Dolarda hareketli günlerin başladığı şu günlerde para aslında siyasetle yön bulacak gibi. Önümüzdeki yıl 2 parti doğacak gibi görünüyor. Bu partiler şimdikilerin elinden bir kaç tane de milletvekili kapıp erken seçim derse ne olur bir düşünün. 

Bu ay büyüme ve enflasyon oranlarının açıklaması da ilginçti. Büyüme  0.9 oldu üçüncü çeyrekte. Bu büyüme harcamaların artmasından mı oldu yoksa üretimde artıştan mı ? Bunun ekonomiye bir yararı yok. Hep kamu harcamaları yapmak 2020 için olumsuz alarm. Barış Pınarı gibi dış dünyanın desteği olmadan yapılan harcamalarda da ülkemiz yalnız kalıyor. Cumhurbaşkanımızın dediği gibi onca zengin olan İslam ülkesi var  ama iş kardeş devletlere yardıma gelince ses çıkmıyor. Bizim yaptığımız yardım ve harcamalar da bizi büyütüyor ama aslında ülkedeki halk borçlanıyor. Bankalar da artık eskisi gibi bonkör değil. Batık kredilerini geri alamayanlar yeni kredi vermeye yanaşmıyor. Geçen gün bir arkadaşım dünyaca bilinen araba kiralama şirketlerinden birinden araba kiralamaya gitti. Yabancı ülkelerden misafirleri gelecekti. Lüks sayılan bir arabayla karşılamak istedi. Kiralama şirketi kredi konusunda karnesi kötü olduğu için araba kiralamadı. Nakit vereyim kredi kartı kullanmayım dediyse de kabul etmediler. Yani düşünün durumu. Adamın fabrikası var yüzlerce kişiye iş imkanı sağlıyor ama araba kiralayamıyor. Devlet de bu yatırımcısına sahip çıkamıyor. Belki haberi yok diyeceksiniz ama olay bu. 

Neyse gelelim yine ekonominin hal-i pür melaline enflasyon bu ay  10.56 gelecek ay biraz daha artacak gibi. 418 kalem mal göz önüne alınarak yapılan bu hesaplamada yıl sonlarında  otomobil fiyatlarındaki sabit gidiş de büyük etken olmuş diye düşünüyorum. 

Türkiye'de Amerikan dolarının oynamasının en büyük nedeni yabancı şirketlerin bilançolarını Türk lirasından Amerikan dolarına dönmesi olarak görülüyor. ABD senatosundaki Yaptırım kararı da 4 e karşı 18 oyla kabul edildi. Senato Dış İlişkiler Komisyonu Türkiye'ye hem Suriye operasyonu hem de Rusya'dan S-400 satın alması sebebiyle yaptırım uygulanmasını öngören tasarıyı bundan sonra Senato Genel Kurulu'na yollayacak. Bu durum bizi oldukça etkileyecek. Ancak önümüzde Noel ve Yılbaşı derken koca bir ay var. Bu süre içinde bizim ekonomimiz biraz rahat nefes alabilir. Ama yine de ABD tatile çıkmadan Çin mallarına konacak ek vergi ile dünyada 300 milyar dolarlık bir karışma neden olabilir.  Yani rahat edeceğimiz zaman bile tetikte olmak gerekiyor.  

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, özellikle de siyasi ve diplomatik risklere açık ekonomiler için uzun vadeli öngörülerde bulunmak pek mümkün değil.

Maliye Bakanımız "2020’de bizi daha sağlıklı ekonomik veriler bekliyor". dedi. Ama bu iniş çıkışlar ülkemizi gelişmiş-kalkınmış ülkeler düzeyine ne yazık ki eriştirmiyor. Sağlıklı verilerin piyasaya da yansıması lazım. 2019’da yaşanan ve yaşanmaya devam edecek olan durgunluğun nihayetinde hane halkı tüketiminin yüzde 4 oranında düşmesi bekleniyor. "Bir yıl daha geçti gidiyor umutlar gelecek yıla" diye düşünüyoruz. 2020’de dünya ekonomisinde belirleyici etkenleri basitçe şöyle sıralayabiliriz.

ABD ile Çin arasındaki ticaret müzakereleri, 

Büyük Britanya’nın Avrupa Birliğinden ayrılma statüsü, 

jeopolitik gerginlikler  

ABD başkanlık seçimleri 

Gördüğünüz gibi senaryoda aslında biz yokuz. Ama tüm maddeler bizi doğrudan etkileyecek nitelikte. Ama benim gönlümden geçen, ABD ile Çin arasında bir anlaşmaya varılsın, Büyük Britanya’nın anlaşmalı ayrılmasını ve de jeopolitik gerginliklerin azalması kabul edilsin. Bir de bizim ülkemizde karışıklıklar ve gereksiz tartışmalar olmazsa her daim değişik gündemler oluşturulmazsa yeni yıl bize mutluluk vadediyor olacak. 2020 dünya ekonomisi beklentileri Türkiye’yi büyüme ve ticaret yönünde sınırlayacak, enflasyon ve faizlerdeki düşüşü ve de Türk Lirasının istikrarını destekleyecek. Geçen gün yapılan toplantıda İtalyan Ticaret Odası Derneği Başkanı Livio Manzini, "Türk ekonomisinde fırsatlar kendini göstermeye başladı. Türkiye'ye yatırım yapmanın tam zamanı ve bu tren kaçırılmamalı" dedi. İnşallah değişik sektör yatırımların yapıldığı bir 2020 yılı yaşarız. 

Kim ne derse desin,  siz hep bereketli kazanç sahibi, sağlıklı ve mutlu olun İnşallah.