Evet ABD’de tarım dışı istihdam artışı 160 bin civarındaki Haziran beklentilerini oldukça fazla aşarak 224 bin şeklinde gerçekleşti ve işsizlik oranı yüzde 3,7 oldu. Resmen Mayıs ayında 75 bin istihdam artışı yaşayan ABD’nin, Haziran’da 149 bin üzerine koyması piyasaları ters paça yaptı, dersek yanlış olmaz.

Diğer taraftan dün BNP Paribas yayınladığı raporda, politika faizine gönderme yaparak ECB’nin  mevduat faizinde bu yıl içinde iki defa 10’ar baz puanlık indirime gideceğini haber veriyor. Yine mevduat faizini yüzde 0,40 olarak uygulayan ECB’nin bu yıl içinde 40 milyar euroluk varlık alımı yapacağını da duyurmaktan çekinmiyor.

***

Bugünkü gerçeklerle hareket edersek, tarım dışı istihdam rakamlarına göre FED’in faiz indirmesi ihtimali zayıfladı, ama rafa kalkmadı. Çünkü ECB’nin faiz indirme ve varlık alım işaretleri FED tarafına her an soğuk duşlar aldırabilir. Dolayısıyla FED bu ay faiz indirmede sigorta amaçlı çeyrek puanlık bir ön açılış yapar mı, bilinmez ama 50 baz puan indirmenin şimdilik hayal olduğuna inanmak gerekiyor.

Bundan sonra FED daha çok faiz yanlısı olanların baskısına muhatap olabilir. Müteakiben oluşacak manzarayla ABD tahvil faizleri yukarı yönlü gider… Neticede dün yüzde 2’nin altına inen ABD 10 yıllık tahvil faizi yeniden yüzde 2’nin üzerine tırmandı. Dolar, rezerv paralar ve diğer konvertıbl paralara karşı değer kazanır. Onu da hafta sonu görme ihtimalinin yanında hafta başı itibariyle durum daha da barizleşir. ABD’de hisse senetlerine satış gelir. Satış dalgası da Avrupa’dan başlayarak Uzakdoğu’dan tüm dünyaya yayılır.

ABD tahvil faizlerindeki hareketle birlikte güvenli liman olarak bilinen altında fiyatlar tabiî düşecek. Dün bunu ons altının yüzde 2’ye yaklaşan değer kaybıyla gözlemledik. Brent petrol fiyatlarında da yüzde 1’e yaklaşan bir değerlenme söz konusu.

İşte bu noktada G20’nin küresel iyimserliğini devam ettirecek, piyasaları destekleyecek yeni veri, data ve gelişmelere ihtiyaç olduğu ortada. O bilgi de kimine göre başladığı iddia edilen küresel resesyonu önleyecek adımlar… Bu da ticaret savaşlarına son verildiğini belirten beyanatlardan başkası değil.

***

TSİ 15:30’da açıklanan ABD istihdam verisiyle birlikte şöyle piyasalara baktım... Düşüncelerimin doğruluğuna şahit oldum. Euro/dolar paritesindeki trend aşağı yönlü… Borsa İstanbul bir çıkıp, bir inip 100.000 puan etrafında dönüp duruyor. Direnç BIST’te de düşüyor. Dolar/TL kuru, dolar lehine hareket edecek gibi görünüyor.

TCMB ile FED’in bu ay faiz artıracağına dair kanaatimi korusam da ABD istihdam verisinden sonra FED tarafındaki görüşüm zayıfladı. Fakat TCMB’den hâlâ ümidim var.

Bizim durumumuz ABD’ye pek uymasa da TCMB’nin elindeki faiz indirme gerekçeleri FED’den daha kuvvetli. Haziran enflasyonunun yüzde 18,71’den yüzde 15,72’lere düşerek 3 puanlık bir düşüş, neredeyse TCMB’nin yüzde 24 olan politika faiziyle Haziran enflasyonu arasında 8,28 puanlık bir makası doğurdu. Diğer taraftan Türkiye’nin 2 yıllık tahvil gösterge faizi de yüzde 18,98’e indi. Gıda fiyatları da düşüş eğilimine girmişken Merkez Bankası faiz indirmek için bundan daha iyi neden bulabilir mi?

İsterseniz faiz indirmeyi gerektirecek bir iki etken daha sayayım… Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın dün İstanbul’da yaptığı konuşmada Türkiye’nin risk priminden, yani CDS dediğimiz, küresel piyasaların en çok dikkate aldığı datanın 10 gün içinde 120 puan aşağı geldiğini söyledi. Endekse baktığımızda CDS’deki iniş aslında 165 puanları geçiyor, orası ayrı bir konu…

Evet bu azımsanmayacak iyi bir iyileşme. Mayıs sonunda 520’leri geçen CDS’lerimiz kısa bir süre içinde bugün itibariyle 356’lara inmişse, ekonomi ve politika ile ilgili bir düzelmeden bahsetmek lazım gelir. Merkez Bankası sanırım CDS’lerin düşüşünü de faiz indirimi için bir kalem olarak değerlendirecek.

Tahminime göre TCMB, yüzde 24’lük politika faiziyle piyasa faizi arasındaki 5,02 puanlık marjı herhalde bu aydan başlayarak yılsonuna kadar azar azar kapatacak. Enflasyonu halledebilirsek faizlerin yıkıcı etkisi kendiliğinden ortadan kalkacak, diye düşünüyorum.