Malûmunuz yıllardır, “Ha bu ay artırdı, ha gelecek ay artıracak” diye FED faizlerini gece gündüz takip eden küresel piyasalar ile gelişen ülke ekonomileri şimdi ters bir projeksiyon içine girdi. Zirâ son veriler ABD’de enflasyonda soğumanın beklentilerden daha fazla olacağı ortaya çıktı. 

Datalar ortada… ABD’de tüketici fiyatları yıllık yüzde 2 arttı, Nisan’a göre de yüzde 0,1 artış gösterdi. İşte bu rakamlar ABD’nin enflasyon beklentilerini karşılamıyor. FED’in bundan sonra düşüncesi faizleri indirmek. Hatta FED düşüncesini fiiliyata geçirmek için gün sayıyor.

Biraz daha açalım… ABD’de ekonomik faaliyetler zayıflıyor… Çin ile olan ticari gerginlik giderek yükseliyor. Zayıflamaya yönelik ekonomik aktivite ve Çin ile olan ilişkilerdeki gerilim, belirsizlikleri beraberinde getirirken FED’in düşüncesi üretimi artırmak ve işsizliği baş belası etmemek için faizleri indirmek istiyor. Faiz indirme konusunda FED’in elini kuvvetlendiren diğer küresel gelişme de petrol fiyatlarının giderek gerilemesi ve küresel ekonominin daralması… Bu ayki FED toplantısında net bir karar çıkmasa da Temmuz ayı toplantısının dünyaya bir sürpriz yapabileceği gözleniyor. 

Okyanusun ötesindeki karar böyle…

***

Bu bizim için iyi bir şey mi? Evet… FED faizleri indirirse bizimle birlikte gelişmekte olan ülke piyasalardan para çıkışları azalır. Bu da yerli paraların değerlenmesine sebep olur. Dolar değer kaybeder. 

Küresel tarafta faiz indirim konusu gündeme geldi de bizde gelmedi mi? Elbette aynı durum şu anda Türkiye’de cereyan ediyor. Merkez Bankası (TCMB) bu kadar inişe çıkışa ve dalga boyu yüksekliklerine rağmen son dönemdeki durgunluğu ve enflasyondaki düşüş kararlılığını projeksiyonlarına aldı ve faizleri yüzde 24’te sabit tuttu. Peki 25 Temmuz’daki toplantıda bir faiz indirimi gelebilir mi? Net bir sinyal olmasa da faiz indirilmeyeceğine dair işaret de yok. Ancak FED ile TCMB Temmuz’da faiz indirebilir, diye düşünüyorum. 

Durumu biraz açayım… 

FED’in faiz indirmedeki payı 0,25 baz puan… TCMB’nin ise 150. 

Analistlerin dünkü TCMB kararından çıkardığı netice şu: Faizler sabit bırakıldı. Sıkı para politikası duruşu devam ediyor. Ancak sıkı para politikası duruşu fiyatlama davranışlarına dair riskleri sınırlamak ve enflasyonun düşüş sürecini hızlandırmak için yapıldı. Mayıs toplantısında ise sıkı para politikası kararında ana sebep “fiyat istikrarına yönelik risklerin devam ettiğini göstermek”ti. 

Yine Mayıs toplantısında yer alan “enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar parasal duruş korunacak” ifadesi dünkü Para Piyasası Kurulu (PPK) toplantısı açıklamasından kaldırılmış. Bu da net olarak Temmuz için faiz indiriminin önünü açacak bir sinyal olarak görülebilir. 

***

Geçenlerde de yazdım… Evet bütün yollar TL’ye çıkıyor…

Gerek FED’in faiz indirimi konusundaki tutumu ve gerekse TCMB’nin dünkü kararını etkileyen global şartlar TL’yi destekleyecek faiz indirimine giden yolu açıyor. Burada kötü taraf piyasalardaki risk iştahının giderek azalması ama petrol fiyatlarındaki gevşemeyle birlikte küresel ekonominin daralmaya yönelmesi TL’ye destek vermesi açısından iyi gelişmeler. 

Zirâ TCMB’nin de dünkü toplantısında, “İç talep gelişmeleri ve parasal sıkılaştırmanın etkileri enflasyondaki düşüşü desteklemektedir. Bununla birlikte Kurul, fiyatlama davranışlarına dair riskleri sınırlamak ve enflasyonun düşüş sürecini hızlandırmak amacıyla sıkı parasal duruşun korunmasına karar vermiştir… Parasal duruş enflasyonu hedeflenen patika ile uyumlu seviyelerde tutacak şekilde belirlenecektir… Açıklanacak her türlü yeni verinin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği önemle vurgulanmalıdır…” ifadeleri dâhi TL’nin ciddi şekilde destekleneceğe dair ciddi işaretler.

TCMB bu gidişatla Temmuz’da faiz indirebilir. Ancak siyasi veya ekonomik yeni bir kur şoku, söz konusu olumlu kararı tersine çevirebilir. Dolayısıyla yaz aylarıyla birlikte baz etkili enflasyondaki düşüş, FED başta diğer küresel merkez bankalarının faiz indirme isteği, risk iştahının azalması ve petrol fiyatlarındaki gerileme TL’ye ciddi şekilde destek sağlıyor, unutulmasın!