Türkiye yine gelecek hafta ABD ile yaşanacak kritik bir döneme daha giriyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 13 Kasım’daki ABD ziyaretinde ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelecek. İki ülke arasında süren sorunların çözümü noktasında ilerleme sağlanması bekleniyor.

Diğer taraftan gelecek hafta yurt içinde cari işlemler dengesi ile sanayi üretimi Eylül verileri, Ağustos ayı işsizlik oranı, Ekim merkezi yönetim bütçe açıklamaları ve yılsonu TÜFE endeksi ile 311,91 seviyesine inen Türkiye’nin risk primindeki aşağı yönlü seyir piyasaların takibinde olacak.

Yurt dışında ise; ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell’ın faiz indiriminden sonra 13 Kasım’da yapacağı ilk değerlendirme toplantısı, ABD tüketici ve üretici fiyatları, aylık bütçe beyanı, iş dünyası güven endeksi, imalat, dış ticaret dengesi, sanayi üretimi, kapasite kullanım, işletme stokları ve perakende satışlar piyasaların gündemi içerisinde yer alacak.

Euro Bölgesi’nde de ZEW Ekonomik Beklentiler Endeksi, sanayi üretimi, istihdam ve büyüme verileri, dış ticaret dengesi ve TÜFE verileri izlenecek. Almanya’da Euro Bölgesi’nde olduğu gibi ZEW ekonomik endeksi, tüketici fiyatları ve büyüme öne çıkan gündemler.

Çin’de sanayi üretimiyle perakende satışlar öne çıkarken Japonya’da ise cari işlemler, makine siparişleri, üretici fiyatları, büyüme, sanayi üretimi ve kapasite kullanım piyasaların odaklanacağı veriler olacak.

Dikkatler ABD yaptırımında

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ile Özgür Suriye Ordusu’nun  (ÖSO) güvenlik koridoru oluşturmak amacıyla kuzey Suriye’ye yönelik ortaklaşa gerçekleştirdikleri Barış Pınarı Harekatı’ndan sonra Temsilciler Meclisi’nin Türkiye’ye yaptırım kararı almasının ardından azil sürecindeki ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’ye daha sıcak mesajlar vermesi ilişkileri bir nebze ısıtmış görüntüsü veriyor.

Kuzey Suriye’de oluşturulan 480 kilometre eninde, 32 kilometre genişliğinde Türkiye sınırında oluşturulan güvenlik koridoru içinde 120 saatlik ABD ile varılan mutabakat, 150 saatlik Rusya ile yapılan Soçi anlaşmasına rağmen bölgede hâlâ terör unsurlarının bulunması özellikle Erdoğan’ın ABD ziyaretinde masaya gelecek konular arasında olacağı tahmin ediliyor.

Erdoğan-Trump arasında gerçekleşecek görüşmede ayrıca Suriye’ye yönelik Barış Pınarı Harekatı’nı müteakip ABD Temsilciler Meclisi’nin Türkiye’ye yaptırım kararını onaylaması ve kararın Senato ve Trump’ın imzasına kalması da yine görüşmelerin içeriğinde yer alması bekleniyor.

Piyasaların özellikle çözülmesini beklediği diğer konu da Türkiye’ye yaptırımlar konusunu ilgilendiren Rusya’dan alınan hava savunma füzeleri S-400’ler, Türkiye’nin F-35 savaş uçağı üretim projesinden çıkarılması ve 100 milyar dolarlık ticaret hacmi meselesi görüşme gündeminin ana maddeleri arasında. Ayrıca ABD’de halen mahkemelerin Halkbank üzerinde davalarını yürütmesi ve terör örgütü FETÖ ile mücadelede ABD’ye yönelik izlenecek yol haritası Erdoğan-Trump arasındaki görüşmelerde ele alınması öngörülüyor.

ABD/Çin belirsizliği sürüyor

Dünya piyasalarıyla birlikte yurt içi piyasalarını yakından ilgilendiren diğer konu ABD/Çin arasında devam eden ticaret müzakereleri. Çin tarafından ek gümrük tarifelerinin iptal edildiğine yönelik anlaşmaya varıldığına dair açıklamalar piyasalarda olumlu bir hava estirdi. Ancak Çin’den gelen iyi haberlere karşılık ABD Başkanı Trump’ın henüz Çin ile fikir birliğine varmadıklarını açıklaması piyasalarda bir nebze gerginliğe sebep oldu. Trump, Çin’in ticaret savaşında uygulanmaya alınan tarifelerin tamamen kaldırılmayacağını söyledi.

Trump’tan gelen açıklama hisse senedi piyasalarında dalgalanma yaptı ve ABD tahvil faizlerini yükseltti, dolar endeksi de 98,3 seviyelerine çıktı. Çin yuanı dolar karşısında 7’nin altına düşerek 6,99’dan işlem gördü. ABD Teksas (WTI) petrolü varil başına 57 doların üzerine yöneldi.

ABD/Çin görüşmelerini yorumlayanlar, genel anlamda haftanın olumlu geçtiğini, ancak piyasaların daha iyimser bir havaya girmesi için iki ülke arasında yazılı anlaşmayı görmek istediklerini belirtiyorlar. Yorumcular, piyasalardaki belirsizlikle birlikte yürüyen spekülasyonların ABD/Çin ticaret müzakerelerinin tam anlamıyla sonuçlanıncaya kadar devam edeceğini vurguluyorlar.

FED dip seviyeye geldi mi?

ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz kararları hâlâ küresel piyasaların en fazla ilgilendiği konuların başında geliyor. FED’in negatif faiz patikasında yürüme politikalarının devam edip etmeyeceği tartışılırken dünya merkez bankalarının yaygın olarak kullandığı faiz indirim politikasından ABD’nin uzun süre vazgeçmeyeceği yolunda yapılan yorumlar daha fazla. Birçok ünlü yorumcu FED’in söylendiğinden çok daha fazla faiz indirme tarafında olduğunu ve kademeli olsa da 100 baz puan daha faizleri aşağı çekebileceğini belirtiyor.

Diğer taraftan faiz indirmeye muhalif olan FED’in eyalet başkanlarından Powell’a tepkiler de geliyor. Atlanta FED Başkanı Raphael Bostic, yapılan faiz indirimlerinin yeterli olduğunu ve genişlemede FED’in elini kuvvetlendirdiğini, bundan sonra faiz artırma olmasa da sabit patikada bekle-gör politikasının uygulanmasının gerekliliğini ileri sürdü.

FED’in en son 25 baz puan indirerek politika faizini 1,5-1,75 bandına çektiğini hatırlatan Bostic, merkez bankasının faizle resesyona cevap verme konusunda dip seviyesinde olduğunu kaydediyor.

Ancak gelecek hafta FED Başkanı Jerome Powell’ın basın toplantısının birçok belirsizliği ortadan kaldıracağı tahmin ediliyor.

Hazine ihalelerine yoğun talep

Yurt içindeki gelişmeler içinde açıklanacak verilerin yanında gelecek hafta en önemli gelişme Hazine’nin 4 tahvil ve bir bono ihalesi yapacak olması. Hazine Kasım 2019-Ocak 2020 aralığında 56,7 milyar liralık iç borç servisine karşılık 56 milyar liralık iç borçlanma yapacak. Kasım’daki ihale ile borçlanma miktarı 20,4 milyar lira. Borçlanmalar Aralık’ta 11,2 ve Ocak’ta 24,4 milyar lira ile devam edecek. Bu dönemde dış borçlanmaya gidilmeyecek, 1 kira sertifikası, 2 Hazine bonosu ve 8 tahvil ihalesi düzenlenecek.

Hazine’nin yüksek montanlı tahvil ihraçları da dikkat çekiyor. Hazine’ye bu hafta son 4 yılın en yüksek talebi geldi. İhracı gerçekleşen 5 yıl vadeli dolar cinsi tahvilde ihraç tutarının 3 katından fazla talep oluştu. Hazine, 2024 vadeli tahvil ihracıyla 2,5 milyar dolar borçlandı. Kupon oranı yüzde 5,6 olan tahvilin, yatırımcıya getirisi yüzde 5,7 olarak gerçekleşti. Tahvilin yüzde 54,4'ü İngiltere, yüzde 31,5'i ABD, yüzde 91'i Avrupa ülkeleri ve yüzde 5'i diğer ülkelerdeki yatırımcılara satıldı.

DİBS’ler kazançta ilk sırada

Faizlerin gerilemesiyle birlikte geçen ay en fazla reel getiri devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) gerçekleşti. Borsa İstanbul BIST 100 endeksinin yüzde 4,85 oranında kaybettirmesine karşılık DİBS üretici fiyatları bazında yüzde 2,75, tüketici fiyatları bazında ise yüzde 0,90 oranında kazandırdı.

Bu arada IC Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Çeken, İtalyan Astaldi’nin elinde bulundurduğu yüzde 30 oranındaki 3’üncü Boğaz Köprüsü’ndeki hisselerine Çinli bir grubun talip olduğunu, IC Holding’in de yüzde 20 hissesinin aynı Çinli grubun takibinde olduğunu söyledi. Çeken hisselerini satsa bile Boğaz Köprüsü’nde yüzde 50’lik hissenin ellerinde kalacağını belirtti.  

Ayrıca makro ekonomi içerisinde incelenen dış ticaret endeksleri özellikle döviz olmak üzere piyasaların takibinde. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)  Eylül ayı dış ticaret endekslerini açıkladı. Buna göre ihracat birim değer endeksi Eylül’de yıllık yüzde 3,4, ithalat birim değer endeksi yüzde 5,3 geriledi.

ABD petrol stokları artıyor

2 trilyon dolar değeri olan Saudi Aramco petrol şirketi önce halka arzıyla öne çıkarken şimdi de şirketin 5 Çinli şirketle petrol anlaşması yapması enerji piyasasında gündem oldu.

Diğer taraftan petrol fiyatlarını yakından ilgilendiren Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) petrol stok bildirimleri dikkat çekiyor. IEA son olarak 1 Kasım haftasında ABD stoklarının 7,9 milyon varil artışla 446,8 milyon varile ulaştığını bildirdi. Söz konusu hafta ABD rafinerileri günlük 237 bin varil düşüşle günlük 16 milyon varil ham petrol tedarik ederken rafinerilerin yüzde 86 kapasite ile çalıştı. Doğal üretimi ise günlük 10 milyon varile düştü.

Borsa ve dolar kazandırdı

Bu hafta, yatırım araçlarından borsa ve dolar kazandırırken altın kaybettirdi.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 4,76'lık kazançla 103.153,20 puandan kapattı. Endeks, hafta içinde en düşük 99.143,94 puanı, en yüksek ise 104.017,80 puanı gördü.

En çok yükselen yüzde 25,43 ile Beşiktaş Futbol Yatırımları oldu. Söz konusu hisse senedini yüzde 16,67'lik artışla Bera Holding, yüzde 14,90'lık yükselişle de ICBC Turkey Bank izledi. En çok değer kaybeden hisseler;  yüzde 11,70 ile Verusa Holding,  yüzde 9,93'lük düşüşle Sasa Polyester, yüzde 9,09'luk azalışla da Odaş Elektrik oldu.

Serbest piyasada doların satış fiyatı yüzde 0,82'lik kazançla 5,7550 lira, euronun satış fiyatı ise yüzde 0,41'lik düşüşle 6,3450 lira oldu. İngiliz sterlini yüzde 0,47 kayıpla 7,38 lira, İsviçre frangı yüzde 0,29 düşüşle 5,78 liradan haftayı kapattı.

Kapalıçarşı'da işlem gören 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı, bu hafta yüzde 2,63'lük düşüşle 270,40 liraya, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 2,59'luk azalışla bin 802 liraya geriledi. Bu hafta, yatırım fonları yüzde 0,47, bireysel emeklilik fonları yüzde 1,12 değer kazandı.

Haftalık bazda 1000 TL’lik yatırım; borsada 1047,6 lira, dolarda 1008,2 lira, euroda 995,9 lira ve altında 973,7 lira oldu.

BIST 100…

Fitch Ratings’in Türkiye görünümünü negatiften durağana yükseltmesinin moraliyle haftaya başlayan Borsa İstanbul BIST 100 endeksi, söz konusu iyimserliğini haftanın 4 günü devam ettirdi. ABD/Çin görüşmeleri ile Avrupa’da ekonomik verilerin iyimserliği yurt dışı piyasalarla birlikte Borsa İstanbul’a da yansıdı. Diğer taraftan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 13 Kasım’da ABD’yi gidip Trump ile göreceğinin de kesinleşmesi borsada olumlu bir havanın oluşmasını sağladı. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 4,76'lık kazançla 103.153,20 puandan kapatırken haftanın son günü ise yüzde 0,38’lik bir kayıp yaşadı. Hafta boyunca 100.000 desteğini koruyan endeksin sık sık 104.000 direncini denemesi güçlü duruşun devam edeceği şeklinde yorumlanabilir. Endeksin 104.000 direncinde tutunması durumunda 106.000’in gündeme gelmesi mümkün. Teknik olarak 105.500 pivot görünümünde. Aşağı sarkmalarda 102.300 ve 100.600 kuvvetli destekler, yukarı yönlü harekette 105.200 ve 106.000 güçlü dirençler olarak önümüze çıkıyor.

DOLAR/TL…

Dolar/TL kurunu etkileyecek en önemli gelişme gelecek hafta Erdoğan-Trump arasında yapılacak görüşme olacak. Diğer taraftan euro/dolar paritesini de yakından ilgilendiren ABD/Çin ticaret görüşmelerinde tarafların kısmi ticaret anlaşmasında birbirlerinin ürünlerine uygulanan tarifeleri geri çekme konusunda fikir birliğine varmaları piyasalar açısından olumlu bir gelişme olarak algılanıyor. Bu da doların aldığı kazancı geri vermesi ve borsada hisselerin yükselmesi anlamına geliyor. Ancak anlaşmanın iki ülke arasındaki anlaşmanın nerede imzalanacağı konusunda spekülasyonlar yapılıyor. Doların euro karşısındaki değerlenmesi ise sürüyor. Dolar ve eurodaki hareketin gelecek haftaki gelişmelere bağlı olarak daha çok dolarda artış yönünde olacağı tahminleri yüksek. Trump ile Çin lideri Xi Jinping’in 3-4 Aralık’ta gerçekleştirilecek NATO zirvesi sonrasında İsveç veya İsviçre’de bir araya geleceği yorumları yapılıyor. Teknik olarak bakıldığında dolar/TL paritesi 50 günlük ortalamayla paralel seyrediyor. Aşağı yönlü harekette doların 5,70’leri görme ihtimali fazla. Paritede 5,66 en güçlü destek, yukarıda ise 5,82 en kuvvetli direnç olarak duruyor.

EURO/TL…

Euro/dolar paritesine göre hareket edecek euro/TL diğer taraftan Euro Bölgesi büyümesine odaklı yön tayin edecek. ZEW ekonomik endeks de euronun hareketini belirleyecek. Euro/TL’de yine Erdoğan-Trump görüşmelerinin neticesine bağlı olarak yön önemli rol oynayacak. Söz konusu görüşmelerin TL varlıklarına iyimser yansımasının muhtemel olduğu düşünülürse euronun TL karşısındaki sınırlı kayıplarının devam edeceği tahmini yüksek. Kurda 6,35 pivot görüntüsü veriyor. 6,40’ların direnç ve 6,25 ile 6,30 arasının ise yine kuvvetli destekler olarak takip edileceği gözleniyor.

ONS ALTIN…

ABD/Çin ticaret görüşmelerindeki müspet hava ons altın fiyatlarını 1500 doların altına çekti. Halen 1459 dolar seviyesinde hareket eden ons altının iyimserlikle birlikte 1430’lara kadar inmesi muhtemel. ABD 10 yıllık tahvil faizleri aşağı yönlü. Dolar da Çin yuanı karşısında 7’lerin altına inmiş durumda. Dolayısıyla risklerin giderek azaldığı dünyada altın fiyatlarındaki hareketin daha fazla aşağı yönlü olacağı tahminleri var. Ons altında pivot 1450 olarak görünüyor. Aşağı yönlü hareketlerde 1438 dolar ise kuvvetli destek. Yukarıda ise en kuvvetli direnç 1464 dolar seviyesi.

PETROL…

ABD/Çin arasındaki gerginliğin azalması ve tarifeler konusunda anlaşmaya yakın bir havanın oluşmasını gösterge olarak alan petrol fiyatlarında yukarı yönlü seyir hızlandı. 62 dolarda seyreden Brent petrol 63 dolar bandına yaklaşıyor. Yine Amerikan tipi petrol de 57 doların üzerinde kalma direncini gösteriyor. Petrolün hareketinde ABD Enerji Enformasyon İdaresi’nin stok açıklamaları ise petrolün yükselişini engelleyemedi.  Özet olarak petrol fiyatlarında ekonomik büyümelerdeki iyileşme ve ticaret savaşlarında anlaşmaya yakın olma petrol kazançlarını hafta sonunda daha da yukarıya taşıdı. Brent petrolde pivot bölge 61 dolar… Aşağı sarkmalarda 60 dolar güçlü destek. Yukarıda ise 63 dolar güçlü direnç görünümünde. ABD tipi petrolde ise 58 dolar direnç ve 56 dolar ise güçlü desteği işaret ediyor.