Bankacılara göre TL'de yaşanan %5'in üzerindeki değer artışı 2018 üçüncü çeyrekten beri en büyük yükseliş olurken, yabancı yatırımcıların Türkiye pozisyonlarını artırmak için aslında ne kadar istekli olduğunu gösterdi.

TL'deki değer kazancı, ekonomi yönetiminde yapılan yeni atamalar ile birlikte ekonomi politikalarında piyasa lehine net bir değişim olacağı beklentisiyle yaşandı.

TL'de dün dolar karşısındaki değer kazancı bir ara %6'nın da üzerine çıktıktan sonra %5'e yakın seviyelerde gerçekleşti. Bankacılar hareketin en büyük bölümünün yabancı yatırımcıların işlemlerinden gerçekleştiğine, swap piyasası işlemlerinin Londra'da TL pozisyonlarının bir gün için oldukça belirgin bir artış gösterdiğine dikkat çektiler.

TCMB başkanlığına Murat Uysal'ın yerine, AKP'nin en kıdemli ekonomi yöneticilerinden olan Naci Ağbal; bunu takiben sosyal medyadan sürpriz şekilde istifa eden Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın yerine ise Lütfi Elvan atandı.

Dolar/TL dün 8.005 seviyesine kadar gerilemiş ve günü 8.1 civarında tamamlamıştı. Bu sabah ise güne 8.2 civarında başladıktan sonra dolar /TL 8.3850'ye kadar yükseldi. Yükselişin tamamı kalıcı olmadı. TL'nin bugün dolar karşısındaki kaybı %2 civarındaydı. Dolar/TL saat 1126'da 8.2225/8.2500 seviyesinde işlem gördü. Aynı saate euro/TL 9.7285/9.7618 seviyesinde, sepet bazında TL ise 8.9755/9.0063 seviyesine oldukça sert geriledi. Euro/TL'deki düşüş 10.19'dan başlarken, sepet bazında TL'deki düşüş ise 9.38'den başladı.

Goldman Sachs, Lütfi Elvan'ın atamasının ardından yayımladığı raporda, yıl sonuna kadar faiz oranının %17'ye artırılacağı tahminini koruduğunu belirtti. Rapor şöyle devam etti:

"Ağbal'ın Pazartesi günkü açıklamalarından sonra bile, para politikasında sıkı bir tutuma geçileceği sonucuna varmak için çok erken. En önemlisi, gereken sıkılaştırmayı gerçekleştirmek için yeterince siyasi desteğin sağlanıp sağlanmayacağının olduğunu düşünüyoruz. Şimdiye kadar üst düzey yetkililerden buna dair herhangi bir açıklama görmedik."

EKONOMİ YÖNETİMİNİN İLK SINAVI 19 KASIM OLACAK

Piyasalar hala siyasilerin ekonomi yönetimine ilişkin bu ani değişime yorumlarını duymak istiyor. Piyasa siyasette yeni görevden alma/atamaların olup olmayacağını da izliyor. Ancak TL'de piyasanın yeni atamaların ardından izleyeceği en önemli gelişme olarak TCMB'nin 19 Kasım tarihli Para Politikası Kurulu (PPK) öne çıkıyor.

Ağbal TCMB başkanı olarak ilk açıklamasını ise dün sabah yaptı. Açıklamada, fiyat istikrarı için tüm araçların kararlılıkla kullanılacağına dikkat çekildi. Ağbal 19 Kasım'daki PPK'ya kadar mevcut durumun gözden geçirileceğini; oluşacak veri ve değerlendirmelerle gerekli politika kararlarının alınacağını vurguladı.

İlgili mesaj faiz artışına ilişkin ilk sinyal olarak yorumlandı. Bazı yatırımcılar ise hala Türkiye görüşünü değiştirmek için 19 Kasım tarihini bekliyor.

Ağbal görevi Uysal'dan devralmasının ardından, hafta sonunda İstanbul'da kamu ve özel bankaların genel müdürleri, sivil toplum kuruluşları, iş çevreleri ve düzenleyici kurumlar ile tek tek görüşerek ekonomideki gelişmeleri değerlendirirken, ardından Pazar günü akşam saatlerinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a brifing verdi.

Ağbal Cumartesi devir teslim sürecinde TCMB'nin mevcut yöneticileri de görüşmüştü. Bu görüşmelerin ardından piyasadaki beklenti, Ağbal'ın rezerv kayıpları gibi politikalara sıcak bakan bazı yöneticilerle çalışmayı tercih etmeyebileceği yönünde.

Atama ve istifalar öncesi TL'nin dolar karşısındaki son üç yıldaki değer kaybı %55 civarındaydı. Bu verilere göre 22 gelişmekte olan para birimi değerlendirildiğinde TL açık ara en çok değer kaybeden para birimi konumunda. TL'nin bu yılki kaybı ise %30 seviyesinde.

Son dönemde rekabetçi TL söylemiyle birlikte uygulanan politikalar yabancı yatırımcıların portföylerinde sert azalışların yanında kamunun 2019'dan beri 130 milyar dolara yaklaşan döviz arzı ile sonuçlandı. Bu yıl lokaller 27.4 milyar dolar tutarında döviz ve altın alırken, yabancılar ise hisse senetlerinde 5.8 milyar dolar, sabit getirili varlıklardan 7.6 milyar dolar satış yaptı.

Yıllarca TL cinsi iç borçlanma piyasasında %20-25 ağırlığa sahip yabancılar bugünlerde bu oranı %3'lere kadar düşürmüş durumda. Türkiye'nin portföy çıkışlarını dünyada getiri arayışının yüksek olduğu, TL'nin reel bazda tarihi en düşük seviyesinde olduğu bir dönemde yaşıyor. Bu nedenle bankacılar dünkü işlemlerin yabancıların düşük pozisyonlarını artırmak için ne denli canlı bir iştaha sahip olduğunu belirtmişlerdi. Piyasada söylemler yerine eylemleri görme isteği de devam ediyor.

Türkiye'nin 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) geçen hafta 550 puan civarında dalgalandıktan sonra dün sert geriledi. CDS saat 1146'da 465/478 baz puan seviyesinde.