Dolar $
32.5
%0.35 0.11
Euro €
34.81
%0.68 0.23
Sterlin £
40.69
%0.46 0.18
Çeyrek Altın
4060.64
%0.13 5.29
SON DAKİKA

7 yıl sonra iyi not aldık!

Geçen haftanın en güzel haberlerinden biri Fitch Ratings Yöneticisi Douglas Winslow 'un not görünümünü 'ekonomideki dengelenme' nedeniyle yükselttiklerini bildirmesiydi. Fitch 'ten 7 yıl aradan sonra gelen ilk pozitif adımın sonrasında gözler diğer kredi derecelendirme kuruluşlarına çevrildi. Ama aslında başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere, biz bu kuruluşları pek samimi bulmayız. İşin içine siyaseti sokup duruyorlar.

2018’de bazı olaylar karşısında önde gelen 3 kredi derecelendirme kuruluşunun da Türkiye değerlendirmelerini çok hızlı bir şekilde işi biraz da siyaseten aleyhimize çevirdikleri ortada. Cumhurbaşkanımızı da çok kızdırdılar. Bakın şimdi ne oldu. Şimdi arayı sıcak tutmak istiyorlar. Ben Moody’s in de bir an önce doğruyu görmesini ve hakkıyla bu görünümleri değerlendirmesini istiyorum. S&P'nin bir şey yapacağını sanmıyorum. Ama onlar da hakkını vermeli. 

Uluslararası Kredi Derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings yöneticisi Winslow’a göre, bu karar, ekonomimizdeki yeniden dengelenmeyi yansıtıyor. Ekonomik ilerleme devam ediyor, cari denge fazla verdi, aynı zamanda enflasyon geriledi, TL faiz indirimlerine rağmen değerlendi. Döviz rezervleri arttı. Elverişli küresel finansal koşullar ve ABD'nin yaptırımları kaldırması da etkili oldu.  

Türkiye'nin kredi notunun yükselmesi, piyasalarda da olumlu karşılandı.  Dolar/TL, haftaya 5,6878 ile son bir ayın en düşük seviyesinde başladı ve gün boyu 5,69'un altında işlem gördü. Borsa ise haftaya 0,82 yükselişle 99.26 ile başladı. Ülkemizdeki ekonomi Analistleri, Fitch Ratings'ten 7 yıl aradan sonra gelen ilk pozitif adımı nedeniyle Türk lirası varlıklarının pozitif ayrıştığını belirterek, ekim ayı enflasyonun bir önceki aya göre yüzde 2 artışla piyasa beklentisi doğrultusunda gerçekleşerek yıllık enflasyonun yüzde 8,55 seviyesinde bulunacağını ifade ediyor.

Gelecek sene dış finansman ihtiyacının 170 milyar dolar civarında olması bekleniyor. Yapılan yapısal önlemlerin dış bağımlılığı bir nebze azaltacak. Üzerinde çalışılan emeklilik reformu, tasarruf oranlarının artmasını sağlayabilir. Ama hükümetin reformları uygulama konusunda nasıl davranacağı da pek bilinemiyor. Ekonomide bazı zayıf ve güçlü taraflarımız var. Sürprizler olabilir. Dışarıya olan finans bağımlılığımızı halledebilirsek, biraz kendimize dönüp üretimin artması için çalışabilsek, işsizleri de azaltırsak işte o zaman mecbur kalacaklar bize yüksek not vermeye. 

Ben bunları yazarken sanki çok mutlu olmuşum da yazıyorum sanmayın. Bir şirketin yaptığı değerlendirme bu. Fitch Ratings 'in, Türkiye değerlendirmesinde, kredi notunu teyit ederken, görünümü "negatiften" "durağana" yükseltmesi çok mutlu olunacak bir şey değil. Ama bu durum dahi, ülkemizin ekonomisinin dengelenme konusunda belirgin bir ilerleme kaydettiğini gösteriyor. Enflasyonun tek haneye inme çalışmalarının başarılı olması, TL'nin değer kazanması ve Suriye konusunda tansiyonun da düşmesi sonrası, kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye konusunda yapacağı değerlendirmelerin daha olumlu olması kaçınılmaz. Fitch'ten 7 yıl aradan sonra gelen ilk pozitif adımın bize yazdırdıkları bunlar. Ama, vergi veren halkın ne düşündüğüne bakacak olursak, son gelen vergilerden mustaripler. Vergi veren kişiler artık para kazanamıyorlar. Üretim düşük ve dahi satışlar da düşük. Hayatta kalmak için vergi mükellefleri vergilerini ödemiyorlar. Daha doğrusu ödeyemiyorlar. Mali idari yapılandırma yine bekleniyor.  Son zamanlarda artan elektronik ve fiili haciz baskıları bu kesimi çok rahatsız ediyor. Bankalardan da artık kredi alamadıkları için çaresiz kalmış durumdalar. İnanıyorum ki, tüccarların hiçbiri parası olduğu halde yüzde 24 gecikme zammını sineye çekmez. Bankadan daha düşük faizle kredi alabilse üzerine düşen borcu ödeyecek. Hele bir de yapılandırma yenilenirse devletin geliri artacak. İlk dokuz ayda bazı iş yerlerinin kapanması, işsizliğin artması nedeniyle, vergi hedefi tutturulamamış durumda. Bu dönem kapsamında katma değer vergisinin %34 ü ancak toplanabilmiş.  Eylül 2019 tarihi itibariyle ülkemizde 3 kez yapılandırma çalışmasından 68 milyar TL tahsilat yapılmış. Bu hiç de azımsanacak bir para değildir. Vergi mükellefleri yeni bir destek bekliyor. Bence tam zamanı. Son günlerde üzüldüğüm bir konu var. Ispanak konusu beni çok üzüyor. Bu ülkede insanları bile bile ölüme yollayanlar var. Ispanak ile renktaş olan zehirli otları birbirine katanlar bence en büyük hain. Ne oldu bize ki bu hallere düştük. Komşumuz açken biz tok yatmazdık. Şimdi ölebileceklerini bile düşünmeden hile yapıyor insanlar. Kalın sağlıcakla.