Tabii ki temennim ülkemize korona virüsünün gelmemesi alınan önlemlerle şimdiye kadar bir vakaya rastlamadık; gelenek ve göreneklerimize göre sıcakkanlı ve tokalaşmayı ve öpmeyi seven toplum olduğumuz için virüsün yayılma hızının ne kadar hızlı olacağını da tahayyül edemiyorum. Bu süreçte tedbirli olmak yararımıza olacaktır. Tokalaşmayalım sarılmayalım dikkat edelim! 

Korona virüsü ticaret hayatını da etkilemeye başladı. Türkiye ile Çin 2019’da yaklaşık olarak 21 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşırken, Türkiye’nin Çin’den yaptığı ithalat 2019’ da 18,4 milyar dolar oldu. 2020 yılında ise 2,6 milyar dolar oldu. Korona virüsünden dolayı ticaret büyük darbe aldı. Çin’den ihracat-ithalat durdurulmuş durumda, yaşanan korku sebebi ile birçok ülke de dâhil ürün alınımını durdurdu. 

Türkiye için önemli bir konuma sahip olan Çin’den gelen ürünler elektronik, otomotiv sektörü, turizm, akıllı cihazlar, daha birçok ürünlerde Çin’ e bağımlı durumdayız. Çin salgından dolayı bütün fabrikaları kapatmak zorunda kaldı. Küresel piyasada en büyük ekonomi payına sahip olan Çin büyük sekteye uğradı. Tabi bize de payımıza düşen kısmı ceplerimize yansıyan fiyat artışları oldu. Otomotiv sektöründe Toyota, Ford, Nissan gibi fabrikalar kapandı. Otomobil parçalarının Çin’ den geldiğini düşünürsek fabrikalar kapandığından dolayı belli bir süre sonra tükenecek ve bu fiyatlara yansıyacak otomobil fiyatlarını ikiye katlayıp yükselmeye başlayacaktır.

Turizm sektörü de nasibini aldı. Avrupalılar ve Araplardan sonra Çinli turistler en çok para harcayan grup. Yılda 150 milyon Çinli yurtdışına çıkıyor. Bu turistler 270 milyar dolar para harcıyor. Korona virüs seyahat kısıtlamaları ve yasakları nedeniyle turizmi çok köklü bir şekilde etkileyecek, uçuşlar iptal edildiği için havayolu şirketlerin satışları düştü. Havalimanlarında virüs kaparım korkusuyla zorunlu olmadıkça seyahatlerin ertelenmesi tüm havayolu şirketlerini etkilemiş durumda. 

Yeni arayış içinde olan firmalar birçok üründe Türk mallarına yönelmiş durumdalar Çin dünya tekstil ve hammadde ihracatının üçte birini tek başına gerçekleştiren bir ülke konumundadır. Virüs nedeni ile ABD ve diğer ülkeler tekstilde Türk mallarına yöneleceği öngörülmektedir. Tekstil ihracatında yüzde 10 oranında artmasını, 1 milyar dolar tekstil ve hammadde ihracatı artışı beklenilmektedir. Hazır giyim ve deri tekstilinde elde edilecek gelirin 3 milyar dolar artış sağlanacağı tahmin ediliyor. Her ne kadar virüs nedeni ile atış sağlanacağını görsek de ne ölümlerin yaşanması ne de insanların mağdur olması bunun üzerinden pirim yapılması kabul edilemez. 

Çin’den gelen petrol talebi düşmesi nedeni ile  petrolün varil fiyatı da 70 dolardan 55 dolara kadar geriledi. Türkiye için olumlu görünse de üretici olan ülkelerde ciddi gelir düşüşü olacaktır. Bundan sonrası için düşüşe geçen petrol fiyatların faturalara yansıyıp yansımadığını zaman içerisinde görmüş olacağız.

İran’a ulaşan korona virüsü nedeniyle sınır kapılarının kapanması Türk –İran ticaretini olumsuz yönde etkiledi.  Hiçbir şekilde araç, eşya yolcu girişine izin verilmiyor. Türkiye 2019 yılında İran’dan 3.29 milyar dolarlık ithalat yaparken, 2.31 milyar dolarlık da ihracat gerçekleştirdi. Ticaret hacmi ise 2019 da 5.60 milyar dolar oldu. ABD’nin ambargo koyması ile düşüşe geçmiştir. Virüs nedeni ile daha çok etkilenecek. Türkiye’den İran’a ihraç edilen ürünler tütün, kâğıt, karton, bebek bezleri, gidiyor. İran’dan ithal edilen ürünlerin başından petrol ürünleri, doğalgaz, işlenmemiş çinko ve alüminyum geliyor. Gümrük kapısında tırlar yığılmış durumda temel ihtiyaçlardan gıda ve ilaçlar öncelikli olarak geçmeyi bekliyor.

Korona virüsünün ortaya çıkması ile ekonomik açıdan Türk mallarına yeni bir istihdam sağlasa da diğer taraftan otomobil fiyatları, gıda ayakkabı ve birçok ürünlerin fiyatlara yansıyacaktır. İlerleyen zamanda yükselen fiyatlar cepleri yakacak gibi görünüyor.