Dış kaynaklı birçok mecra da dahil oluşturulmaya çalışılan fırtınaya pes demek lazım. Allah’tan başarılı olamadılar.

Fazla gizlemeye gerek yok…

Konu Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda (TCMB) başkan değişimiyle alâkalı.

Borsanın güçlendiği, TL’nin değer kazandığı ve Türk varlıklarında cazibenin arttığı bir sırada rantiyenin arayıp da bulamadığı bir fırsat önlerine düşüverdi.

Malûmunuz geçen cumartesi günü TCMB Başkanı Murat Çetinkaya’nın yerine bankanın başkan yardımcılarından Murat Uysal getirildi. Haber duyulur duyulmaz, perde arkalarından olaya o kadar ilginç yorumlar, müdahaleler yapıldı ki, buraya almaya kalksam herhalde tüm gazeteyi yazmam gerekir. Bir yandan G20’den bu yana oluşan ekonomideki güven ortamını dumura uğratmak, diğer yandan halkı yanlış algılarla farklı düşüncelere sevketmek herhalde ancak bu kesimlerin işi olabilir!

***

 “Fırsat bu fırsat” diyenler kolları sıvadı ve “Olaydan nasıl kazanımlar çıkarılır”ın muhasebesini yapmaya çalıştı. Hemen dünyayı ayağa kaldırarak olayı farklı mecralara taşıma işlemini başlattılar.

Ortalığı karıştıran, zihinleri bozan, güven azaltan o kadar yorumlar birbirini takip etti ki akıl sır erecek gibi değildi... Hani “Bir kaşık suda fırtına koparmak” derler ya, o cinsten.

Spekülasyoncuların piyasaya yaymak istediği iddia şuydu…

“Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan faiz indiriminde gerekeni yapmayan TCMB Başkanı Murat Çetinkaya’yı görevden aldı… TL değer kaybedecek… Türk varlıklarına ilgi azalacak…”

Buyrun, buradan yakın!

Kendileri inanmadıkları halde, kamuoyunu inandırmaya çalıştıkları iddialarını açığa vurdular mı? Tabii ki evet… Hem de ellerini ovuştura ovuştura planlarını uygulamaya geçtiler.

Daha haftanın ilk günü ilk saatlerden başlayarak canlı, cansız yorumlar mı dersiniz, piyasalara üflemeler mi derseniz, ne derseniz deyin… Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte spekülasyon rüzgarları öyle cereyan oluşturdu ki kendi kapıları ve pencereleri birbirine çarptı, camları kırıldı. Bir bakıma onların test ve tatbikat hamlesiydi bunlar…

Test ettiler ama piyasalara istedikleri gazı veremediler. Spekülasyoncuların bu hareketi piyasanın direncini ölçme taktiği de olabilir, dedim ya… Gerisi gelir mi? Her zaman beklemek lazım…

***

Faiz indirimi, Merkez Bankası kârının Hazine’ye aktarılması ve ihtiyat akçesini dillerine dolayanların neticede spekülasyonları tutmadı. Yalan yanlış yorum yapanların mumu yatsıya bile ulaşamadan söndü. Nihayetinde “TCMB’den faiz indirimi geleceğini biliyoruz. Hiç değilse bir/iki ay bile indirime engel olabilirsek kâr” diyenler gerçekler karşısında mum gibi eridi, gitti.

Çünkü, insanlar gün doğup gerçekleri görünce bir ketenperenin döndürülmek istendiğini fark ettiler. Borsadaki gerileme, dövizdeki değerlenme ve faizdeki yükselişin TCMB’deki başkan değişimi ile uzaktan yakından ilgisinin olmadığını, olayın tamamen dış kaynaklı ABD tarım dışı istihdamın beklenenden yüksek gelmesinin sonucu olduğunu apaçık gördüler.

Birkaç gün geriye doğru gidip, FED’in son istihdam verisinden sonra faiz indirim konusunu tartışmaya açtığını, olaya temkinli yaklaştığını ve faiz indiriminde 0,25 puanlık düşüşe rıza göstermesine karşılık 0,50 puanlık düşüşün düşünülmemesi gerektiğini bir hatırlayalım… Dolayısıyla FED’in söz konusu yaklaşımı doların kuvvetlenmesini sağladı. Başta ABD borsaları olmak üzere Avrupa ve Asya piyasaları olayı olumsuz karşıladığından haftanın ilk gününü satışlarla tamamladılar.

Küresel piyasalarda olduğu gibi FED’in faiz ile ilgili duruşu Borsa İstanbul ve diğer piyasalarımızı da olumsuz etkiledi. Borsa düştü, döviz değerlendi, faizler yükseldi.

Türk piyasalarındaki satışları küresel piyasalardan ayrı tutarak TCMB’deki başkan değişimine bağlamak spekülasyon ahlâkını bilmem ama herhalde piyasacılık namusuyla hiç mi hiç bağdaşmaz, bağdaşamaz!