Sedat YILMAZ

2020 Kasım’ında değişen para politikası, hukuk ve ekonomide gerçekleştirilecek reform mesajlarından sonra yabancı yatırımcı güveninin artmasıyla Türk Lirası’na (TL) olan ilgi giderek artıyor.

Geçen yıl hisse senedi ve devlet tahvilinde toplam 9,2 milyar dolarlık çıkış gerçekleştiren yabancı yatırımcı, bu yılın 8’iyle biten haftasında toplamda 777 milyon dolarlık alım yaptı. Söz konusu alımların 491 milyon doları devlet tahvilinde, 286 milyon doları ise hisse senetlerinde gerçekleşti. Yatırımcı şimdi 21 Ocak’ta gerçekleştirilen Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını bekliyor.

Bu arada Merkezi Kayıt Kuruluşu da (MKK) Türkiye’de hisse senedinin geçen yılbaşından bu yana 786 bin artarak 2 milyonu aştığını duyurdu. Borsa İstanbul geçen yıl yatırımcısına yüzde 29 kazandırmıştı.

Türk Lirası varlıklarına olan yatırımcı ilgisinin TL’nin değer kazanmasıyla daha da artacağına dair öngörüler yapan ve raporlar yazan ünlü yabancı bankalar uzun zamandan bu yana değer kaybeden TL’de kazancın yükseliş trendinde olduğunu bildiriyor.

İngiliz Barclays, ABD’li Citi Grup, Hollandalı Rabobank, Fransız Societe Generale başta birçok ünlü finans kuruluşu, TL’nin dolara karşı yakın gelecekte 7 lira seviyesinin altına ineceğini öngörüyor. Bankalar birbirine yakın yorum notlarında, TL’nin 10 yıllık reel efektif kur ortalamasına göre yüzde 30 daha kazanç sağlayabilecek potansiyele sahip olduğunu belirtiyor.

Dolarizasyon tersine döner

Türkiye’deki enflasyon datasına kilitlenen yabancı bankalar ve yatırımcılar, Merkez Bankası’nın (TCMB) yaptığı son ankette enflasyon beklentilerindeki yükselişin yavaşladığını, yılın ikinci yarısına kadar yükselecek enflasyonla birlikte artacak faizlerin TL’deki getiriyi de yükselteceğini ve faizlerin aşağı dönmesiyle kazançların artacağını yorumluyor.

TCMB anketine göre 12 ay sonrası enflasyon beklentisinin yüzde 10,53 seviyesine, 24 ay sonraki enflasyon beklentisinin de yüzde 9,14 olduğuna dikkat çeken yatırımcılar, yılsonu enflasyonunun yüzde 11,15 olarak tahmin edilmesinin enflasyonda boyun eğrisinin aşağı döndüğü anlamına geldiğini vurguluyorlar.

Türkiye’de enflasyonun henüz tepe noktasına ulaşmadığını, dolayısıyla TCMB’nin faiz artışlarını sürdüreceğine dikkat çeken yabancı bankalar, ABD’nin teşvik paketi ve FED’in faizleri uzun bir zaman artırmayacağı düşünüldüğünde ABD parasının, önümüzdeki aylarda gelişen ülke paraları karşısında zayıf bir görüntü çizeceğini, bu trendde Türk Lirası’nın daha değerleneceğini bildiriyor.

TL için olumlu duruşlarını koruduklarını belirten bankalar, yeni ekonomi yönetiminin çabalarıyla kazanılan yatırımcı güveninin güçlenerek dolarizasyon eğilimini tersine döndüreceğine ve dövizden kaçışların hızlanacağına vurgu yapıyor.

CDS’ler 300’ün altına düşmeli

TCMB’nin 21 Ocak’taki toplantısında faiz artırmasının, 2020 Kasım ve Aralık’taki faiz artışları kadar önemli olmayacağını, zira yabancı yatırımcı güveninin kazanıldığını bildiren bankalar, Türkiye’deki sorunun enflasyon ve enflasyonu tetikleyen dinamikler olduğunu kaydediyor. Bankalar, Türkiye’nin risk primi CDS’lerin 300’lerin altına inmesi, hukuk ile ekonomide gerçekleştirilecek reformlar ve para politikası desteğiyle enflasyonun yılın ikinci yarısından itibaren düşmeye başlayacağını ifade ediyor.

Uluslararası bankalar raporlarında Türk Lirası’nın geçen yılı dolara karşı yüzde 20’nin üzerinde bir düşüşle kapattığını, Kasım ayındaki değişimle birlikte yüksek değer kaybının geri çekildiğini, makro politikada iyileşmenin temellerinin atıldığı bu dönemin korunması durumunda TL’deki performansın yükseleceği kaydediliyor.

Beklentilere karşılık yabancı yatırımcının TL ilgisine karşılık yerleşiklerin döviz mevduatı ilgisi yılın ilk haftasında da devam ettiği gözleniyor. TCMB verilerine göre döviz mevduatı 235,9 milyar dolar rekor seviyesine yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatı yılın ilk haftasında 598 milyon dolar artarak 150,8 milyar dolara, tüzel kişilerin mevduatı da 399 milyon dolar düşüş göstererek 85,1 milyar dolara gerilediği görülüyor.

Dolar/TL 6,71’e kadar düşer

İngiliz bankası Barclays analistleri, Türkiye’de manşet enflasyonun yılın ilk yarısında yüzde 14 seviyesinden aşağı geleceğini ve yılsonunda tek hanelere düşebileceğini değerlendirdi. Dolar tahminini 8,40 lira olarak biraz yüksek tutan bazı Barclays analistleri ise, kur geçişkenliği, dış denge ve güçlü rezervler sebebiyle TCMB’nin kurun 7 liranın altına inmesinden kaçınabileceğini kaydediyorlar.

Hollandalı Robabank analistleri ise doların birkaç ay içinde 7 liranın altına ineceğini, gıda fiyatlarındaki kur geçişgenliğinin giderek azalması sebebiyle enflasyona biraz daha az baskı yapacağını, TL’nin gelecek aylarda gerçekleştireceği performansıyla piyasaların da kazanacağını söylüyor.

Bloomberg’e açıklamalarda bulunan analistlerden sonra Fransız Scoiete Generale bankası da hazırladığı raporda, dolar ve euroya karşı Türk Lirası’nda pozisyon aldıklarını, yaptıkları araştırmada TL’nin 10 yıllık reel efektif döviz kuru ortalamasına göre yüzde 30 değersiz olduğunu, mevcut seviye itibariyle TL’de yeniden uzun pozisyon almanın oldukça cazip olduğunu yazıyor. Türkiye’de gerçekleştirilen politika ve uygulamalarla yatırımcı güveninin yeniden kazanıldığının belirtildiği raporda banka, yatırımcılarına dolar/TL kurunun 6,71 hedefi ile kısa pozisyon alınmasını, 7,75 lirada da stoploss yapmalarını tavsiye ediyor.

HSBC’nin stoploss’u dipte

Yatırımcısına Türk Lirası’nı şiddetle tavsiye eden bankalar arasında İngiliz HSBC de var. Yılsonu dolar tahminini 7,10 lira olarak yapan HSBC, normalleşmeyle birlikte kurun 6,50 lira seviyesine gerileceğini raporluyor. Banka raporunda TL için kısa pozisyon açtıklarını kaydetti ve stoploss’u 6,53 lira olarak açıklıyor.

Enflasyonun 2021’in ilk yarısında kur geçişgenliği sebebiyle yükseleceğini raporuna ekleyen HSBC, kurdaki birikimli etkinin genişlemeci para politikası kaynaklı olduğunu, ancak etkinin yılın ikinci yarısıyla birlikte azalacağını ve enflasyonda gerilemenin başlayacağını yorumluyor.

ABD’li Citi Grup da TCMB’den gelen adımların Türk Lirası varlıklarına kısa vadede önemli kazançlar sağlayacağını bildiriyor. Banka raporunda teşviklerin ekonomiye nasıl yansıdığına, enflasyondaki trend, sıkılaştırmadaki süreç, mali politikalarda reformlara ve TCMB’nin uluslararası rezervlerine dikkat çekiliyor.

Raporda genişlemeci politikaların TCMB rezervlerinde kayba ve dolarizasyonda ise yükselişlere sebep olduğu, buna rağmen Türkiye ekonomisinin pandemi şokunu kısa sürede atlatarak hızlı bir toparlanma ivmesine girdiği hatırlatılıyor.

Sermaye akışı iyi izlenmeli

HSBC raporunda Türkiye CDS’leri ile birlikte enflasyonun daha da düşmesi, TCMB’nin sadeleşme politikasının devamının Türk Lirası ve tahvil piyasasını destekleyeceği kaydedildi. Banka raporunda, TCMB’ye rezerv konusunda sermaye akışları ve dolarizasyon sürecini iyi izlemesi gerektiği ifade ediliyor.

İsviçreli banka UBS de yılın sonunda dolar/TL kurunun 7 lira seviyesinden kapanacağını raporluyor. Banka daha sonra kurda yukarı yönlü bir atak görünse de bunun maksimum 7,60’ları geçemeyeceğini öngörüyor.  Türk Lirası için özel rapor hazırlayan UBS, para politikasında sıkılaştırma, dolardaki uluslararası zayıflık ile birlikte enflasyonla mücadeledeki kararlılığın küresel dinamikleri de arkasına alarak TL’yi güçlendireceği vurgulandı. Banka Türkiye ekonomisinin 2020 itibariyle de büyüyeceğine işaret ediyor.

BloombergHT’ye konuşan Deutsche Bank analistlerinden Christian Wietoska da, dolar/TL kurunun 7,50’nin altında kalmaya devam edeceğini, konjonktürel olarak zayıf kalacak doların diğer gelişen ülkelerde olduğu gibi Türkiye’nin parası karşısında da zorlanacağını söylüyor.

Türk Lirası için müspet tarafta olduklarını ve Türk parasının değer kazanmaya devam edeceğini vurgulayan Wietoska, TL’nin yılbaşından bu yana direncini koruduğunu ve bu trendin süreceğini tahmin ettiklerini ifade ediyor. Yılın ilk çeyreği sonunda Türkiye’de manşet enflasyonun yüzde 15’e yükseleceğini ve ikinci yarıdan itibaren düşüş eğilimine geçeceğini belirten Christian Wietoska, TCMB’nin ilk çeyrek için 100 baz puan daha faiz artırabileceğini sözlerine ekliyor.

Çeyrek veya yarım puan artış

Bu arada gelecek hafta 21 Ocak’ta gerçekleştirilecek Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında TCMB’nin sıkılaştırma adımlarını sürdüreceği bildiriliyor. Birçok finansal kurum TCMB’nin Ocak ayını faiz artırmadan pas geçeceğini yorumlasa da içinde yabancıların da olduğu bazı analistler yüzde 16’ya kadar gitme ihtimali olan enflasyona karşı TCMB’den çeyrek veya yarım puanlık bir faiz artışı bekliyor.

Özellikle Şubat ve Mart aylarındaki enflasyonun TCMB’ye önemli bir gösterge olacağını belirten analistler, enflasyon üzerinde halen gıda ve emtia fiyatlarındaki baskının devam ettiğini, kur geçişgenliğinin yanı sıra asgari ücretlerdeki artışın da yükselişte etkili olacağını dile getiren analistler, TCMB’nin özellikle PPK toplantısı sonrası ve 28 Ocak’taki enflasyon raporu açıklamasında konuyla ilgili verilecek mesajların ipucu niteliğinde olduğunu kaydediyor.

Merkez Bankası’nın reel faizi yüzde 3’ün üzerinde tutmaya çalışacağı için halen yüzde 2,6’lardaki oranın Ocak ayı enflasyonuyla birlikte bir miktar daha artırılabileceğini öngören analistler, üretici fiyatlarındaki (ÜFE) yüksekliğin de göz ardı edilmeyeceğini tahmin ettiklerini belirtiyor.

 Dalgalı haftanın kazandıranı döviz

Piyasalarda pandemi ve aşıya bağlı yurt içi ve yurt dışı gelişmelerle dalgalı geçen 11-15 Ocak haftasında döviz yatırımcısına kazandırırken borsa ve altın ise kaybettirdi. Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 1,05, altının gram satış fiyatı yüzde 0,05 değer kaybetti. Dolar/TL yüzde 2,24, euro/TL de yüzde 0,82 değer kazandı.

Bu hafta Türkiye piyasalarında 1000 TL’lik yatırım Borsa İstanbul’da 989,5 lira, dolarda 1022,4 lira, euroda 1008,2 lira, altında 999,95 lira oldu.

Piyasalar gelecek hafta yurt içinde 19 Ocak Salı günü Kasım ayı konut fiyat endeksi, 5 yıl vadeli TLREF’e endeksli tahvil ihracı, 21 Ocak’ta TCMB politika faiz kararı, yabancıların haftalık DİBS ve hisse senedi yatırımı endeksi verisi takip edecek. 22 Ocak’ta ise S&P’nin 2021 yılına ilişkin ilk Türkiye değerlendirmesi alınacak. S&P ikinci değerlendirmeyi bu yıl 28 Mayıs, son değerlendirmeyi de 22 Ekim’de gerçekleştirecek.

Yurt dışında ise; 18 Ocak Pazartesi günü ABD’de piyasalar tatil nedeniyle kapalı. ABD’de 20 Ocak’ta MBA Morgage başvuruları, NAHB  konut fiyat endeksi, 21 Ocak’ta ABD inşaat izinleri, Philadelphia FED imalat endeksi, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, konut başlangıçları, 22 Ocak’ta ise imalat ve hizmet PMI’lar ile ikinci el konut satışları verileri izlenecek. Euro Bölgesi’nde cari denge, Almanya ve Avrupa ZEW, inşaat çıktıları, TÜFE, 21 Ocak’ta ECB faiz kararı, imalat ve hizmet PMI’lar, Japonya’da BOJ faiz kararı, Çin’de GSYH, sanayi üretimi ve perakende satış verileri piyasaların takibinde olacak.

BIST 100… Borsa İstanbul (BIST) 100 endeksi, en düşük 1.516,14, en yüksek 1.568,06 puanı gördükten sonra haftayı önceki hafta kapanışına göre yüzde 1,05 azalarak 1.524,49 puandan tamamladı. Rekorları seriye bağlayan borsada bu hafta kâr satışları etkili oldu. Borsada 1520 ve 1515 destek noktaları güçlü duruşunu korurken 1550’nin güçlü geçilmesi durumunda 1568 ve 1600’ler gündeme gelebilir. ABD’de destek paketine ilişkin açıklamalar yakından izlenirken, aşı çalışmalarına karşılık vaka sayılarındaki artış ve salgın kaynaklı endişeler aşağı yönlü risk ve baskı oluşturuyor. TL’deki değer kaybı da borsayı olumsuz etkileyebilir.

DOLAR/TL… Dolar yüzde 2,24 değer kazanarak haftayı 7,4920 liradan kapattı. Uluslararası alanda teşvik paketiyle dolar endeksi 90,8’lere dayandı. Bu da TL’nin değer kaybına sebep oldu. Ancak Türkiye’nin 315’e inen CDS’leri doların daha fazla yükselişini önledi. Haftanın son günü 7,50 liranın üzerine çıkan dolar daha sonra 7,44’lere kadar çekildikten sonra 7,47 lirada durdu. Kurda 7,50’nin üzerine kuvvetli geçilirse 7,9 yüksek direnç olarak karşımıza çıkıyor. Desteklerde ise 7,40 ve 7,20’ler bulunuyor.

EURO/TL… Avrupa parası euro TL’ye karşı haftayı yüzde 0,82 yükselişle 9,0710 liradan tamamladı. Ancak burada tutunamayan euro, sonraki işlemlerde 9,02 liraya kadar geriledi. Euronun hareketini euro/dolar paritesinin aşağı yönlü hareketi de etkiledi. Global risk iştahındaki düşüş ve Türkiye’deki sıkılaştırma politikaları euronun TL karşısında değerlenmesine set çekiyor. Halen 9,02 lira seviyesinde olan kurda 9,1 lira direnç, 8,90 lira destek olarak öne çıkıyor.

ALTIN… Bütün hafta boyu 20 Ocak’ta ABD Başkanlığı koltuğuna oturacak Joe Biden’ın teşvik paketini takip eden altının onsu, paketin netleşmesiyle birlikte 1855 dolardan 1824’e kadar düştükten sonra 1828 dolarda dengelendi. Ons altının 1820’lerin altına düşmesi ihtimali yüksek. 1800’ü destek yapan ons altın yeniden kendini 1840’ın üzerine atması durumunda 1860’lar yeniden görülebilir. Türkiye’de ise gram altın 438 liradan haftayı kapattı. Sonraki işlemlerde 439 lirada sabitlendi. Gücünü doların yükselmesinden alan altın, yurt dışında onsun gerilemesiyle gelecek hafta 430 liraları deneyebilir. Gram altında destek nokta 425 lira. 440 lira güçlü bir şekilde yukarı kırılırsa yeniden 455 liralar gündeme gelebilir.

PETROL… Petrol fiyatları, Çin’in ithalatını artırabileceği beklentileriyle yükseldi. ABD petrol stoklarındaki azalış da fiyatları destekledi. Diğer taraftan ABD’de 15 Ocak haftasında bir önceki haftaya göre sondaj kulesi sayısını 12 artırarak 287’ye yükseltmesi de fiyatları etkiledi. OPEC de bu yıl küresel petrol talebinde günlük 5,9 milyon varillik artış beklediği açıklamasını yaptı. Teşvik paketiyle birlikte ekonomik toparlanmanın hızlanması da petrol fiyatlarında artış olacağına işaret ediyor. Brent petrol fiyatı 55 dolarla haftayı tamamladı. Haftanı sonu yüzde 2,5 yakın düşüş yaşayan Brent petrolde üretimin artırılacağı yolundaki haberler etkili oldu. WTI’nın 52 dolara inme ihtimali var. Brentte 54 dolar destek, 57 dolar güçlü direnç görünümünde. Batı Teksas petrolü (WTI) de 53 dolar seviyesinde hareket ediyor.

KRİPTO PARA… Geleneksel piyasalardaki dalgalanmalara karşı kendi yolunda genişleme rotası izleyen  kripto para piyasası ise sürprizlerle hareket ediyor. Piyasanın en yüksek hacimli birimi Bitcoin 41.946 dolarlık zirvesini bu hafta bırakmak istemedi. ABD tahvillerindeki hızlı artışın etkisiyle 33.000 dolara kadar gerileyen Bitcoin ardından toparlanarak 40.000 dolar sınırına yeniden yükseldi. Haftayı 37.234 dolardan kapatan Bitcoin hafta bazında yüzde 1,30 kazanç sağladı. Piyasanın ikinci parası Ethereum da haftayı 1239,8 dolar ile kapatarak yatırımcısına yüzde 6,03’lük getiri sağladı. Piyasanın en yüksek kazandıranı ise yüzde 25,3 ile Polkadot, yüzde 17,44 ile Cardano ve yüzde 16,3 ile Aave olarak sıralandı.