Dolar $
32.59
%0.17 0.05
Euro €
34.8
%0.11 0.04
Sterlin £
40.32
%-0.7 -0.28
Çeyrek Altın
4101.09
%0.83 33.36
SON DAKİKA
Son Yazıları

Amerikan başkanlık seçimi ve dünya düzeni

13 Tem 2020

1945'den beri Anglo-saksonların kurduğu dünya düzeninde Amerika başı çeken hegemon bir devlet olarak yer aldı. Amerika'nın hegemonyasını kurduğu uluslararası ekonomik ve askeri yapılanmalar ve Amerika'nın yumuşak gücü sağladı.

Rusya’nın başı çektiği doğu blokunda sert ve otoriter rejimlere karşı insan haklarına saygılı, fırsat eşitliği öngören, demokratik bir yapı özgürce yaşamak isteyen her ülkeyi kendisine çekti. Dünya, Amerikan filmlerinin, müziğinin ve yarattığı uluslararası hukuk siteminin perdelemesinde Amerika içindeki ırk ayrımını ve bu ayrımın yarattığı faciaları göz ardı etti. Ne zaman Kızılderililerden bahsedilse insanlarla alay edildi. Bu yapılanma Yeni güçlerin yükselmeye başlaması, ideolojik çekişmeler yerine kültürel sorunların ortaya çıkması, Ortadoğu ve dünyanın çeşitli alanlarında giriştiği savaşlar ve yaptığı rejim değişikliklerine harcadığı paralar nedeniyle 2008’den itibaren hızla gerilemeye başladı.2008 yılındaki ekonomik bunalım bunun en önemli göstergesi oldu.

Yakın zamana kadar Amerika’nın askeri gücüne dayanmak ve ekonomik yardım almak için başka bir mercii bulamayan ülkeler Amerika’nın vagonuna takıldılar. Günümüzde başta Çin olmak üzere yükselen ülkelerin yoğun rekabeti ve borç verme kapasitesine erişmeleri, yeni teknoloji devrimlerine diğer ülkelerin erişmesi Amerikan gücünü eritti. Önceki başkan Obama savaş harcamalarını durdurmak istedi. Ancak Amerika içindeki güçlü lobi sistemi buna izin vermedi. Son Başkan Trump da savaş harcamalarından kaçınmak ve Ortadoğu’dan çıkmak istedi. Bu politikası güçlü lobiler nedeniyle sonuç vermeyince, müttefiklerini para har harcamaya Amerikan mal ve silahlarını almaya zorladı.

Amerika’nın çoğu Batılı müttefiki bu durumu kabul etmedi. Amerika’nın eskiden olduğu gibi kendilerini besleyecek kaynaklara sahip olmadığını gördüler. Bunun yanında Başkan Trump’ın belirsiz ve Rusya devlet Başkanı Putin’in belirttiği gibi güvenilmez davranışları bir çok ülkede Amerika’ya karşı güven duygusunun zayıflamasına yol açtı.

Peşinden Amerika’nın yarattığı rejim değişiklikleri ekonomileri zayıflayan ulusların üzerine çökünce başlayan göç dalgaları müttefiklerini olağandan fazla rahatsız etti. Turmp finansal savaşına karşı para dolaşım sistemlerinin değiştirilmesi çabaları başladı. Çin ve Rusya yükselirken kalkınmakta olan ülkelerle birlikte yeni bir dünya düzeni aranmaya başlandı.

Bütün bu gelişmelerin üzerine Amerika’nın bir türlü dengeleyemediği virüs salgını binince yeni düzenin sarsıntıları gelişmeye başladı. Bu ne türlü bir gelişme göstereceği henüz belirsiz olan bir dönemde çok ihtiraslı ve Amerika’nın yapılanmasına öncelik veren bir başkanın yeniden seçilmesi olumlu veya tahminen olumsuz yansımalar başlangıcı olur mu olmaz mı göreceğiz.


Yazarın Son Yazıları
Yazarın En Çok Okunan Yazıları