borçlandırır ve satıcının hesabının alacaklandırır.

Cepten cebe Turkcoin gönderimi ya da çiplikimlik kartına Turkcoin yüklemek mümkündür. Örneğim; baba cep telefonundan kızının çiplikimlik kartına Turkcoin gönderebilir.   

TURKCOIN’IN SAĞLAYACAĞI AVANTAJLAR

Turkcoin’in sağlayacağı en büyük avantaj devlete sağlayacağı vergideki artıştır. Artık devletin izni olmadan kimse bir Kuruş değerinde bile satış yapamaz. Tarladan soframıza gelen domates için yapılan katma değer ödemelerinin hepsi oluşturulan blok zincir (blockchain) sayesinde tek tek arşivlenebilir. Vergi kaçırma minimal düzeylere indirgenir. Devletin vergi gelirleri artacağı için vatandaşın üzerindeki vergi yükü oldukça azalır.

Yastık altındaki para dolaşıma girer ve ülkenin ekonomisini inanılmaz değerlenir.Finansal katılım artar ve yolsuzluğun azaltılmasına yardımcı olur.Cebimizdeki efektif para dolaşıma girmediği ve değerlenmediği için ekonomiye faydası da yoktur. Ayrıca yanında ya da evinde efektif para taşımayan vatandaş kendini güven içinde hisseder.

Ülkenin her yerindeki alış ve satışlarTurkcoin sistemi tarafından anlık olarak denetleneceği için keyfi fiyat artırmalarının önüne geçilir ve enflasyon kontrol altına alınabilir.

Nakit parayı dijital para ile değiştirmek, merkez bankalarının arzu edildiği zaman faiz oranlarını değiştirmesini kolaylaştırabilir, çünkü yatırımcılar sistemden aniden kaçarakgidecek efektif paraları yoktur. Para basma (emisyon) ya da piyasadan para çekme işlemleri dijital olarak çok daha hızlı ve etkili yapılabilir. Bu da devletimize ekonomi üzerinde yüksek bir denetim yetisi kazandırır. Dijital para, Merkez Bankasının paranın bulunduğu yeri tespit etmesine, izlemesine ve para politikalarını buna göre iyileştirmesine olanak tanır. 

Efektif para ile ödemelerde yapılan yuvarlama farklarından dolayı devletin mali kaybı önlenir.  Örnek olarak, eğer fatura 5,70 TL tutuyorsa, efektif para ile 5,75 TL ödeme alınıp devletin 5 Kuruş zararı önlenebilir. Devletin bu yolla oluşan kuruş farklarından bile bir yıldaki zararı bile milyon TL’leri geçmektedir.

KAYITDIŞI VERGİ VE YASA DIŞI İŞLERE ARTIK İZİN YOK

Uzmanlar, ulusal bir dijital para biriminin vergi kaçakçılığına karşı ve yasadışı ekonomik faaliyetlerle mücadeleye karşı yardımcı olabileceğini de söylüyorlar. Paranın ülke çapındaki kontrolü çok rahat yapılabilir, kara para aklama ya da illegal işlerin önüne geçilebilir. Çoğunlukla bilgisayarların izlediği ve denetlediği sistem en ufak biryasa dışı işlemi anında yakalar ve devlet adına anında cezayı keser. Yasal olmayan işlerde kişinin tüm mali varlığına el konması çok daha kolaydır. TURKCOIN HAYAL DEĞİL  

Buradan Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak' a sesleniyorum, sayın bakanım temennimiz, memleketimiz sizin liderliğinizde,Turkcoin ile uluslararası kabul gören dijital para sistemini uygulayan örnek ülke olmasıdır.

Haftaya Pazartesi farklı konulara farklı bakış açılarıyla baktığımız GERÇEK ANALİZ köşemizde tekrardan görüşmek üzere sevgiyle kalın.