Bankacılar TL'deki değer kaybının durması için ya yeni bir dış finansman kaynağı ya da faiz artışı gerektiği görüşündeler.

Rabobank'tan Piotr Matys, "TL'nin tüm zamanların en düşük seviyesini görmesi ve satış baskısının devam etmesi, düşük faiz oranlarını maliyetli döviz müdahaleleri ile dengelemeye dayalı stratejinin çökmekte olduğunun açık bir kanıtı" dedi.

Piyasadaki endişeler TL cinsi tahvil getirilerinde sadece bugün 75 baz yükselişe neden olurken, 5 yıllık CDS'de yeniden 600 baz puanın üzerine çıkmış durumda. Altın da bugün tarihi zirvesini yenilerken TL cinsi tüm yatırım araçları genelinde diğer ülkelerden ayrışan satış baskısı belirginleiyor.

TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı dün %2, bugün ise %3'ü aşmış durumda. Kur bir önceki 7.2690 zirvesini de bugün aşarak 7.29'a kadar yükseldikten sonra saat 1543 itibarıyla 7.2480/7.2420 seviyesinde işlem görüyor.

Euro/TL ise yeni tarihi zirve olan 8.6481'e kadar yükseldikten sonra aynı saatte 8.5969/8.5908 seviyesinde.

TL'deki değer kaybının borsanın da aralarında yer aldığı bir çok yatırım aracındaki satış basksını tetiklediğini belirten Tera Yatırım ekonomisti Enver Erkan, "Kurda rekor yenilendi. Çok volatilite var. Dolar küresel olarak o kadar güçlü değil ama lira negatif ayrışmada. Kurda korumacı yaklaşım olağandışı piyasa koşullarına karşı yetersiz kalmış görünüyor" dedi ve ekledi:

"Negatif pozisyondaki reel faiz ve kredi genişlemesi TL'nin konumunun zayıf kalmasına neden oluyor. Swap faizleri de eski seviyesine indikten sonra TL'nin değer kaybı hızlandı."

Bankacılara göre piyasalardaki değer kaybında belirleyici etken döviz satışlarının yeni kaynak olmaksızın sürdürülebilirliğine ilişkin endişeler.

TCMB'nin politika faizinin enflasyonun 4 puan altında kalması ile lokal yatırımcılarının TL mevduat getirisi elde edememesi nedeniyle dövize, altına ve son dönemde bu araçları barındıran yatırım fonlarına yönelme eğilimi dikkat çekiyor. Yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatları 204 milyar dolarla tarihi zirvede bulunuyor. Bankacılar henüz verileri açıklanmayan geçen hafta bu eğilimin daha da belirginleştiğini bankacılık sektörüne ilişkin öncü verilerden hesaplıyorlar.

Öte yandan hem dünyada hem de Türkiye'de koronavirüse yönelik ikinci dalga endişeleri de piyasaları etkileyen önemli etkenlerden biri. Türkiye özelinde ABD, AB ile ilişkiler Suriye Libya gerilimleri de satış baskısında etkili olan konular arasında yer alıyor.

Öte yandan TL reel faizinin Türkiye için yeterli bulmayan yabancı yatırımcıların sabit getirili ve hisse senetlerinden yılbaşından beri çıkışı da 11 milyar doları aştı.

Yıllar içinde Türkiye'nin DİBS hacminin dörtte birini finanse eden yabancı yatırımcılar şu an bu oranı %4'ün altına düşürmüş durumda.

Kamuların günde bazen 1 milyar dolara ulaşan ya da aşan desteğine rağmen kurda 6.85 etrafında 2 ay süren stabil seyir ise bir süredir son buldu.

Bir bankanın Hazine yetkilisi Reuters'ın döviz piyasasındaki çıkışları endişeleri ne sonlandırabilir sorusunu şöyle yanıtladı:

"Mecvut para ve kur politikasından yeni bir politikaya geçiş için üç farklı senaryo çiziyoruz. Birincisi ve en düşük ihtimal küresel risk iştahında artışla kendi kendine endişelerin ortadan kalkması. İkinci olasılık negatif faizden vazgeçilmesi ki bu da siyasi olarak faizi sevmeyen bir ülke olduğumuz için hiç de kolay değil. Başka seçenek kalmadan önce faiz artışı da öngörmüyoruz."

"Üçüncü ihtimal yeni bir döviz girdisi yaratılması.. Katar ile olduğu gibi swap anlaşmalarının yaygınlaştırılması ya da IMF fonlaması. Her ne kadar sermaye kontrolü de bir seçenek gibi görülse de ekonomi yönetiminin söylemlerinden bunun değerlendirilmeyeceğini düşünüyoruz."

Öte yandan Bloomberg'de bugün kaynaklara dayandırılan bir haberde, BDDK'nın kısa süre içinde kalkınma bankaları, ardından küresel yatırım bankalarını da döviz swap sınırlamalarından muaf tutulacağı belirtildi.

Swap getirileri bu hafta ani bir sıçrama ile %1,050 seviyesine çıkmış, aynı hızda %1'e kadar gerilemişti.

CDS 600'Ü AŞTI, BIST 100 %3 CİVARI KAYIPTA

BIST 100 endeksinde kayıplar bir ara %5'e yaklaştıktan sonra saat 1555'te %2.86 civarında seyrediyor. Bankacılık endeksi de aynı saatte %2.43 düşüşte.

Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası (CDS) primi koronavirüs salgınıyla birlikte 650 baz puanı aşarak 2008 finansal krizden bu yana en yüksek seviyeye geldikten sonra 430 puana kadar düşmüştü.

Belirgin düşüşün ardından genel olarak yükseliş yönlü seyir izleyen 5 yıllık CDS geçen hafta 500 puanın altında idi. Sert yükselişler sonrası CDS önce 500 ardından 550 bugün ise 600 baz puanu aştı. 5 yıllık CDS saat 1555'te 609/624 seviyesinde.

Gösterge 10 yıllık tahvil ise dün son işlemde %13.51 seviyesindeydi. Bugün yaklaşık 75 baz puan artış gösteren 10 yıllık getiri %14.25'e kadar yükseldi.