FAİZ İNDİRİMİNE HAZIRLIK MI?..
TCMB Şahap Kavcıoğlu'nun başkanlığındaki ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini %19'da sabit tutarak "sıkı parasal duruşun korunmasına" karar verdi ancak "gerekmesi durumunda ilave parasal sıkılaşma yapılacaktır" ifadesi PPK metninden çıkarıldı.
Nisan PPK metninde Mart ayındaki metne göre oldukça kapsamlı değişiklikler yapıldı. Ekonomistler yapılan bu değişimleri önümüzdeki dönemde faiz indirimine hazırlık mesajı olarak algıladılar. Öne çıkan iki büyük değişiklik ise Mart ayı PPK metninde yer alan "Gerekmesi durumunda ilave parasal sıkılaşma yapılacaktır" ve "sıkı para politikası duruşu kararlılıkla uzun bir müddet sürdürülecektir" ifadeleri Nisan ayındaki metinde yer almaması oldu. Bu etki TL'de sınırlı değer kaybına yol açtı.
Metinden çıkarılan bir başka ifade ise "Kalıcı fiyat istikrarı ve %5 hedefine varıncaya kadar, para politikası faizi ile gerçekleşen/beklenen enflasyon arasındaki denge, güçlü dezenflasyonist etkiyi koruyacak şekilde kararlılıkla sürdürülecektir" oldu. Nisan PPK'da bunun yerine "Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli %5 hedefine ulaşıncaya kadar politika faizi, güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde, enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir" denildi.
Politika faizinin enflasyonun üzerinde belirleneceği bilgisi ilk kez bu PPK metnine yer aldı.
PPK metninde "Talep ve maliyet unsurları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerinde risk oluşturmaya devam etmektedir. Mevcut parasal duruşun krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkilerinin önümüzdeki dönemde belirginleşeceği öngörülmektedir. Bu doğrultuda Kurul, politika faizini sabit tutarak sıkı parasal duruşun korunmasına karar vermiştir" denildi.
Metinde TCMB'nin, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları "kararlılıkla" kullanmaya devam edileceği de belirtildi.
TCMB'nin bir önceki başkanı Naci Ağbal politika faizini geçen ayki toplantıda 200 baz puan artırdıktan kısa bir süre sonra sürpriz şekilde görevden alınmış, yerine düşük faiz yanlısı görüşleri olan Kavcıoğlu atanmıştı.
METİNDEKİ DEĞİŞİMLER FAİZ İNDİRİMİNE HAZIRLIK OLABİLİR
Capital Economics Başekonomisti William Jackson, "TCMB'nin faizi %19'da tutma kararıyla birlikte Kavcıoğlu'nun başkan olduğu ilk karar metninde enflasyon hedefinin ciddiye alındığını gösteren temin edici bir mesaj verildi. Ancak ifadeler faizlerin indirilmesi için fırsat aradıklarına da işaret ediyor" dedi ve ekledi:
"Bizler faiz indirimi bekleyen az sayıda kurum arasında yer alıyorduk. Bu beklentimiz ekonominin durumuna değil, Kavcıoğlu'nun selefinin politikalarını tersine döndürmek için atandığı varsayımına dayanıyordu. TL'nin bir önceki toplantıdan bu yana %10 değer kaybetmesi ve enflasyonun Mart'ta yükselmesi faiz indirim kararı almamalarına yol açmış gibi gözüküyor"
Reuters anketinde 19 ekonomistten 17'si politika faizi olan bir hafta vadeli repo faizinde bir değişiklik beklemezken, bir katılımcı %18.50 seviyesine, bir diğeri ise 17%'ye indirilmesini bekliyordu.
Bürümcekci Consulting'den Haluk Bürümcekci, "(Metindeki) bütün bu değişimleri politika faizinde indirim yapılması için hazırlık yapıldığı şeklinde okuyoruz. Sonuç olarak, TCMB’nin faizleri sabit bırakma kararına karşılık metinde sinyal nitelikli kritik değişiklikler yapmasının erken bir faiz indirimi endişelerini artıracağını düşündürürken, 29 Nisan'da açıklanacak olan Enflasyon Raporu’nda yer alacak enflasyon patikasına yönelik TCMB tahminleri ve para politikası duruşuna ilişkin yer alacak mesajlar takip eden dönemde uygulanacak para politikasına ilişkin daha fazla ipucu elde etmemizi sağlayacak." dedi.
Metinde fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrarın, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikâmesinin başlaması, döviz rezervlerinin artış eğilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyeceğine de dikkat çekilerek, "Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşacaktır" görüşüne de yer verildi.
Pictet Asset Management kıdemli ekonomisti Nikolay Markov "TCMB'nin (sıkı politika) taahhütü bir öncekine kıyasla daha zayıf ve TL büyük ihtimalle buna tepki veriyor... Güven verici olan faizlerin sabit bırakılması ve yine de sıkılaştırmacı bir mesaj verilerek bir önceki yönetimin diliyle sürekliliğin sağlanması" dedi ve ekledi:
"Bunun kısa vadede TL'ye istikrar kazanmaya yetip yetmeyeceğine emin değilim, ancak Haziran öncesinde faizleri indirmezse Türkiye'ye yardımcı olur. (Faizlerde) değişiklik yaparlarsa yıkıcı sonuçları olabilir."
Karar öncesi 8.1 seviyesinde bulunan dolar/TL önce 8.01'e doğru gerilese de daha sonra 8.1575'e kadar yükseldi. Kur saat 1522'de 8.10 civarında denge buldu.
PPK'da salgının sınırlayıcı etkilerine rağmen, iç ve dış talep kaynaklı olarak yurt içi iktisadi faaliyet güçlü seyretmekte olduğu belirtildi. İmalât sanayi faaliyetinin "kuvvetli bir ivme" sergilediği, salgın kısıtlamalarından olumsuz etkilenen hizmet sektörlerindeki zayıf seyrin ise sürdüğü belirtildi. PPK'da "İktisadi faaliyet üzerinde her iki yönde riskler bulunmaktadır" denildi.
PPK'da ayrıca "Kurul, kararlarını şeffaf, öngörülebilir ve veri odaklı bir çerçevede almaya devam edecektir" ifadesi de yer aldı.