Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) Eylül ayı Türk Bankacılık Sektörünün Konsolide Olmayan Ana Göstergeleri raporuna göre, bankaların toplam aktif büyüklüğü 405,3 milyar lira artışla 4,2 trilyon lira olmuş.

Bankaların mevduatı yüzde 16 artışla 2,3 trilyon liraya yükselmiş. Özkaynakları yüzde 10,4 artışla 466 milyar liraya ulaşmış. Dönem net kârları ise toplamda 36,1 milyar lira, sermaye yeterlilik rasyosu ise yüzde 18,44 olarak gerçekleşmiş. Kredilerin takibe düşmüş oranı ise yüzde 4,96…

Ohh… Ohhh! Yani bankaların keyfi yerinde!

Bakan Berat Albayrak da, Ekim ayı ekonomi güven endeksine ilişkin olarak piyasalardaki güçlü toparlanmanın sürdüğünü belirtiyor. Mesaj Twitter kaynaklı… Albayrak’ın açıklaması aynen şöyle:

“Güven endekslerinin tümünde sağlanan iyileşme ile birlikte piyasalardaki toparlanma güçlü bir şekilde sürüyor. Bu alanda yakaladığımız ivme, değişim ve arzu ettiğimiz sürdürülebilir büyümenin itici güçlerinden biri olacak”…

Eyvallah!

***

O zaman güven endeksine bakalım, durum öyle mi?

Bu endeksi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) açıklıyor… Neticede devlet kurumu… Bildirilerine inanacağız! Elimizde böyle devâsa bir olayı ne araştıracak ne de endeksini tutacak gücümüz var.

Ekim ayı ekonomik güven endeksi yüzde 4,5 artmış ve 89,8 seviyesine yükselmiş.

Güvendeki artış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektöründen kaynaklanmış.

Endeksi oluşturan tüketici tarafında güven 57’ye, reel kesimde 104,2’ye, hizmet sektöründe 90,7’ye perakende ticarette 102,3’e ve inşaat sektöründe  ise 65,1’e çıkmış…

Ne kadar güzel!

Bir önceki ayda kaçmış ki böyle olmuş!

Tabii birçok insan “89 ne, 104 ne, 57 ne...” diye bu sayılardan anlamayacak…

Çok kez yazılarımda izâh ettim ama…

Gençliğimizde “Ettekrâru ahsen velev kâne yüzseksen!” diye yarı Arapça yarı Türkçe bir ifade oldukça fazla kullanılırdı… İfade temrin veya bugünkü tâbirle alıştırma, eksersiz olarak “Bir işi 180 kere bile tekrarlasan güzel olur” manasına geliyor.

Ben de bir kez daha olayı, yani güven endekslerini yeni rakamlarla açmaya ve anlatmaya çalışayım…

***

Biliyorsunuz veya bilmiyorsunuz…

Tüketici güven endeksinde sıfır ile 200 arası puanlar kullanılır. 100’ün altında olan her puan kötümserliğe işaret eder. 100 iyimserliğin tabanı, 200 ise zirvesidir.

Genel güven endeksi 89, 90 seviyesinde... Hizmet 90, 91… Tüketicide bu puan 57, inşaatta 65 olmuş... Anlayacağınız durum oldukça kötümser. Reel kesim 104, perakende ticaret 102 ile iyimserlikte bir iki tık yukarı çıkmışlar.

Bankalar yüzde 8 olması gereken rasyolarını yüzde 19’lara yükseltmişse, reel kesim yani üretenler 104’ü, perakende ticaret de 102’yi yakalamışsa -inşaatçı hariç- normalde hizmetçi ve tüketicinin de güveni 100’ün üzerinde olmalıydı.

Demek ki memlekette ekonomik gidişattan memnun olmayan iki kesim var… Ki bunlar da nüfus olarak en kalabalık grup…

Biri hizmet sektörü, diğeri ise tüketici!

Kamuyu dahil etmiyorum, Merkez Bankası’nın 3 oturumda 10 puanlık faiz indirimine rağmen özel sektör bankacılığının faizlerde oynama bile yapmamasını her ortamda yüksek sesle dillendiren ve sürekli daraldıklarını ifade eden bir özel sektöre nasıl 104 gibi güven notu verilebiliyor, anlayan varsa gelsin izâh etsin!

Adamlar kan ağlıyor… TÜİK de kalkmış… “Yok yok, merak etmeyin güvendesiniz” diye moral veriyor.

Reel sektör güvendeyse, rahatsa bankalar da elbette kredi verme, faiz indirme konusunda ağır davranacaklar… En fazla kazandıkları alana, yani tüketiciye daha fazla ihtimam gösterecekler…

Ne dersiniz, sizce doğru değil mi?!..

Sanki sanayi ve reel sektör işini biraz daha kurcalamak gerekecek!